Asjoera
Asjoera (ook wel getranslitereerd als Ashura) (Arabisch: عاشوراء, ʿāšūrāʾ van aschara; عَشَرَة ʿašara, "tien") (Turks: Aşure) is een islamitische herdenking en de letterlijke vertaling ervan is 'tiende'. Asjoera wordt dan ook gevierd op de tiende dag van de maand muharram, de eerste maand van de islamitische kalender. Dit is de eerste vastendag in de islam die door Mohammed was ingesteld nog vóór de ramadan.
 | |
|---|---|
| Geloof | |
| Eenheid van God · Profeten Gezonden geschriften Engelen · Dag des Oordeels | |
| Praktiseren | |
| Getuigenis · Gebed · Vasten Liefdadigheid · Pelgrimstocht | |
| Stromingen | |
| Soennisme · Sjiisme · Alevitisme Alawietisme · Ahmadiyya Druzisme · Ibadisme · Soefisme · Koranisme | |
| Teksten en wetten | |
| Feestdagen | |
|
Asjoera · Suikerfeest | |
| Cultuur en samenleving | |
| Architectuur · Kunst Moskeeën · Studies | |
portaal  | |
Soennisme
In het soennisme wordt tijdens Asjoera herdacht dat de profeet Musa (Mozes) zijn volk (de Israëlieten) van Egypte naar Kanaan leidde, waardoor ze werden bevrijd van de onderdrukking door de farao.[1]
Tijdens Asjoera wordt vaak gevast, hoewel dit niet verplicht is. Profeet Mohammed vastte tijdens Asjoera en moedigde dit aan onder zijn volgelingen, maar stelde dit niet verplicht. Hij heeft tevens aanbevolen om ook één dag eerder of één dag erna te vasten. Volgens de Hadith wordt de moslim, door vrijwillig te vasten op de dag van Asjoera, vergeven voor zijn/haar zonden van het voorafgaande jaar.
Sjiisme
Binnen het sjiisme heeft Asjoera een bijzondere plek als afsluiting van de tiendaagse rouwperiode in de maand muharram, waarin de martelaarsdood van imam Hoessein in 680 wordt herdacht. Hoessein kwam om nabij de Irakese stad Karbala en veel pelgrims gaan dan ook naar die stad toe om de tragedie van Asjoera te herdenken.
De herdenking bestaat uit het houden van processies waarin een lijkbaar wordt rondgedragen en mannen zichzelf kastijden (Arabisch: tatbir) als teken van vereenzelviging met imam Hoessein. De processies komen met name voor in gebieden waar veel sjiieten wonen, zoals Iran, Irak en Libanon. Ook in Afghanistan en Pakistan, waar de sjiieten nochtans een minderheid vormen, komen deze processies nog steeds veel voor.
Ondanks oproepen van geestelijke leiders om bij de processies zelfbeheersing te tonen is het niet uitzonderlijk dat al te enthousiaste deelnemers met soms hevige verwondingen naar het lokale ziekenhuis moeten worden afgevoerd. Een van de belangrijkste sjiitische geestelijken, ayatollah Ali Khamenei, de geestelijk leider van Iran, heeft rituele zelfkastijding sindsdien dan ook zelfs verboden door middel van een fatwa. De Libanese leider Hassan Nasrallah van de sjiitische Hezbollah-beweging roept elk jaar op om bloed te doneren aan lokale ziekenhuizen in plaats van de zelfkastijding.
Alevieten
De alevieten herdenken en rouwen tijdens Asjoera ook (om) de dood van imam Hoessein, maar niet door middel van zelfkastijding (zoals de sjiieten), doch vasten 12 (verwijzing naar de 12 imams die na de profeet de leiders van de moslims moesten zijn) dagen (of indien niet mogelijk een tijd met andere belangrijke getallen – bijvoorbeeld zeventallen of even getallen, alhoewel dit niet zeker is). Ook bereiden sommigen zich drie maanden eerder voor op Asjoera, door middel van het niet scheren van de baard, en houden ze zich aan bepaalde consumptieregels die bij Asjoera worden gebruikt. Dit maakt het vasten tijdens Asjoera voor alevieten heel anders dan "normaal" vasten. Er mag bijvoorbeeld geen water worden gedronken tijdens het eten 's avonds, en ook geen vlees gegeten (omdat het slachten symbolisch lijkt op de doodsoorzaak van imam Hoessein). Ook worden er geen groenten gegeten waarvoor een 'onthoofdende' beweging nodig is om ze te bereiden. Velen gaan naar speciale Cemhuizen (alevitische gebedshuizen) op de laatste dag van het vasten, de – waarschijnlijk – daadwerkelijke dag van het heengaan van imam Hoessein. Alevieten doen geen openbare processies vanwege de eeuwenlange onderdrukking waaronder zij hebben geleden (en in het hedendaagse Turkije nog steeds lijden) door de soennieten, en omdat openbaar rouwen, als het ooit al deel was van hun traditie, langzamerhand als een taboe werd gezien. Alevieten worden soms ingedeeld bij de sjiieten, maar vanwege de verschillen van rouwen tijdens Asjoera worden ze op deze pagina los behandeld.
Asjoera in de gregoriaanse kalender
Het islamitisch jaar is 11 tot 12 dagen korter dan het gregoriaans jaar, waardoor de datum van Asjoera op wisselende data doorgaat volgens de gregoriaanse kalender. Er zijn ook verschillende berekeningen mogelijk, zodat de hij ook van land tot land kan verschillen.[2]
| Asjoera | Gregoriaanse datum |
|---|---|
| 1439 AH | 30 september 2017 |
| 1440 AH | 20 september 2018 |
| 1441 AH | 9 september 2019 |
Noten
- Eduard Sachau, The Chronology of Ancient Nations: An English Version of the Arabic Text of the Athâr-ul-Bâkiya of Albîrûnî, or "Vestiges of the Past," Collected and Reduced to Writing by the Author in A.H. 390–1, A.D. 1000 (Londen: W.H. Allen & Co., 1879), pp. 326-328.
- De hier opgegeven data zijn volgens de Umm al-Qurakalender van Saoedi-Arabië (R.H. van Gent, The Umm al-Qura Calendar of Saudi Arabia, Universiteit van Utrecht).
Externe links
- (nl) Het navolgingswaardige voorbeeld van de Heer van de Martelaren, artikel van NRC-correspondent Thomas Erdbrink over Asjoera
- (en) Ashura.com
- (en) Achtergrondinformatie over Asjoera
- (en) What is Ashura?, BBC News, 17 februari 2005
- (en) Ashura in Tehran, Iran, video op YouTube.
 |
Zie de categorie Ashura van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Islam (portaal) |  | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|