Vereniging voor Penningkunst
De Vereniging voor Penningkunst (1925) is een Nederlandse vereniging, die de beoefening van en de belangstelling voor de penningkunst wil bevorderen, in het bijzonder in Nederland.[1]
Vereniging voor Penningkunst
| ||
![]() | ||
Keerzijde van de penning ter herinnering aan koning Willem I (1928), met symbolen voor handel, scheepvaart en nijverheid en linksonder de gecombineerde letters PK voor de Vereniging. Ontwerp: Huib Luns. | ||
Afkorting | VPK | |
Ontstaansdatum | 1925 | |
Voorzitter | Rein de Goeje | |
Land | Nederland | |
Website | www.penningkunst.nl |
Geschiedenis
In 1892 werd het Nederlands Genootschap voor Munt- en Penningkunde opgericht, dat in 1899 het predicaat Koninklijk verkreeg. In 1901 werd door de door de toenmalige directeur van het Koninklijk Penningkabinet de Nederlandsch-Belgische Vereeniging der Vrienden van de Medaille als Kunstwerk opgericht.[2] Nadat die vereniging ter ziele ging, werden zonder succes diverse pogingen gedaan om een Nederlandse vereniging op te richten. Op de jaarvergadering van de KNGMP in juni 1925 liet Marius Brinkgreve weten dat hij een vereniging wilde oprichten ter bevordering van de moderne penningkunst. Brinkgreve was directeur van de afdeling voor penningkunst bij de Koninklijke Nederlandsche Edelmetaal Bedrijven Van Kempen, Begeer en Vos in Voorschoten.[3]
Op 8 september 1925 vond in Amsterdam de oprichtingsvergadering plaats van de Vereniging voor Penningkunst. Tot de achttien oprichters behoorden naast Brinkgreve onder meer kunsthistorici en numismaten, onder wie Carel Begeer, jhr. Eltjo van Beresteyn, H. Enno van Gelder, Huib Luns, Elisabeth Neurdenburg, jhr. Matthias W. Snoeck, Cornelis George Vattier Kraane, Willem Vogelsang en Roline Wichers Wierdsma.[4][5] Het eerste bestuur bestond uit voorzitter C.G. Vattier Kraane, ondernemer en kunstverzamelaar, secretaris A.O. van Kerkwijk, tevens directeur van het Het Koninklijk Penningkabinet, en penningmeester H.J.N. Ebeling. Kunstenaar Chris van der Hoef ontwierp in opdracht van Carel Begeer een stichtingspenning in art-deco-stijl met aan de voorzijde een scarabee en op de keerzijde de tekst "Aan de oprichters van de Vereeniging voor Penningkunst". In 1926 had men 129 leden, in 2000 waren dat er meer dan 500.[6]
- Doel
De vereniging richt zich op het bevorderen van de beoefening van en de belangstelling voor de penningkunst. Dat doet zij onder meer door het uitgeven van penningen, ondersteunen van personen en organisaties die penningen vervaardigen en de organisatie van lezingen en tentoonstellingen. De vereniging geeft penningen en een tijdschrift uit en organiseerde onder meer de 'Internationale Tentoonstelling van Moderne Penningkunst' (1950) in het Stedelijk Museum Amsterdam, ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de VPK.
- Penningen
De vereniging geeft jaarlijks een tot drie penningen voor de leden uit.[7] Vanaf 1952 ontvingen zij een gietpenning of twee geslagen penningen. Later kreeg men een jaarpenning en konden de leden intekenen voor extra penningen. De penningen werden oorspronkelijk geslagen door de Koninklijke Begeer in Voorschoten, vanaf de jaren 1970 werden ze ook uitgevoerd bij onder andere Binder en de Rijnlandse kunstgieterij. Voor het ontwerp van de penningen worden door het bestuur kunstenaars uitgekozen. Een aantal kunstenaars heeft meerdere penningen ontworpen, onder wie Toon Dupuis, V.P.S. Esser, Guus Hellegers, Carla Klein en Linda Verkaaik, Dupuis en Esser werden zelf ook onderwerp van een penning. In 2000 werden alle tot dan uitgebrachte penningen gepubliceerd in het boekwerk Handzame sculptuur.[6]
- Koning Willem I (vz), eerste penning 1928, ontwerp Huib Luns
- Johan Maurtis van Nassau (vz), tweede penning 1929, ontwerp Chris van der Hoef
- Lucas van Leyden (vz), eerste penning 1933, ontwerp Gerrit van der Veen
- Lucht en water (vz), eerste penning 1934, ontwerp Leendert Bolle
- Jhr.dr. J. Loudon (vz), tweede penning 1937, ontwerp Toon Dupuis
- Eeuwfeest Nederlandse Spoorwegen (vz), eerste penning 1939, ontwerp Frits van Hall
- Tijdschrift
Van 1951 tot en met 1976 publiceerde de VPK in samenwerking met het KNGMP en het Koninklijk Penningkabinet het tijdschrift De Geuzenpenning. Munt- en penningkundig nieuws. In 1977 ging De Geuzenpenning met het blad met De Florijn. Nederlands tijdschrift voor munten-verzamelaars van de Federatie van Numismatische Kringen op in het nieuwe tijdschrift De Beeldenaar, dat tweemaandelijks verschijnt. In De Beeldenaar worden onder meer penningen en penningkunstenaars beschreven.
Overzicht penningen
Publicaties
- Louk Tilanus (2000) Handzame sculptuur : De geschiedenis van de Vereniging voor Penningkunst. Amsterdam: Vereniging voor Penningkunst / Zwolle: Waanders. ISBN 90-400-9265-6
- Carolien Voigtmann en Geer Steyn (2006) Over the Edge : Penningkunst in de 21ste eeuw. Zwolle: Waanders. ISBN 9789040081934
- Een beeld van een penning (2014)
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
![]() |
Zie de categorie Vereniging voor Penningkunst van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |