tori
Nederlands
Woordafbreking
- to·ri
Woordherkomst en -opbouw
- [A]: van Surinaams tori, in de betekenis "sprookje" aangetroffen vanaf 1931 (zie vindplaats hieronder) [1]
- [B]: van Japans 鳥居 (torii)
- [C]: van Latijn tori zn
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | tori | tori's |
verkleinwoord | - | - |
Zelfstandig naamwoord
[A] tori v/m
- verslag van een beleefde of verzonnen gebeurtenis
- Hoe ik bij de nationalisten terecht kwam? Dat is een lange tori. [2]
- In Suriname worden er tori gevonden, welke verhalen waarom Anansi kakkerlakken en vliegen doodt (…); waarom hij in de naden en beslagruimten woont (…); waarom zijn lichaam in tweeën geleed is (…). [3]
- gepraat dat geen belangrijke informatie oplevert
- Wat ze ook zeggen, mensen denken: ach, laat die bakra's met hun tori's, zo gaat het toch al eeuwen. Terwijl ik daarentegen echt op mijn woorden moet letten. Want ik ben die blaka bakra, weet je? [4]
- ‘Is geen grapje wat je daar gepresteerd heb Trudi! Die man van je geeft geen tori! Wat een krasse kerel heb je, man!’ grapte Rudi. [5]
Synoniemen
- [1] verhaal
- [2] babbel, kletspraat praatje
Hyponiemen
- [1] geschiedenis, relaas, sprookje, vertelling
Uitdrukkingen en gezegden
- een tori prateneen gesprek voeren
- • "Zo! Is nu pas voel je om thuis te komen, no?" (…)
‘Ach… ik moest een tori praten…’ [6]
- • "Zo! Is nu pas voel je om thuis te komen, no?" (…)
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | tori | tori's |
verkleinwoord | - | - |
Zelfstandig naamwoord
[B] tori m
- Gaan wij onder dezen tori door, de poort die steeds den toegang tot een tempel kenmerkt. [7]
- Zinnebeeldig zijn de portico's, ‘tori's’ geheeten, die in de nabijheid der Shintoïstische tempels zijn geplaatst en die men, evenals in Griekenland de propyleeën, van uit de verte op het vlakke veld ziet staan. [8]
Zelfstandig naamwoord
[C] torus mv
- meervoud van het zelfstandig naamwoord torus
- Opmerkelijk is, dat de hoeken opgevat zijn als dunne ronde kolonnetten met basement en een eenvoudig lijstkapiteeltje. Uit hun ezelsrugbogen met kruisbloemen en kleine hoekfialen, stijgt een volgende korte geleding op, beëindigd door een afzaat waarop dubbele pinakels staan met een kantig profiel tussen beide in. Hun afgeknotte toppen eindigen tegen de onderlijst van de balustrade, met als profiel een hol tussen twee tori, waarboven een congé. [9]
Gangbaarheid
- Het woord tori staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'tori' herkend door:
16 % | van de Nederlanders; |
16 % | van de Vlamingen. |
Verwijzingen
- tori op website: Etymologiebank.nl
- Dobru, R. Wan monki fri. Bevrijding en strijd. (1969) N.V. Drukkerij Eldorado, Paramaribo; p. 33; geraadpleegd 2019-02-11
- Lichtveld, L. (Ps. A. Helman) "Op zoek naar de spin" in: De West-Indische Gids jrg. 12 (1931) op website: dbnl.org; p. 229; geraadpleegd 2019-02-11
- Fretz, J. Onder de paramariboom (2018) Lebowski Publishers, Amsterdam; ISBN 9789048842889; hfst. Op bezoek bij Wonny; geraadpleegd 2019-02-11
- Cairo, E. Kollektieve schuld, of wel Famir'man-sani. (1976) Het Wereldvenster, Baarn / NOVIB, Den Haag / NCOS, Brussel; ISBN 90 293 9538 9; p. 47; geraadpleegd 2019-02-11
- Cairo, E. Djari/Erven. (1978) In de Knipscheer, Haarlem; ISBN 90 6265 025 2; p. 20; geraadpleegd 2019-02-11
- Kalff, S. "Een bezoek aan Nikko." in: Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. deel 9 jrg. 5 (1895) Elsevier, Amsterdam; p. 327; geraadpleegd 2019-02-11
- Croiset van der Kop, A.C. "Bouwkunst. De Japansche Bouwkunst" in: Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2 jrg. 5 (1892) A. Siffer, Gent / L.J. Veen, Amsterdam; p. 487; geraadpleegd 2019-02-11
- Peeters, C.J.A.C. De Sint Janskathedraal te 's-Hertogenbosch. (1985) Staatsuitgeverij, Den Haag / Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist; ISBN 90 12 044863; p. 193; geraadpleegd 2019-02-11
Italiaans
Uitspraak
- Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
- IPA: /ˈtɔri/
Woordafbreking
- to·ri
This article is issued from
Wiktionary.
The text is licensed under Creative
Commons - Attribution - Sharealike.
Additional terms may apply for the media files.