Piercing

Piercings worden toegepast door vele volkeren sinds de Oudheid. Vele natuurvolken kennen piercings bij mannen en vrouwen. Mummies met piercings zijn gevonden, waaronder Ötzi uit de gletsjer. Hij had een 7–11 mm dikke piercing in het oor.

In Genesis 24:22 geeft de dienaar van Abraham een oorring en armbanden aan Rebekka, de vrouw van zijn zoon Isaak. In Exodus 32:2-3 giet Aäron het gouden kalf uit omgesmolten oorringen van mannen en vrouwen. Deuteronomium 15:12-17 lijkt oorpiercing als teken van slavernij voor te schrijven.

Doorboring van de neus is standaard in India sinds de zestiende eeuw. Piercing van de tepels kwam in het Westen incidenteel voor in de late negentiende en begin twintigste eeuw.

In het Westen is het dragen van piercings vaak in de mode geweest. De laatste jaren neemt het aantal mensen met een piercing vooral onder vrouwen toe. Het begint met een groep mensen die er het eerst mee rondlopen. Als de eerste schapen over de dam zijn, volgen er meer. Dit proces is intussen bij verscheidene soorten piercings opgetreden of aan de gang. Aanvankelijk nemen mensen aanstoot aan een weinig geziene piercing. Maar door steeds meer piercings in de media en in het straatbeeld raakt men eraan gewend en zakt de weerstand. Het aantal mensen boven de dertig dat een piercing heeft, groeit. Dit komt door de stijgende populariteit maar ook doordat de eerste groep die er ooit mee begon, ouder wordt.

Sinds het midden van de jaren 1990 werd het steeds populairder om gaatjes in de bovenrand van het oor te nemen. Een paar jaar later (rond 1999) kwam de traguspiercing (tegenover de gehoorgang) in de mode. Sinds ongeveer 2004 wordt het oprekken van de oorlellen steeds populairder. Daarbij worden oortunnels van soms wel twee centimeter in het oor geplaatst.

Piercings worden op verschillende plaatsen in het lichaam of in het gezicht aangebracht, op meer of minder zichtbare plaatsen. Voorbeelden zijn door de tepels, door de tong, door de wenkbrauw of door een neusvleugel, de navel en in de geslachtsdelen: clitorishoedje, eikel of balzak. De populairste vijf piercings onder vrouwen zijn de oorlellen en verder de neus, navel, tong en de bovenrand van het oor. Sommige piercings, bijvoorbeeld in de mond, kunnen leiden tot medische complicaties.

Soorten piercings zijn onder andere:

Bij een microdermal piercing, ook dermal anchor of transdermal implant genoemd, is er niet een staafje dat op de ene plaats het lichaam ingaat en een andere plaats het lichaam uitkomt, maar een verankering onder de huid, met één gaatje waar een staafje uitkomt, en waar dan bijvoorbeeld een bolletje op wordt geschroefd.[1]

Een neppiercing (fake piercing) is een sieraad dat op een piercing lijkt, maar waar geen gaatje voor nodig is. Het wordt aan het lichaam geklemd. Ook voor een oorbel die aan de oorlel wordt geklemd is geen gaatje nodig.

Verschillende basissieraden

Apanti vrouwen

Twee Kenyah-Dajaks met een penis-staafje de linker heeft tevens een oorbel van houtsnijwerk, Borneo

Er bestaan vele sieraden die in piercings geplaatst kunnen worden.

Ball Closure Ring / Captive Bead Ring (BCR) - Een ringetje waarvan de opening wordt afgesloten met een klein balletje. Het balletje heeft twee uitsparingen waarin de uiteinden van het ringetje rusten en het wordt door de spanning op zijn plek gehouden.

Barbell - Een staafje met aan elk uiteinde een bolletje. Er bestaan verschillende barbells. Barbells met een recht staafje worden het meeste in tepelpiercings, tongpiercings en bepaalde intiempiercings gedragen. In de industrial piercing wordt een extra lange barbell gedragen. Het staafje kan ook licht gekromd zijn of bijna helemaal in het rond lopen (het sieraad is dan als een ring met een opening tussen de twee bolletjes). Een speciale barbell is de navelpiercing met een J-curve en een groot en een klein bolletje. Barbells kunnen in vrijwel elke piercing gedragen worden. In het geval van een lang recht staafje door twee gaatjes spreekt men van een industrial piercing. Deze wordt meestal toegepast in een oor.

Labret-knopje - Dit sieraadje lijkt op een rechte barbell maar heeft aan een kant een plat schijfje. Zo kan het sieraadje comfortabel gedragen worden met het schijfje in de mond.

Grote maten - Voor bepaalde sieraden moet een piercinggaatje worden gestretcht. Er zijn vele sieraden speciaal voor gestretchte piercings. Deze bestaan in bijna elke denkbare vorm en maat en de makers van deze sieraden worden niet zelden geïnspireerd door traditionele sieraden uit Azië, Afrika en Zuid-Amerika.

Vaak wordt het sieraad dag en nacht gedragen. Om het uit te doen kan in het geval van een schroefverbinding deze losgeschroefd worden. Het openen en sluiten van een BCR met de handen is vrij lastig. Het wordt over het algemeen door een piercer gedaan met behulp van speciale tangen.

Uitdoen terwijl de wond nog niet genezen is wordt afgeraden.

Vanaf de jaren 80 droegen verschillende bekende personen (met name artiesten) piercings. Dit heeft in belangrijke mate bijgedragen aan de populariteit en acceptatie van piercings.

