Oldeboorn

Oldeboorn (Fries, officieel: Aldeboarn) is een dorp in de gemeente Heerenveen, in de Nederlandse provincie Friesland. Het ligt ten zuiden van Leeuwarden en ten noorden van Heerenveen, tussen Akkrum en Nij Beets.

Oldeboorn
Aldeboarn
Plaats in Nederland
Details Details

Situering
Provincie Friesland
Gemeente Heerenveen
Coördinaten53° 3′ NB, 5° 54′ OL
Algemeen
Inwoners (BAG, 2019)1.560[1]
Overig
Postcode8495
Netnummer0566
Woonplaatscode2532
Belangrijke verkeersadersA32 N392
Websitealdeboarn.frl
Foto's
Zicht op Oldeboorn
Portaal    Nederland
Friesland

In 2019 telde het dorp 1.560 inwoners. Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Oosterboorn, Poppenhuizen en Warniahuizen. Tussen Oldeboorn en Haskerdijken ligt de streek Krom-Haskerdijken.

De dorpskern van Oldeboorn is gelegen aan weerszijden van de rivier de Boorne, niet ver van het Leppa Akwadukt in de autosnelweg A32 tussen Heerenveen en Leeuwarden. Oldeboorn is vooral bekend door de jaarlijkse gondelvaart op de laatste vrijdag van augustus.

Geschiedenis

Oldeboorn was vanouds een handelsplaats aan de Boorne. De plaats werd in 1243 als jn Bornde vermeld, in 1281 als de Bornde, in 1467 als van Boern, in 1492 Alda Boern, in 1573 als Oldenborn in 1840 als Oudeboorn. In 1840 had het dorp 1485 inwoners. De toevoeging alda/oude is waarschijnlijk gebeurd wegens het ontstaan van de kern Oosterboorn.

In het repertorium Nederlandse gemeenten van Van der Meer en Boonstra is te lezen dat Oldeboorn een eigen gemeente was tot 1 oktober 1816, waarna tot de gemeentelijke herindeling in 1984 Oldeboorn samen met de dorpen Akkrum, Akmarijp, Nes, Terhorne en Terkaple deel uitmaakte van de voormalige gemeente Utingeradeel. Oldeboorn was tot 1932 het bestuurscentrum van die gemeente.[2] Tussen 1984 en 2014 was het onderdeel van de gemeente Boornsterhem. Sinds 1989 is de officiële naam van het dorp het Friestalige Aldeboarn.

Kerktoren

Over de bouw van de kerktoren doet de volgende anekdote de ronde. De Boornsters wilden de hoogste toren van Friesland hebben, en dat betekende dat hun toren hoger moest worden dan de toren van Tzum. Daarom reisden twee mannen naar Tzum om te bepalen hoe hoog die toren precies was. Ze beklommen de toren en maten de hoogte met een touw. Daarna bleven ze in de plaatselijke herberg overnachten. Terwijl ze sliepen sneed de waardin een flink stuk van het touw af. En toen de toren van Oldeboorn in 1737 voltooid was, bleek hij met 47 meter toch lager te zijn dan de 72 meter hoge toren van Tzum. De inwoners van Oldeboorn worden sindsdien tuorkemjitters (torenmeters) genoemd.

De Magnusvaan van Magnus Forteman zou in de kerk zijn ingemetseld, men zou de exacte plek zelfs kunnen aanwijzen.

Bouwwerken

Monumenten

Een deel van Oldeboorn is een beschermd dorpsgezicht, een van de beschermde stads- en dorpsgezichten in Friesland. Verder zijn er in het dorp een aantal rijksmonumenten.

Sport

Bevolkingsontwikkeling
1999200220042005200620072008 2009 2011 2012 2017 2018 2019
1513148114711471145714531447 1435 1473 1467 1479 1565 1560

Geboren in Oldeboorn
Zie de categorie Aldeboarn van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.