Matthijs van Nieuwkerk

Na het vwo studeerde Van Nieuwkerk enige tijd Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam, maar voltooide deze studie niet.

Van Nieuwkerk begon zijn journalistieke carrière bij de avondkrant Het Parool. Samen met zijn jeugdvriend Mark van den Heuvel ging hij daar in 1984 sportmensen interviewen, onder wie de schakers Kasparov en Karpov en de voetballer Johnny Rep. Later ging hij schrijvers interviewen en vernieuwde hij de literatuurpagina van de krant. In 1988 werd Van Nieuwkerk redacteur bij de kunstredactie. Uiteindelijk werd hij in 1996 hoofdredacteur. Onder zijn leiding werd besloten dat de toen nog landelijke krant zich weer volledig zou gaan richten op Amsterdam. Van Nieuwkerk werd geroemd omdat hij van het zieltogende Het Parool weer een vlotte eigentijdse krant wist te maken.[1]

Zijn daaropvolgende hoofdredacteurschap van de Amsterdamse zender AT5 werd geen succes en hij maakte spoedig de overstap naar Hilversum, waar hij in 2002 netcoördinator van Nederland 3 werd. Binnen zes maanden stopte hij bij de landelijke zender, uit frustratie over de complexe omroepcultuur die de door hem gewenste veranderingen in de weg stond.

In plaats van achter de schermen ging hij nu voor de schermen werken. In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van januari 2003 presenteerde hij samen met Felix Rottenberg (PvdA) het politieke tv-programma Nederland Kiest. De twee mochten vervolgens ook het tv-actualiteitenprogramma NOVA presenteren, maar na een conflict met de redactie stopten ze er na korte tijd weer mee. In 2003 startte Van Nieuwkerk, samen met Wilfried de Jong, het tv-programma Holland Sport, waar ze in 2005 de Zilveren Nipkowschijf mee wonnen. In 2008 stopte hij met het sportprogramma, om zich volledig te kunnen richten op De Wereld Draait Door (DWDD).

Samen met Hadassah de Boer presenteerde Van Nieuwkerk in 2004 en 2005 voor de NPS TV3 op Nederland 3. Dit televisieprogramma over cultuur, media en levensstijl werd enige tijd elke werkdag van 19.30 tot 19.55 uur rechtstreeks uitgezonden en kan als een voorloper van het latere De Wereld Draait Door worden gezien.

In oktober 2005 begon Van Nieuwkerk met DWDD, zoals de afkorting van het VARA-programma luidt. In eerste instantie deelde hij de presentatie met Francisco van Jole en later met Claudia de Breij, die de maandagavond presenteerde omdat Van Nieuwkerk die avond Holland Sport van commentaar voorzag. In 2007 won hij met DWDD de Gouden Televizier-Ring en in 2011 tevens een Zilveren Nipkowschijf.

Achtereenvolgens in 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 en 2012 werd Van Nieuwkerk genomineerd voor de Zilveren Televizier-ster. Hij heeft deze echter nog nooit gewonnen.

Van Nieuwkerk is naast DWDD actief als presentator van het muzikale tv-programma Popquiz à Go-Go en het jaarlijks eind december uitgezonden Top 2000 à Go-Go. In deze programma's is Leo Blokhuis zijn vaste co-presentator. Leermeesters van Van Nieuwkerk zijn Felix Rottenberg en Mart Smeets.[2] Ook ziet Van Nieuwkerk Willem Duys als een voorbeeld.

De Wereld Draait Door werd een van de best bekeken Nederlandse tv-programma's. Er gingen geruchten over een overstap van Van Nieuwkerk naar RTL, maar dit ontkende hij met als reden dat hij van DWDD 'een monumentje' wilde maken.

In maart 2011 presenteerde Van Nieuwkerk Je Mist Meer Dan Je Ziet, een late-night tv-show op Nederland 3, die als experiment vijf dagen achter elkaar werd uitgezonden. Van Nieuwkerk werd uitgeroepen tot Omroepman van het Jaar 2012.[3] Vanaf 14 januari 2013 presenteert Van Nieuwkerk De Wereld Leert Door, een late-night wetenschappelijk tv-programma dat uitgezonden wordt door de VARA.

Sinds 2008 is er met enige regelmaat kritiek op de hoogte van het salaris van Van Nieuwkerk. Dat zou anno 2015 ongeveer 580.000 euro (bruto) bedragen, veel meer dan de Balkenendenorm.[4]

Op 12 februari 2020 werd aangekondigd dat Van Nieuwkerk per 27 maart dat jaar stopte met De Wereld Draait Door en dat hij vanaf begin 2021 een tv-programma op de zaterdagavond zou gaan presenteren, ook voor BNNVARA.[5][6]

Eind maart 2007 won Van Nieuwkerk BNN's Hoofdprijs voor beste presentator. Hij werd tussen 2006 en 2010 vijf jaar achtereen genomineerd voor de Zilveren Televizier-Ster Man. In 2007 won hij met DWDD de Gouden Televizier-Ring.

Bekende Nederlanders die in DWDD te gast waren geweest - zoals misdaadjournalist Peter R. de Vries en radiopresentator Frits Spits - gaven in 2008 te kennen dat Van Nieuwkerk zich niet aan journalistieke afspraken zou hebben gehouden en dat zij niet de kans hadden gekregen datgene te zeggen waarvoor zij waren gekomen. Van Nieuwkerk gaf aan zich van geen kwaad bewust te zijn.

Ook in Vlaanderen werd Van Nieuwkerk populair. In 2010 en 2011 werd hij twee keer achter elkaar tijdens Humo's Pop Poll verkozen als Bekwaamste tv-figuur (internationaal). Hiermee nam hij de fakkel over van Nederlands collega-presentator Paul de Leeuw, die tot dan toe de medaille jarenlang in ontvangst mocht nemen.

Op 24 maart 2020, in de afsluitende week van zijn programma DWDD, werd Van Nieuwkerk verrast met het gouden Vriend van het Boek-speldje. Hij kreeg deze voor het vaak bespreken van boeken en promoten van lezen in zijn uitzending. Hij mag zich nu 'Vriend van het Boek' noemen.[7]

Van Nieuwkerk trouwde in 1986.[8] Met zijn vrouw heeft hij een zoon en een dochter; filmregisseur Kees van Nieuwkerk en gezondheid- en foodjournalist Jet van Nieuwkerk. Hij is een volle neef van cabaretier Hans Sibbel.[9]

• Matthijs van Nieuwkerk: Aznavour. De beste zanger die ooit geleefd heeft. Amsterdam, Uitgeverij Carrera, 2015. ISBN 978-90-488-2924-8
• Het gras van Londen. Langs de tempels van het oude profvoetbal. Red. Hugo Borst, Matthijs van Nieuwkerk, Henk Spaan. Amsterdam, Ambo, 2014. (Hard gras nr. 95) ISBN 978-90-263-2767-4
• Het beste uit 15 jaar Hard gras. Samengest. door Hugo Borst, Matthijs van Nieuwkerk en Henk Spaan. Amsterdam, Nieuw Amsterdam, 2010. ISBN 978-90-468-0738-5
• Leo Blokhuis & Matthijs van Nieuwkerk: Klein ABC van de popmuziek. 4e druk. Amsterdam, Ambo, 2007. ISBN 978-90-263-2103-0 [Oorspr. titel: Klein cultureel woordenboek van de popmuziek. Amsterdam, Anthos, 2006.]

Zie de categorie Matthijs van Nieuwkerk van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.