Ananas

De ananas (Ananas comosus) is een tropische plant, oorspronkelijk afkomstig uit Brazilië, Bolivia en Paraguay. De plant behoort tot het geslacht Ananas uit de bromeliafamilie.

Ananas
Ananas
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten) Stam: Embryophyta (Landplanten) Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten) Clade: Bedektzadigen Clade: Eenzaadlobbigen Clade: Commeliniden Orde: Poales Familie: Bromeliaceae (Bromeliafamilie) Onderfamilie: Bromelioideae Geslacht: Ananas
Soort
Ananas comosus (L.) Merr. (1917)
Afbeeldingen Ananas op Wikimedia Commons
Ananas op Wikispecies
Portaal    Biologie

Ananas is een woord uit het Tupi, de taal van de Tupi-indianen, en betekent uitmuntende vrucht.[1] De Spanjaarden noemden de vrucht piña, naar de dennenappel (cono de pino). Een ander soort ananas is abacaxi (een ananas met een doorn in de bladeren).

De ananas is een grote samengestelde schijnvrucht. Binnenin zit de verdikte, vlezige, vezelige bloeistengel. Het vruchtvlees ligt hier omheen en bestaat uit meerdere met elkaar vergroeide bessen en met de onderste delen van de schutbladen. Het buitenste gedeelte van de ananas bestaat uit de kelk-, de bloemkroonbladen, het bovenste gedeelte van het vruchtbeginsel en de bruine, vliezige toppen van de schutbladen. Hij kan wel 30 cm lang en meer dan 4 kg zwaar worden, heeft bovenop een rozet van bladeren en is cilindrisch tot kegelvormig. De kleur van de schil is groenachtig tot bruinachtig, het vruchtvlees is lichtgeel tot geel en de smaak is zoet tot zoetzuur. De grootte, de vorm, de smaak en de kleur zijn zeer verschillend afhankelijk van de variëteit.

De ananas is rijk aan vitaminen, zoals bètacaroteen en vitamine E, en aan mineralen, zoals kalium, magnesium, fosfor, ijzer, koper, mangaan, zink en jodium.

Vanwege de vruchten werd de ananasplant door de mens al snel ook op andere plaatsen aangeplant. Ten tijde van Christoffel Columbus groeide de plant in heel Zuid- en Midden-Amerika en in het Caraïbisch gebied. De Spanjaarden introduceerden de ananas op de Filipijnen, Hawaï en Guam. In Europa werd de vrucht in 1720 voor het eerst met succes gekweekt in broeikassen. De ananas werd zo populair als een exotische vrucht dat het beeld van de ananas snel werd ingepast in de Europese kunst en beeldhouwkunst.

De wereldproductie wordt nu gedomineerd door Zuidoost-Azië, met name Thailand en de Filipijnen.

De natuurlijke (of meest voorkomende) bestuiver van de ananas is de kolibrie. Door bestuiving ontstaan zaden, maar omdat de aanwezigheid van zaden een negatief effect heeft op de kwaliteit van het fruit, is op Hawaï, waar ananas op grote schaal wordt gekweekt, de invoer van kolibries verboden. Zoals bij alle bromelia's kan de bloei van de ananas kunstmatig worden opgewekt door middel van etheen. Het vroeg oogsten van de hoofdvrucht zorgt voor een tweede oogst van kleinere vruchten. Na te zijn geoogst rijpt de ananas niet meer. Daarom wordt het vruchtvlees vaak ingeblikt.

Tekenen dat een ananas rijp is:

• Middelste bladeren bovenop makkelijk los te trekken.[2]
• Sterke ananasgeur (ethylacetaat).
• Stevig, veerkrachtig vruchtvlees.
• De ananas heeft glanzende "ogen".[3]

Een tijdens het schoonmaken van de ananas verwijderde bovenkant kan opnieuw in de bodem worden geplant. Op dezelfde wijze waarop een aardappel of ui uit een uitsnede groeit, zal dan een nieuwe plant groeien.