Koper(I)chloride

Koper(I)chloride is een koperzout van waterstofchloride, met als brutoformule CuCl. De stof komt in zuivere toestand voor als een witte kristallijne vaste stof, die slecht oplosbaar is in water. Door oxidatie van koper(I) tot koper(II) onder invloed van luchtzuurstof worden de witte kristallen na verloop van tijd geelgroen.

Koper(I)chloride
Structuurformule en molecuulmodel
Kristalstructuur van koper(I)chloride
Koper(I)chloride-kristallen
Algemeen
Molecuulformule
     (uitleg)
CuCl
IUPAC-naamkoper(I)chloride
Andere namenkopermonochloride
Molmassa98,99 g/mol
SMILES
Cl[Cu]
InChI
1/ClH.Cu/h1H;/q;+1/p-1/fCl.Cu/h1h;/q-1;m
CAS-nummer7758-89-6
EG-nummer231-842-9
PubChem62652
BeschrijvingWit tot lichtgroen poeder
Vergelijkbaar metkoper(I)bromide, koper(I)jodide, koper(II)chloride
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Waarschuwing
H-zinnenH302 - H410
EUH-zinnengeen
P-zinnenP273 - P501
EG-Index-nummer029-001-00-4
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestandvaste stof
Dichtheid4,14 g/cm³
Smeltpunt426 °C
Kookpunt(ontleedt) 1490 °C
Oplosbaarheid in water0,62 g/l
Goed oplosbaar indi-ethylether, pyridine, acetonitril
Slecht oplosbaar inwater
Onoplosbaar inethanol, aceton
Geometrie en kristalstructuur
Kristalstructuurkubisch
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Koper(I)chloride komt in de natuur voor als het mineraal nantokiet.

Synthese

Koper(I)chloride wordt gevormd wanneer koper in een waterstofchloride-oplossing geplaatst wordt. Op het koperoppervlak ontstaat een witgroene aanslag van koper(I)chloride.

Daarnaast wordt het bereid door reductie van koper(II)chloride met natriumsulfiet:

Op industriële schaal wordt het bereid door reactie van koper met chloorgas:

Eigenschappen

Koper(I)chloride is een Lewis-zuur en wordt volgens het HSAB-principe geclassificeerd als zacht. Zo is het in staat om te complexeren met amines en fosfines, zoals trifenylfosfine:

Het lost zeer moeilijk op in water, maar wanneer geschikte donoren (zoals halogeniden) aanwezig zijn, verhoogt de oplosbaarheid sterk. Zo lost koper(I)chloride wel goed op in een geconcentreerde oplossing van natriumchloride. Aanwezigheid van cyanide, ammoniak of thiosulfaat zorgt eveneens voor een verhoogde oplosbaarheid. Complexen met dienen, zoals 1,5-cyclo-octadieen, zijn uitermate stabiel.

Koper(I)chloride kan als oplossing in ammoniak koolstofmonoxide absorberen, door vorming van een complex:

Ethyn ondergaat een vergelijkbare absorptiereactie.

Toepassingen

Koper(I)chloride worden onder andere gebruikt als katalysator in talrijke organische reacties, zoals de Sandmeyer-reactie. Het reageert met methyllithium tot het overeenkomstig Gilmanreagens. Daarnaast is koper(I)chloride een katalysator bij de atoomtransfer radicalaire polymerisatie (ATRP).

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.