Vliegenorchis van de Causses
De vliegenorchis van de Causses (Ophrys aymoninii) is een Europese orchidee. De soort is endemisch in de Causses.
| Vliegenorchis van de Causses | ||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||
| Ophrys aymoninii | ||||||||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
| Soort | ||||||||||||||||||||||||
| Ophrys aymoninii (Breistr.) Buttler (1986) | ||||||||||||||||||||||||
Afbeeldingen Vliegenorchis van de Causses op  | ||||||||||||||||||||||||
Vliegenorchis van de Causses op  | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
Naamgeving en etymologie
- Synoniem: Ophrys insectifera subsp. aymoninii Breistroffer (1981)
- Nederlands: Vliegenorchis van de Causses
- Frans: Ophrys d'Aymonin, ophrys mouche des Causses
- Engels: Early fly orchid
- Duits: Aymonins Ragwurz
De botanische naam Ophrys stamt uit het Oudgrieks en betekent ‘wenkbrauw’, wat zou moeten slaan op de behaarde lip. De botanische naam wordt reeds gebruikt door Plinius de oudere (23-79 v.Chr.) in zijn Naturalis Historia, alhoewel hij er waarschijnlijk een andere plant mee aanduidde. De soortaanduiding aymoninii eert de Franse botanicus Gérard-Guy Aymonin (1934– ).
Kenmerken
De vliegenorchis van de Causses lijkt in de meeste opzichten op de gewone vliegenorchis (Ophrys insectifera). De voornaamste verschillen zijn de bloemen waar meer geel in zit. De lip is breder dan bij de vliegenorchis, heeft een brede gele rand en een blauw speculum. Ook het gynostemium is geel, net als de bovenste kelkbladen of petalen. Er is geen aanhangseltje.
Habitat
De vliegenorchis van de Causses geeft net als de gewone vliegenorchis de voorkeur aan kalkrijke, vochtige of droge bodems op zonnige plaatsen, zoals kalkgraslanden, bermen, lichte bossen en kreupelhout. In middelgebergte komt de plant voor van 500–1000 m.
Voorkomen
De vliegenorchis van de Causses is endemisch in de zuidelijke Causses (Centraal Massief). De plant is er zeldzaam en komt er plaatselijk voor.
Verwantschap en gelijkende soorten
De vliegenorchis van de Causses lijkt sterk op de gewone vliegenorchis (Ophrys insectifera), zodat ze door sommige taxonomen zelfs als een ondersoort wordt beschouwd als Ophrys insectifera subsp. aymoninii. Daarbij komen er op de Causses ook nog tussenvormen voor, wat het onderscheid nog moeilijker maakt. Het duidelijkste verschilpunt zijn de petalen en het gynostemium, die bij Ophrys aymoninii steeds geel zijn, bij Ophrys insectifera bruin.
Ophrys aymoninii vormt samen met Ophrys insectifera en een derde soort, Ophrys subinsectifera, een monofyletische groep binnen het geslacht Ophrys. Daarbij zou Ophrys insectifera de gemeenschappelijke voorouder van deze groep zijn.
Bedreiging en bescherming
De vliegenorchis van de Causses is beschermd.
Referenties
- Ouvrage collectif sous l'Egide de la Société Français d'Orchidophilie, 1998.: Les Orchidées de France, Belgique et Luxembourg, Collection Parthenope, ISBN 2-9510379-1-0
- Pierre Delforge, 1994.:Guide des orchidées d'Europe, d'Afrique du Nord et du Proche-Orient, Delachaux et Niestlé, ISBN 2-603-01323-8
| Soorten van het geslacht Ophrys (Spiegelorchis) |  | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|