Aalst (Noord-Brabant)

Aalst (Brabants: Aolst) is een dorp in de gemeente Waalre. Het dorp wordt ook wel Aalst-Waalre genoemd, om het te onderscheiden van het Gelderse dorp Aalst. Het ligt in de Nederlandse provincie Noord-Brabant en is gelegen aan de Tongelreep. Tot de samenvoeging met Waalre in 1923 was Aalst een zelfstandige gemeente. Tot het dorp Aalst behoren de wijken De Voldijn en Ekenrooi en de buurtschap Achtereind.

Aalst
Kerkdorp in Nederland
(Details)

Situering
Provincie Noord-Brabant
Gemeente Waalre
Coördinaten51° 24 NB, 5° 29 OL
Algemeen
Inwoners (1-1-2006)10.420
Overig
Postcode5582, 5583
Netnummer040
Portaal    Nederland
De kerk in Aalst

Op 1 januari 2006 had Aalst 10.420 inwoners (63% van het inwoneraantal van de hele gemeente Waalre). Het kerkdorp wordt in tweeën gedeeld door de drukke verkeersader N69, de directe verbinding Eindhoven-België via Valkenswaard. De grote aantallen vrachtwagens, bussen en personenauto's zorgen met name tijdens de spits voor lange files. Naar een oplossing wordt nog gezocht.

Bezienswaardigheden

  • Korenmolen 'Aalstermolen', een ronde stenen beltmolen van het bovenkruiertype werd gebouwd in 1904. Voordien moesten de inwoners hun graan laten malen bij de Genneper watermolen te Gestel. De molen werd in 1936 geheel verwoest door brand, doch ze werd onmiddellijk herbouwd, waarbij onderdelen van een zojuist gesloopte molen te Maasniel werden gebruikt. Na 1955 raakte de molen buiten bedrijf, doch ze werd in 1986 gerestaureerd, waarna ze functioneerde tot 2001. Sedertdien staat ze stil, doch er zijn plannen om hem weer gebruiksklaar te maken. De molen is de eerste in Nederland die werd voorzien van een stroomlijnsysteem voor de wieken: het Systeem van Bussel. Dit is echter bij een restauratie vervangen door het Oudhollands systeem, dat oorspronkelijk voor deze molen nimmer gebruikt is. De molen bevindt zich tegenwoordig te midden van de bebouwing.
  • Onze-Lieve-Vrouw Presentatiekerk. Deze neogotische kerk werd ingewijd in 1906. Ze bevindt zich op een plaats die iets afwijkt van die van zijn voorgangers. Een houten vroeg-middeleeuws gebouw werd in de 15e eeuw vervangen door een stenen kerk, waarin van 1648 tot 1821 de protestantse eredienst werd beoefend. Deze kerken stonden op de hoek van de huidige Raadhuisstraat en Dorpsstraat. Nog lange tijd waren daar overblijfselen van een begraafplaats, die echter ten offer gevallen zijn aan nieuwbouw. De middeleeuwse kerk werd in 1906 afgebroken.
    De huidige kerk is ontworpen door architect Caspar Franssen. Ze werd verbouwd en uitgebreid in 1934 door Joseph Franssen, waarbij een kruisschip en een koepel werden toegevoegd.
  • Landgoed Treeswijk met villa in neoclassicistische stijl uit 1829, gesierd door beelden van Ceres en Proserpina. Dienstwoningen uit 1875 en een park in Engelse landschapsstijl. Opdracht tot de bouw gaf A.A. van Velthoven, president van de Eindhovense rechtbank en heer van Waalre.
  • Aalsterhut, een knooppunt van wandel- en fietsroutes bij een pleisterplaats met een merkwaardige geschiedenis.
  • Diverse Langgevelboerderijen, zoals Gestelsestraat 102, Ekenrooisestraat 57, Laarstraat 57, Pastoor van der Heijdenstraat 1.
  • Enkele woonhuizen en villa's zijn tot gemeentelijk monument verklaard.

zie ook:

Economie

Aalst heeft zich de afgelopen decennia van een agrarische gemeenschap tot een forensendorp van Eindhoven ontwikkeld. Vanaf 1919 was er een industrieel bedrijf (Brabantia), dat metalen en kunststoffen huishoudelijke producten maakt die wereldwijd verkocht worden, in Aalst gevestigd. Tegenwoordig is het hoofdkantoor van Brabantia in Valkenswaard gevestigd.

Natuur en landschap

Aalst in 1866

Aalst lag oorspronkelijk ten westen van het dal van de Tongelreep, die langs het dorp voert. In het dal ten oosten van Aalst wordt landbouw bedreven, hoewel ook de nieuwbouwwijk Ekenrooi hier oprukt. De buurtschap Achtereind, verder zuidwaarts in het dal gelegen, bestaat uit enkele boerderijen.

Ten oosten van het dal ligt een naaldbosgebied met daarin nog enkele stukjes heide en enkele vennen, waarvan het Meeuwven het belangrijkste is. Hier ligt ook een landbouwenclave in een deel dat minder droog is, getuige de toponiemen 'Moerputten' en 'Goorloop'.

Ten westen van de Tongelreep ligt een naaldbosgebied dat deels in particuliere handen is en niet toegankelijk. Ten zuiden van Aalst ligt een villabos waarin zich enkele vennen bevinden, zoals het Lisseven en het Molenven. Ook het Gemeentehuis van Waalre bevindt zich hier. Er zijn enkele wandelingen uitgezet. Ten westen daarvan lag vroeger de spoorlijn van Eindhoven naar Hasselt. Het bos is ontstaan toen men na 1850 trachtte om de stuifzanden te beteugelen. 'Het Hoge Duin' is een restant van een dergelijk stuifduin. Ten zuiden van het villabos gaat het naaldbosgebied verder. Hier ligt nog het Meertjesven.

Rivaliteit tussen Aalst en Waalre

Tussen Aalst en Waalre heerst al een eeuwenoude rivaliteit. Dit werd versterkt toen Aalst begin 20e eeuw verplicht opging in de gemeente Waalre. Sindsdien wordt er door Aalst nog heftiger gestreden voor een eigen identiteit en plaatsnaamborden. Dit ook omdat Aalst qua oppervlakte en inwonersaantal groter is dan Waalre. In januari 2010 deed de burgemeester van Waalre een opvallende uitspraak op zijn nieuwjaarsspeech die veel Aalstenaren in het verkeerde keelgat schoot. Hij wilde dat het afgelopen moest zijn met de rivaliteit en dat veel voorzieningen gezamenlijk moeten gaan worden gebruikt.
Er zijn al acties aangekondigd om Aalst weer een eigen plaatsnaambord en meer zeggenschap te geven.

Recente ontwikkelingen

Op 2 november 2010 werd bekend dat op korte termijn 'Aalst, gemeente Waalre' terug op de borden langs de toegangswegen van het dorp Aalst zal komen, naar een initiatief van de gemeenteraadspartij Aalst-Waalre belang/ Gemeentebelangen '74[1] Op vrijdag 26 november 2010 was het zover[2].

Bekende inwoners

Geboren

Woonachtig

Nabijgelegen kernen

Zie ook

Zie de categorie Aalst, North Brabant van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.