Sint-Pauluskathedraal (Luik)

De Sint-Pauluskathedraal in Luik (Frans: cathédrale Saint-Paul de Liège) is de hoofdkerk van het bisdom Luik.

Sint-Pauluskathedraal
Sint-Pauluskathedraal vanuit het noorden
PlaatsLuik
Coördinaten50° 38′ NB, 05° 34′ OL
Detailkaart

Portaal    Christendom

Geschiedenis

De kerk werd in de tiende eeuw door bisschop Heraclius gesticht op een eiland dat omsloten werd door twee armen van de Maas. Zij was tot aan de Franse Revolutie een van de zeven kapittelkerken in de stad. Bij het Concordaat van 1801 werd de Sint-Pauluskerk verheven tot de nieuwe kathedraal van het bisdom, aangezien de oude Sint-Lambertuskathedraal vanaf 1794 was afgebroken tijdens de Luikse Opstand.

Het huidige kerkgebouw in gotische stijl ontstond van de dertiende tot de vijftiende eeuw. Het koor, het transept, het middenschip en de zijbeuken dateren uit de dertiende eeuw en tonen de kenmerken van de vroege gotiek. De veelhoekige apsis uit de veertiende eeuw is gebouwd in hooggotische stijl. Laatgotisch zijn de lichtbeuken van het transept en van het schip, de zijkapellen en de toren. Ook de kruisgang is laatgotisch en dateert uit de vijftiende en zestiende eeuw. De kerk werd sterk gerestaureerd na de verheffing tot kathedraal in de negentiende eeuw. De met pinakels overladen borstwering van de noordgevel dateert uit die tijd, evenals de verdieping met de spitsbogen en de spits van de klokkentoren.

Beschrijving

De bovendorpel van het portaal draagt een inscriptie die vroeger op het zegel van de stad prijkte: Legia Ecclesiae Romanae Filia (Luik, dochter van de Romeinse kerk). Sommige kunstwerken in de kathedraal zijn overgebracht vanuit de voormalige Sint-Lambertuskathedraal. Opmerkelijk zijn de gebrandschilderde ramen uit de zestiende en twintigste eeuw, een witmarmeren liggend Christusbeeld in barokstijl door Jean Del Cour en het negentiende-eeuwse meubilair. De schat van de kathedraal bevat ivoorwerk uit de elfde eeuw, een reliekbuste van Sint-Lambertus, een door Karel de Stoute geschonken gouden reliekhouder en ander goud- en zilversmeedwerk.

Galerij

Preekstoel van de Triomf over het Kwaad

Het preekgestoelte in flamboyant houtsnijwerk is neogotisch. Onder de reusachtige spits bevinden zich verfijnde figuratieve sculpturen met als thema de triomf van de godsdienst over het kwaad. Het kerkbestuur vertrouwde de opdracht toe aan de Antwerpse kunstenaar Willem Geefs. Onder het platform voorzag hij vijf witmarmeren heiligenbeelden in nissen: vooraan de Maagd Maria, geflankeerd door Petrus, Paulus, Hubertus van Luik en Lambertus van Maastricht. Het meest originele beeld staat aan de achterzijde tussen de twee trappen: Le Génie du Mal (1848). In een stijl die neoclassicisme combineert met romantiek, wordt Lucifer voorgesteld als een schone jongeling met gevouwen vleermuisvleugels. Onder zijn haar steken hoorntjes en zijn teennagels zijn als klauwen. De goddelijke bestraffing blijkt uit zijn donkere frons en de traan in zijn linkeroog, net als uit zijn attributen: een gebroken scepter en kroon, een aangebeten appel. Als een Prometheus is hij met hand en voet geketend aan de rots waarop hij zit. Een eerdere versie van het werk was in 1837 gemaakt door Willems broer Jozef. Zijn satan was in 1843 opgesteld, maar bisschop van Bommel had hem al gauw laten weghalen wegens de nefaste fascinatie die hij op de kerkgangers uitoefende ("Die duivel is te subliem").[1] Jozef Geefs had de Boze afgebeeld als een verleidelijke Adonis, met nauwelijks bedekte heupen en een blik gericht op het eigen schone lichaam. In dit humaniserende werk leek de christelijke idee van goddelijke bestraffing te ontbreken.[2] Na de vervanging is de sculptuur terechtgekomen in de KMSKB te Brussel (verworven 1864).[3]

Galerij
  • Preekstoel rechts in het schip
  • Detail van de voorzijde (Maria met Petrus en Paulus)
  • Het Kwade Genius van Willem Geefs
  • Donkere frons en traan bij Satan

Bronnen en noten
  1. L'Emancipation, 4 augustus 1844
  2. Museum voor Moderne Kunst. Een keuze, Brussel, KMSKB, 2001, blz. 30-31
  3. Fiche op Fabritiusweb, KMSKB (geraadpleegd 28 juli 2016)
Zie de categorie Sint-Pauluskathedraal, Luik van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.