Dorst (Nederland)

De naam Dorst zou afkomstig zijn van Dornt, wat zou verwijzen naar de meidoorn, die als veekering en perceelafscheiding werd gebruikt.

Een andere verklaring is dat het een samentrekking van De Horst zou zijn.

Dorst werd voor het eerst vermeld in 1290, vervolgens in 1323 en daarna regelmatig. Willem van Duivenvoorde werd in 1325 heer van Oosterhout en daarmee ook van Dorst.

In 1511 werd voor het eerst melding gemaakt van een kapel in Dorst. Deze kapel was aan de Heilige Drievuldigheid gewijd. Ze moest in 1648 worden gesloten en raakte in verval. In 1675 konden de katholieken een schuurkerk in gebruik nemen. In 1689 werd een Marcoenreliek aan deze kerk geschonken, waarop Dorst zich als bedevaartplaats ontwikkelde. In 1835 werd een waterstaatskerk tegenover de kapel gebouwd. De kapel werd afgebroken. In 1912 werd ook de waterstaatskerk afgebroken en de huidige Sint-Marculphuskerk gebouwd.

Dorst was arm: ten noorden lag een schraal heidegebied en in het zuiden vond men een moerassig gebied, het Goor genaamd. Om in het levensonderhoud te voorzien legde men zich toe op de geitenfokkerij. Geiten leverden ook melk, die voor de gezondheid van de boeren en hun kinderen van groot belang was.

In 1888 werd de Seterse Heide aangewezen als waterwingebied en in 1894 kwam er waterleiding. De spoorlijn langs Dorst werd in 1867 geopend, maar Dorst kreeg geen station. Van 1908 tot 1930 was er echter een stopplaats voor de treinen. Ten noorden van de spoorlijn, aan De Vliert 20, lag een steenfabriek. Deze werd opgericht in 1899 door Frans Oomen. Ze bezat een ringoven en produceerde 5 à 6 miljoen stenen per jaar. Enige tijd functioneerde er ook een dakpannenfabriek. De steenfabriek werd na enige tijd leegstand, gesloopt in 2010.

In 1931 vestigden de Franciscanessen van Etten zich in Dorst. Zij verzorgden een bewaarschool en het onderwijs voor meisjes.

Reeds vóór de Tweede Wereldoorlog kwam het toerisme op. Vooral het in de Boswachterij Dorst gelegen Natuurbad Surae trok mensen. Er kwamen ook eenvoudige groepsaccommodaties, kamphuizen genaamd. Deze zijn alle buiten gebruik geraakt.

Sint-Marculphuskerk

Seterse bergen

• De neogotische Sint-Marculphuskerk uit 1912 werd ontworpen door Jos Cuypers.
• Enkele boerderijen, zoals de langgevelboerderij aan Baarschotsestraat 77 uit 1867, waarvan de kern vermoedelijk 18e-eeuws is.
• Beeldje van een geitenhoeder, in 1999 vervaardigd door Pierre van Leest uit Lage Zwaluwe, aan de Spoorstraat.
• De Vredeskapel, uit 1955. Het is een vierkant gebouwtje met tentdak, ontworpen door Jac Kreijtkamp. Het is gewijd aan de Heilige Maria, waarvan zich in de kapel ook een beeld bevindt. De kapel raakte echter in verval, maar werd in 1978 gerestaureerd. Toen kwam er ook een plaquette die herinnerde aan de Poolse soldaten die vielen bij de bevrijding van Dorst op 29 oktober 1944.

Zie ook:

• Lijst van rijksmonumenten in Dorst
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Dorst

Ten noorden van Dorst bevindt zich de uitgestrekte Boswachterij Dorst, een bos- en natuurgebied op de voormalige Seterse Heide. Ten zuiden van Dorst bevindt zich een grootschalig open landbouwontginningsgebied.

Teteringen, Breda, Oosterhout, Rijen, Molenschot, Bavel

• Nieuws uit Dorst
• Foto's
• Dorpsraad Dorst
• Boswachterij Dorst
• Geschiedenis van Dorst^{[dode link]}
• Vredeskapel
• CBS inwoners aantal
• Kengetallen kerkdorp Dorst

Zie de categorie Dorst, Netherlands van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

	Plaatsen in de gemeente Oosterhout
Stad: Oosterhout      Dorpen: Den Hout · Dorst · Oosteind Buurtschappen: Baarschot · Eind van den Hout · Groenendijk · Heikant · Heistraat · Hespelaar · Seters · Steenoven · Ter Aalst · Vijfhuizen · Vrachelen Noord-Brabant: Steden en dorpen      Nederland: Provincies · Gemeenten