Itterbeek (Vlaams-Brabant)

De gemeente ontleent haar naam aan de Indo-Europese woordstammen 'eud-' (water) en 'baki' (beek). Een van de eerste vermeldingen stamt uit de 12e eeuw, onder de vorm Itrebecche. In 1176 werd het dorp vermeld als Itterbecca.

Vroeger hoorde het gebied bij het allodium van Sint-Pieters-Leeuw. Gedurende de negende eeuw behoorde het aan het kapittel van Keulen. Itterbeek kreeg pas enige betekenis in de 13de eeuw toen het gebied, ondanks de aanwezigheid van vazallen van de Anderlechtse familie van der Aa, onder Gaasbeek kwam en met Dilbeek en Sint-Martens-Bodegem het zogenoemde Nieuw Land van Gaasbeek vormde. De hogere rechtsmacht werd uitgeoefend door een afzonderlijke schepenbank. Omstreeks 1244 werd Itterbeek een zelfstandige parochie dat behoorde tot het bisdom Kamerijk. Het oudste zegel van Itterbeek, dat gebruikt werd in 1309, droeg een ster en als legende de woorden “S. Scabinorum de Itterbeka”. Op een tweede zegel, waarvan men zich reeds in 1380 bediende, was er een gekroonde leeuw die een dubbele schaaktoren op zijn rug draagt, te zien. Het wapenschild van Itterbeek is ontleend aan dit zegel.[1]

In 1690 werd Itterbeek door Karel II, Koning van Spanje, tot heerlijkheid verheven, ten gunste van Lodewijk-Alexander Scockart. Itterbeek vormde van 1690 tot 1792, samen met Dilbeek en Sint-Martens-Bodegem, het graafschap Tirimont.

In 1977 werd Itterbeek een deel van de fusiegemeente Dilbeek.

Met haar 4487 inwoners (31 december 2010) en haar 541 hectare is het de op drie na grootste deelgemeente naar inwonersaantal (na Dilbeek zelf, Groot-Bijgaarden en Schepdaal) en de op vier na grootste naar oppervlakte. Het dorp Sint-Anna-Pede (en een klein deel van het dorp Sint-Gertrudis-Pede) valt ook binnen de Itterbeekse grenzen.

Itterbeek grenst aan de Dilbeekse deelgemeenten Dilbeek, Schepdaal en Sint-Martens-Bodegem, aan Vlezenbeek en aan de Brusselse gemeente Anderlecht.

• De Sint-Pieterskerk: 13e-eeuwse kalkzandstenen kerk, gotisch. De kerk ondergaat in de loop der tijden tal van verbouwingen. De toren wordt verhoogd in 1666 en in 1893 wordt een hoog ingesnoerde naaldspits toegevoegd. In de 20ste eeuw krijgen de dwarskapellen een puntgevel. De kerk is beschermd monument sinds 1938, de kerkhofmuur sinds 1975.
• De Sint-Annakerk: 13e-eeuwse romaanse kerk, in de 17e eeuw in gotische stijl gerestaureerd, afgebeeld op "De Parabel der Blinden" van Pieter Bruegel de Oude. De kerk en de omgeving zijn sinds 1948 beschermd.
• het Bruegelmuseum: 12 grote, kleurechte en weerbestendige reproducties van landschappen van Pieter Brueghel de Oude, die in de streek inspiratie kwam zoeken. In 2007 werden er nog 7 extra reproducties geplaatst.
• De zeventien bruggen: Spoorwegviaduct (520m lang, 28m hoog) over de Pedevallei die gebouwd is in 1929. Zestien bogen in ter plaatse gestort gewapend beton (De zeventien komt van een extra bruggetje onder een van de bogen). Het kunstwerk draagt de esthetische kenmerken van het Interbellum.
• Brouwerij Timmermans: lambiekbrouwerij die werd gesticht in 1781.

• voetbalclub KVC Itna Itterbeek
• tennisvereniging SDI

	Plaatsen in de gemeente Dilbeek
Deelgemeenten: Dilbeek · Groot-Bijgaarden · Schepdaal · Itterbeek · Sint-Martens-Bodegem · Sint-Ulriks-Kapelle Dorpen: Sint-Anna-Pede · Sint-Gertrudis-Pede Belgische gemeenten · Arrondissement Halle-Vilvoorde · Vlaams-Brabant · Vlaanderen