benijden

De pauw benijdt de nachtegaal omdat die zo mooi kan zingen.

Nederlands

In de betekenis van ‘jaloers zijn’ voor het eerst aangetroffen in 1265 [1]
van Middelnederlands beniden; op te vatten als afgeleid van een verouderd nijden ww met het voorvoegsel be- [2][3]

benijden

overgankelijk wensen dat men zelf mocht hebben wat een ander heeft en met de nodige pijn ervaren dat dat niet het geval is, jaloers zijn

De afleiding gaat via nijden ww terug op Middelnederlands niden ww en Oudnederlands nīthen ww die zelf weer als denominatieven kunnen worden beschouwd van respectievelijk nijd zn , nijt zn en nīth zn . Om die reden kende 'benijden' altijd een zwakke vervoeging. Onder invloed van het Oudhoogduitse nīdīn dat wel een sterk werkwoord is en werkwoorden als lijden en rijden bestaat van oudsher de neiging om als verleden tijd beneed te gebruiken. De taalkundige Ten Kate meende daarom in 1723 dat benijden oorspronkelijk een sterk werkwoord was, maar dit strookt niet met de oude teksten die sindsdien in veel ruimere mate onderzocht zijn [4][5][6][7].

1. wensen dat men zelf mocht hebben wat een ander heeft

Het woord benijden staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'benijden' herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.