Druckeruitbouw

Het Rotterdamse trappenhuis en koepel vormde de ingang, omstreeks 1909

Typerende zaal in de Druckeruitbouw in 1922. Het parket met het visgraatmotief, behang en houten lambrisering zijn bij latere verbouwingen verwijderd.

Plattegrond met gearceerd de eerste Druckeruitbouw

Met de bouw van de eerste Druckeruitbouw werd in 1906 begonnen en het werd op 3 december 1909 opengesteld voor het publiek. De entree werd gevormd door een Lodewijk XV-koepel afkomstig van een herenhuis uit Rotterdam en een rococo-trap. Een adviescommissie met de kunstschilders Willem Maris (om gezondheidsredenen later vervangen door Marius Bauer), Jozef Israëls en Hendrik Willem Mesdag bepaalde de inrichting.[1] De Druckercollectie bestond bij de opening van de uitbouw uit 38 schilderijen en 31 tekeningen.

Ontwerp uit 1912 met de tweede Druckeruitbouw in rood gearceerd

In 1913 werd begonnen aan een uitbreiding om meer bruiklenen te kunnen opnemen. Deze uitbouw in de richting van het hoofdgebouw stuitte aanvankelijk op verzet van de kunstwereld en gemeenteraadsleden. Ook Cuypers had bedenkingen, maar het belang van de collectie-uitbreiding won het van de bezwaren dat de harmonie van hoofdgebouw aangetast werd. Voor de uitbreiding werd een stuk tuin opgeofferd waar oorspronkelijk restanten van de Nieuwezijds Kapel opgesteld stonden.[2] Deze bouwfragmenten werden overgenomen en elders opgeslagen. De uitbreiding kwam in 1916 gereed.

De uitbouw kreeg op de begane grond geen gewelven, maar betonnen balken en werd met een lichtstraat verbonden met het fragmentengebouw waardoor een hoge hal ontstond, de Rijtuigzaal, met een groot raam uitkijkend op het hoofdgebouw.[3]

Zaal in de Zuidvleugel in 2005 ten tijde van de verbouwing van het hoofdgebouw

In latere jaren is de Rijtuigzaal dichtgebouwd. In 1996 is de Druckeruitbouw door architect Quist met het fragmentengebouw gerestaureerd tot de Zuidvleugel, tegenwoordig de Philipsvleugel. Tijdens de verbouwing van het Rijksmuseumgebouw in 2003-2013 was de Zuidvleugel de hoofdtentoonstellingsruimte. Sinds 2014 is er onder meer het restaurant RIJKS® gevestigd.