Groningse trolleybus

De trolleybus ging in 1927 rijden op de route van de tramlijn 2 tussen Kostverloren en de Oosterpoort. In 1949 werden ook de resterende tramlijnen 1 en 3 door trolleybussen vervangen.

De trolleybus kon uiteindelijk de concurrentie met de autobus niet aan. Het bovenleidingnet was in Groningen nogal gecompliceerd en onderhoudsgevoelig - zeker vergeleken met de modernere, meer elastische systemen in Arnhem en Nijmegen - en de speciale constructies bij de vele beweegbare bruggen maakten de zaak er niet beter op. In 1965 kwam er een einde aan deze vorm van vervoer in Groningen, nadat lijn 2 al sinds 1958 met dieselbussen werd geëxploiteerd.

1. Lijn 1 reed van de Grote Markt via Gelkingestraat – Zuiderdiep – Herestraat – Hereweg naar Helpman. Het eindpunt was aan de Esserweg waar een keerlus was aangelegd. Ook was er een 'keerlus' op de Verlengde Hereweg, ter hoogte van de Moddermanlaan. Hiervan werd weinig gebruikgemaakt. Op de terugweg naar de Grote Markt liep de route in een rechte lijn, het laatste stuk van de Herestraat was destijds nog opengesteld voor verkeer. De drukste dagen van lijn 1 waren de zondagen waarop Be Quick thuis speelde. Het eindpunt aan de Esserweg lag op loopafstand van Stadion Esserberg.
2. Lijn 2, de oudste lijn, reed van Kostverloren via Kraneweg – Westersingel – Brugstraat – A-Kerkhof – Vismarkt naar de Grote Markt. Aan de noordzijde van de Grote Markt lag het centrale overstappunt voor alle stadsbuslijnen, autobus en trolleybus. Vanaf de Grote Markt reed lijn 2 door via de Oosterstraat en de Rademarkt naar de Oosterpoort. Hier maakte deze lijn een lus door de Oosterpoort, via Oosterweg en de Frederikstraat naar de Meeuwerderweg. In de jaren voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog ging de route na de Frederikstraat rechtsaf naar het eindpunt bij de Meeuwerderbaan, alwaar een keerlus was. Na de oorlog en het invoeren van het algehele trolleyvervoer, verviel de route naar de Meeuwerderbaan. Via de Meeuwerderweg en het veemarktterrein, kwam de lijn weer uit bij de Rademarkt om via de Oosterstraat terug te keren op de Grote Markt.
3. Lijn 3 reed vanaf het Noorderstation door de Noorderstationstraat, de Nieuwe en de Oude Ebbingestraat naar de Grote Markt. Vanaf de Grote Markt volgde lijn 3 dezelfde route als lijn 1 tot de Herebrug. Na de brug sloeg lijn 3 rechtsaf naar het Hoofdstation, waar een keerlus was. Op de terugweg naar de Grote Markt reed ook lijn 3 door de Herestraat.

Het Gemeentelijk Vervoerbedrijf Groningen (GVG), dat tot 1956 Gemeente Tram Groningen (GTG) heette, heeft in totaal 26 trolleybussen in dienst gehad. De zes hoekig uitziende trolleybussen 1 t/m 6 van het Britse merk ADC die vanaf 1927 op lijn 2 werden ingezet, kregen in 1952 een nieuwe carrosserie van Verheul. Onder de nummers 101 t/m 106 bleven ze tot 1958 op lijn 2 rijden. Hun nieuwe, meer afgeronde model was gelijk aan dat van de 18 langere trolleybussen die in 1949-1950, ook bij Verheul, waren aangeschaft voor de lijnen 1 en 3. Hiervan waren 10 stuks (107 t/m 116) gebouwd op een Kromhout-chassis en voorzien van elektrische installaties die in de Tweede Wereldoorlog gekocht waren door de RET (Rotterdam). Ze waren bestemd geweest voor een trolleybuslijn die door de Maastunnel had moeten lopen. De uiterlijk identieke 117 t/m 124 hadden een DAF-chassis en een nieuwe elektrische uitrusting. Van dit laatste type heeft de GTG in 1949 eerst een demonstratiebus van Verheul op bezoek gehad. In 1960 volgden nog twee trolleybussen 125 en 126 van een moderner Verheul-model. Door de opheffing van het trolleynet in 1965 hebben zij slechts vijf jaar dienstgedaan.