Het laatste oordeel (Hans Memling)

Opdrachtgever van het schilderij was Angelo Tani (1415-1492), vertegenwoordiger in Brugge van de Italiaanse bankiersfamilie De' Medici. Hij is samen met zijn vrouw Caterina Tangeli afgebeeld op de buitenkant van de zijpanelen. Het schilderij was bedoeld voor de kerk in Fiesole en werd in 1473 vanuit Brugge verscheept naar Italië. Onderweg werd het schip gekaapt door Hanze-kapitein Paul Beneke, uit Gdańsk. Het schilderij kreeg een plaats in de Mariabasiliek in Gdańsk.

Door diverse veroveringen is het drieluik enige malen in het buitenland geweest, in Parijs (1807-1815), Berlijn (1815-1816) en Sint-Petersburg (1939-1956). Het schilderij bevindt zich sinds de 20e eeuw in het Nationaal Museum in Gdańsk.

Het schilderij verbeeldt de dag des oordeels, zoals die wordt beschreven in het Bijbelboek Openbaring van Johannes. Memling liet zich voor de compositie inspireren door een schilderij van zijn leermeester Rogier van der Weyden. Christus is afgebeeld op het 180 cm brede middenstuk, zittend op een regenboog, omringd door zijn discipelen, Maria en Johannes de Doper.

De aartsengel Michaël weegt aan de voeten van Christus de zielen. Een zwarte duivel tracht de uitslag in zijn voordeel te beïnvloeden. De zondaar in de balans aan Michaëls rechterhand wordt soms geïdentificeerd als Tommaso Portinari. Op het linkerpaneel worden de uitverkorenen de hemel ingeleid door Petrus en engelen, op het rechterpaneel worden de verdoemden naar de hel gestuurd.

Zie de categorie The Last Judgment (Memling) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.