President van Frankrijk

Sinds de invoering van de Vijfde Republiek door Charles de Gaulle zijn de bevoegdheden van de president fors uitgebreid, met name op het gebied van het buitenlands beleid. De president is ook de opperbevelhebber van de Krijgsmacht van Frankrijk. Hoewel wetgeving het domein is van de minister-president en het parlement, heeft de president zowel formeel als informeel (volgens de Franse Grondwet) significante macht.

Wellicht zijn belangrijkste bevoegdheid is dat de president de minister-president mag kiezen. Echter, omdat het parlement het kabinet mag wegsturen, is zijn keuze beperkt tot een premier die door een meerderheid van de Assemblée wordt ondersteund. Als een meerderheid van het parlement een andere politieke kleur heeft dan die van de president, dan is een zogenaamde cohabitation nodig.

Oorspronkelijk (sinds 1958) was de ambtstermijn van de president zeven jaar. Sinds een referendum hierover in 2000 is de ambtstermijn ingekort tot vijf jaar, dezelfde als de maximale zittingsduur van het parlement. Hiermee wordt het risico op een cohabitation in de laatste twee jaar van een presidentiële termijn verkleind. De president kan echter één maal vervroegd het parlement ontbinden en verkiezingen uitschrijven, als hij meent daarmee zijn positie te zullen versterken. Dat kan echter toch anders uitpakken, zoals Jacques Chirac ondervond in 1997. President Chiracs tweede ambtstermijn (vanaf 2002 tot 2007) was de eerste die vijf jaar heeft geduurd.

Een presidentskandidaat heeft 500 handtekeningen nodig van lokale, regionale of nationale afgevaardigden, waarvan er totaal ongeveer 37.000 zijn.[1]

De verkiezing van de Franse president vindt plaats in (zo nodig) twee rondes, om zeker te stellen dat de president met een meerderheid van uitgebrachte stemmen wordt verkozen. Tenzij in de eerste ronde één kandidaat een absolute meerderheid behaalt, wat sinds 1958 niet is voorgekomen, gaan de twee kandidaten met de meeste stemmen door naar een tweede ronde, twee weken na de eerste.

In geval van overlijden of aftreden van de president wordt de voorzitter van de Senaat interim-president. Hij heeft niet alle bevoegdheden van het presidentschap, en mag bijvoorbeeld niet de Assemblée ontbinden of ministers benoemen en ontslaan. Alain Poher is als enige interim-president geweest, en wel twee keer. Als ook de interim-president wegvalt, neemt de regering de bevoegdheden van de president over.

De regering moet zo snel mogelijk presidentsverkiezingen organiseren in de interim-periode.

De officiële residentie van de president is het Élysée-paleis in Parijs.