Lijst van bekende personen met piercings:

Als een piercing is gezet door een professional en de gepiercete zich netjes houdt aan de nazorginstructies, zijn de risico's van een piercing niet erg groot. Bij een professionele piercer wordt een piercing gezet in een schone omgeving, met steriel gereedschap en een steriele naald voor eenmalig gebruik. Het sieraadje dat in een nieuwe piercing wordt geplaatst is van titanium of chirurgisch staal. In deze omgeving is de kans op het oplopen van een virale of bacteriële infectie minimaal.

Een nieuwe piercing kan tijdens het genezingsproces gaan ontsteken of in het slechtste geval afstoten. Het is heel belangrijk dat men zich nauwkeurig houdt aan de nazorginstructies om problemen te voorkomen. Dit betekent twee keer per dag voorzichtig schoonmaken met milde antibacteriële zeep of weken in een zeezoutoplossing. Daarbuiten moet men de piercing niet meer aanraken dan absoluut noodzakelijk en zeker niet met ongewassen handen. Een verse piercing is een open wond en moet als zodanig behandeld worden. Als de piercing gaat ontsteken, mag men het sieraad onder geen voorwaarde zelf uitnemen – men dient contact op te nemen met de huisarts om advies te vragen. In dit geval mogen piercers officieel van de GGD geen advies geven omdat zij niet medisch geschoold zijn. Indien nodig kan een kleiner sieraad worden verwisseld tegen een groter of langer sieraad, opdat er meer ruimte is voor een zwelling.

Piercings in de mond kunnen tanden en tandvlees beschadigen. Als ze echter goed worden geplaatst en er niet met de piercing wordt "gespeeld" is dat risico minimaal. Oppervlaktepiercings en piercings op beweeglijke plekken zoals de navel groeien makkelijker uit en genezen langzaam. Afstoting van een piercing kan littekens veroorzaken.

Het laten schieten van een piercing of oorbel brengt aanzienlijk meer risico's met zich mee. Toch is het in sommige gevallen toegestaan zoals in de neusvleugel en het dunne kraakbeen onder de kraakbeenrand van het oor. Dikke delen van het kraakbeen, zoals de tragus of de krul boven in het oor, mogen onder geen beding geschoten worden, dit kan risico's en complicaties opbrengen door versplinterend kraakbeen. De GGD heeft hier specifieke richtlijnen voor en keurt sinds 2007 ook iedereen die piercet met een instrument (schietpistool). De schietinstrumenten van tegenwoordig zijn beduidend anders dan vroeger. Zo deed men vroeger ongesteriliseerde sieraden in het instrument en kwam het instrument in contact met de huid. Tegenwoordig zitten de schietknopjes in steriele cartridges en komt het instrument zo niet meer makkelijk in aanraking met de huid.

Verdere risico's:

• allergie voor het metaal (vooral nikkel) van de piercing
• allergie voor het schoonmaakmiddel
• bacteriële infectie, vooral door Staphylococcus aureus
• virale infectie (hepatitis B en C, hiv)
• infectie met parasieten of protozoa door zwemmen
• uitdroging door chloor in zwemwater
• erosie van tandvlees
• overmatig littekenweefsel
• verslaving aan piercings

De geneestijd is per piercing zeer uiteenlopend. In de onderstaande tabel wordt hiervan overzicht gegeven van de geneestijd van de populairste piercings.

Er zijn verschillende manieren om een piercing schoon te maken. Bij het schoonmaken van een verse piercing moet men altijd in acht nemen dat een piercing geen normaal wondje is. Voor een goede genezing moet er in de piercing zelf een kunstmatig "tunneltje" of een fistula gemaakt worden en dat kan in bepaalde gevallen maanden duren. Tijdens de genezing is het belangrijk de piercing niet onnodig te irriteren en zo veel mogelijk met rust te laten.

Niet doen

• Jodium. Dit levert irritaties op
• Sterilon, alcohol, chloorhexidine. Deze producten zijn veel te agressief voor een piercing en zullen het genezingsproces eerder afremmen dan helpen
• Draaien of ermee spelen. De piercing draaien is alleen nodig tijdens het schoonmaken. Verder is het verstandig om gewoon van de piercing af te blijven. Het is het beste om de piercing alleen aan te raken met schoon gewassen handen.

Wel doen

• Voorzichtig wassen met een milde antibacteriële zeep.
• Weken in een zeezoutoplossing. Hiervoor is een halve theelepel zeezout op een mok gekookt heet water nodig. Laat de oplossing een beetje afkoelen en week de piercing maximaal tien minuten in het warme water. Voor moeilijke plekken zoals de bovenkant van het oor kan een kompresje gemaakt worden. Drenk een steriel gaasje in de oplossing en leg deze op de piercing. In plaats van deze zoutoplossing kan ook een fysiologische zoutoplossing worden gebruikt, te krijgen bij de apotheek.
• tea-tree olie. Dit is een etherische olie met antibacteriële eigenschappen. Er kunnen een paar druppels toegevoegd worden aan een zeezoutoplossing of het kan puur met een wattenstaafje worden aangebracht op de piercing.
• Er bestaan producten die speciaal gemaakt zijn voor de nazorg van piercings.

Niet elke nazorgmethode is geschikt voor elke piercing en deze lijst is niet volledig. De drager kan zich het best door een piercer laten adviseren over de beste nazorg voor de desbetreffende piercing.

• 
  piercings door schaamlippen en clithood
• 
  tongpiercing
• 
  eikel- en frenumpiercings
• 
  lip- en labretpiercing
• 
  tepelpiercing
• 
  navelpiercing
• 
  oorpiercing ("industrial")
• 
  wenkbrauwpiercing
• 
  handwebpiercing
• 
  septumpiercing
• 
  surfacepiercing
• 
  oogledenpiercing

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Body piercing op Wikimedia Commons.

1. https://bodymod.nl/blog/dermal-anchor