Est (Gelderland)

Est is een klein West-Betuws dorp in de Nederlandse provincie Gelderland. Het dorp, met 575 inwoners op 4 oktober 2019, is gelegen rond een karakteristiek driehoekig dorpsplein met een nog functionerende authentieke waterpomp. Het maakt deel uit van de gemeente West Betuwe.

Est
Plaats in Nederland

Situering
Provincie Gelderland
GemeenteWest Betuwe
Coördinaten51° 51′ NB, 5° 19′ OL
Algemeen
Oppervlakte0.065 km²
Inwoners (BAG, 2019)575[1]
Overig
Woonplaatscode3359
Portaal    Nederland

Ligging

Het dorp ligt direct ten zuiden van de A15 en 5 kilometer ten oosten van de A2. Liggen alle overige dorpen van de vroegere gemeente Neerijnen aan de rivier de Waal, Est maakt daarop een uitzondering. Dit dorp is vanouds veel meer geïsoleerd geweest en was vooral in de winter moeilijk bereikbaar. De oppervlakte van Est is betrekkelijk klein en omvat de hooggelegen Halsbreker, het laaggelegen Esterbroek, de Reijaard (of Riert) en de Mastmolen, dat gedeeltelijk Ophemerts grondgebied is.

Waar de naam Est vandaan komt is niet geheel duidelijk. Het kan, naar analogie van verschillende andere plaatsen in deze streek, een zogenaamde boomnaam zijn, de woonplaats bij een es.

Geschiedenis
Dorpspomp op het dorpsplein in Est
 Est was vestigingsplaats van een adellijk huis. Het geslacht van Est was in de middeleeuwen al bekend. De Latijnse dichter Franco van Est (Franco Estius) en de geleerde Willem Hessels van Est (Guillelmus Estius), kanselier der Universiteit van Dowaai (Fr.), stamden daarvan af.

In september 1607 werd in de nabijheid van het dorp de overste Du Bols, ritmeester en president van de krijgsraad, door hem vijandig gezinde personen overvallen nadat hij met zijn huisgezin in Geldermalsen naar de kermis was geweest. Toen hij zich niet wilde overgeven, werd bij doodgeschoten en zijn zoon gevangengenomen.

In 1978 werd de gemeente Est en Opijnen, waarvan Est deel uitmaakte, bij een van regeringswege opgelegde gemeentelijke herindeling opgenomen in de gemeente Neerijnen.
De kerk aan het dorpsplein in Est

Rivaliteit

Ook tussen de inwoners van Est en Neerijnen was het niet altijd koek en ei. Wateroverlast was een bijna jaarlijks terugkerende aangelegenheid. Om het water kwijt te raken, stak men de kaden door. Meestal was dat een zaak van gezamenlijk overleg. Aan dat overleg mankeerde het nog weleens, zoals in 1784. Op 25 maart van dat jaar staken inwoners van Est de Zwarte Kade door en het water stroomde naar Neerijnen. "Die van Neerijnen" hebben toen met een groot aantal manschappen de Zwarte Kade weer dichtgemaakt, waarop die van Est voor de tweede maal de kade doorstaken. Zo ging het tot zeven maal door. Uiteindelijk zocht men het hogerop, maar ook de hoge heren konden er weinig of niets aan doen.

Verenigingsleven

Est kent een veelheid aan verenigingen, onder andere:

  • De Oranjevereniging met ongeveer 300 leden;
  • De IJsvereniging 'De Meerweide'[2];
  • De Muziekvereniging Estemonda;
  • De Dorpstafel, met als doelstelling het vergoten van de sociale cohesie[3][4];
  • De Vereniging Verenigingsgebouw Est, met als doelstelling het beheren en onderhouden van het Dorpshuis[5];
  • De Vrouwen van Nu;
  • De Zumba gymnastiek club;
  • De Toneelvereniging.

Communicatie
  • WhatsApp: de groepsapps BewonersEst, Buurtpreventie en de KlepApp worden beheerd door de Dorpstafel
  • Er is een Facebookpagina over het verleden van Est[6]

Economie

Waar vroeger vooral de fruitteelt (kersen) een belangrijk middel van bestaan was, is tegenwoordig de teelt in kassen een van de meest in het oog springende agrarische bezigheden.

Landgoed / kasteel

Volgens overleveringen zou er een landgoed /kasteel in Est hebben gestaan.

Zie ook
Beluister (info)

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.