Noorderhaaks

Noorderhaaks, ook wel Razende Bol genoemd, is een onbewoond eilandje[1][2] (met een oppervlakte boven gemiddeld hoogwater van circa 4 km²), direct ten westen van het Marsdiep bij het Nederlandse eiland Texel (provincie Noord-Holland). Formeel is 'De Razende Bol' alleen de oostpunt van het eilandje. Noorderhaaks maakt bestuurlijk deel uit van de gemeente Texel, en geologisch van de Haaksgronden, net als Zuiderhaaks.

Noorderhaaks
Eiland van  Nederland
Noorderhaaks, links op de foto
Locatie
Land Nederland
EilandengroepWaddeneilanden
(Gemeente Texel)
Provincie Noord-Holland
LocatieNoordzee
Coördinaten52°58'30"NB, 4°40'50"OL
Algemeen
Oppervlaktecirca 4 km²
Inwoners0
Hoofdplaats(geen)
Landgebruiknatuur

De hoogte van Noorderhaaks schommelt tussen 1,3 en 1,6 m boven NAP. Tijdens aanhoudende noordwestenwind (storm) kan de gehele plaat overspoeld worden. Noorderhaaks is een hoogwatervluchtplaats voor zeevogels en zeehonden. De verstoring door menselijke activiteiten is meestal beperkt, behalve tijdens militaire oefeningen door de marine en de luchtmacht en door bezoek van dagrecreanten.

Noorderhaaks is ontstaan op de plaats waar de opkomende vloed op de Noordzee de ebstroom uit het Marsdiep ontmoet. De zandbank verplaatst zich per jaar 100 meter in de richting van het Molengat en het Marsdiep. In het verleden zijn er ook andere zandplaten van dit type geweest, zoals de zandplaat Onrust die aan het eind van de negentiende-eeuw aan Texel is vastgegroeid. Het is echter maar de vraag of dit ook met Noorderhaaks zal gebeuren.

De hele omgeving is aan verandering onderhevig, de locatie en afmetingen van de diverse zandplaten zoals de Zuiderhaaks, Noorderhaaks en de Onrust variëren nogal in de tijd: soms groeien platen aan elkaar of worden deze juist gesplitst en de huidige Zuiderhaaks komt uit het niets weer opzetten.

De Razende Bol is belangrijk als rustgebied voor de gewone zeehond en de grijze zeehond. De grijze zeehond werpt in het winterhalfjaar haar jongen. De witwollige kleintjes kunnen de eerste weken nog niet zwemmen en redden het alleen als ze met rust worden gelaten. De jongen van de gewone zeehond worden in de zomer geboren en hebben ook absolute rust nodig. Moeder en pup moeten er rustig kunnen zogen. Vandaar dat de noordzijde van het eiland aangemerkt is als niet toegankelijk gebied. Er zijn ook veel vogels die rusten op de Razende Bol, zoals meeuwen en aalscholvers. De dwergstern en verschillende steltlopers broeden op de Bol. Boswachters van Landschap Noord-Holland geven voorlichting over de natuur als er veel bezoekers zijn.

  • Time-lapse (1984 tot 2017)
  • Gestrande bultrug op Noorderhaaks
  • Gestrande bultrug op Noorderhaaks
Zie de categorie Noorderhaaks van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.