Doornroosje (Nijmegen)

In de zomer van 1968 verzamelden jonge hippies zich regelmatig in een bont beschilderd boerderijtje aan de Sint Jacobslaan in Nijmegen, omdat voor deze jongeren geen andere plek in de stad was waar zij welkom waren en bij elkaar konden komen. Op 6 december 1968[2] werd de stichting Doornroosje opgericht met als doel te zorgen voor "een soort ontspanningscentrum, waarin allerlei nieuwe ontwikkelingen in de popcultuur tot ontwikkeling gebracht kunnen worden". Het boerderijtje wordt niet lang daarna gesloten, maar de gemeente Nijmegen erkent de behoefte aan een eigen ruimte en besloot op 14 mei 1969[3] dat ze terecht kunnen in de leegstaande St. Antoniusschool op de Verlengde Groenestraat (nu de Groenewoudseweg). Tot de verbouwing van het schoolgebouw werd afgerond konden de jongeren terecht in een voormalig politiebureau aan de Tweede Walstraat. In augustus 1970[4] gingen de deuren van het Kreatief Aktiviteiten Sentrum open, en Doornroosje ging meer dan 40 jaar door op deze locatie. Het werd bekend als een van de eerste plekken in Nederland waar hasj en wiet openlijk te verkrijgen waren.

Het oude schoolgebouw toonde al snel zijn beperkingen, en vanaf 1985 ontstaan er plannen voor de bouw van een eigen poppodium. Sinds 2005 ontstonden er concrete plannen om te verhuizen naar een locatie naast het Centraal Station. Een plan voor deze locatie is gemaakt door Sjoerd Soeters, die ook betrokken was bij andere Nijmeegse nieuwbouwprojecten zoals de Marikenstraat, het Mariënburgplein en Plein 44. Het duurde uiteindelijk tot 20 december 2011 voor de eerste paal[5] werd geslagen. Op 5 juli 2014 vonden de laatste activiteiten plaats aan de Groenewoudseweg, en op 1 oktober 2014 werd de nieuwbouw van Doornroosje geopend[6].

Doornroosje bood gaandeweg ruimte aan nieuwe stromingen, zoals de punkbeweging in de eerste helft van de jaren 80. Er werden vele bandjes geprogrammeerd, vaak voordat ze (inter)nationaal doorbraken. Onder meer Pink Floyd op locatie in het Kolpinghuis, Pixies, Joy Division, Nick Cave, Cocteau Twins, Doe Maar, Sonic Youth, Green Day, Beck, dEUS, Bonnie Prince Billy, The Fall, Radiohead, Editors, The Gaslight Anthem, Lykke Li, Volbeat, Mastodon, Ben Howard, MGMT, Of Monsters and Men, Mumford & Sons, Charles Bradley en The Dillinger Escape Plan hebben ooit op het podium gestaan. Vanaf eind jaren 80 werd er in toenemende mate dance geprogrammeerd. Onder meer Daft Punk, Speedy J, DJ Tiësto, Jeff Mills, Dave Clarke, Laurent Garnier en Acid Junkies speelden in Doornroosje. De clubavond Planet Rose vond voor het eerst plaats in 1995, en is daarmee de langstlopende clubavond van Nederland.[7]

Doornroosje ging met internetbedrijf Cramgo in 1995 een nieuw online kaartverkoopsysteem realiseren. Dit alternatief voor telefonische reserveringen of dure ticketingservices bleek een succes en kreeg spoedig navolging. Het wordt onder de naam ActiveTickets inmiddels door tal van poppodia, theaters en festivals gebruikt.

In samenwerking met andere Nijmeegse organisaties organiseert Doornroosje ook concerten op locatie. De concerten vinden plaats in onder andere de theaterzaal van LUX, Openluchttheater de Goffert, de Stevenskerk, Concertgebouw De Vereeniging en Stadsschouwburg Nijmegen. Doornroosje ondersteunt ook evenementen en festivals zoals FortaRock, Bevrijdingsfestival Nijmegen, Oranjepop Nijmegen, Kids 'n' Billies en Valkhof Festival. Op Valkhof Festival stonden de afgelopen jaren acts als Ben Howard, Savages, Jagwar Ma, Kurt Vile, Animal Collective, Sharon Jones & The Dapkings, Battles, Jamie Lidell, Godspeed You! Black Emperor, Antibalas, The Rapture,The Bees, Shaggy, White Denim, No Means No en C-Mon & Kypski.

Met organisatie Fortarock realiseert Doornroosje gevarieerde hardrock concerten in eigen huis, in 2009 werd het eerste FortaRock Festival georganiseerd. Zowel stevig gevestigde namen als verrassende nieuwe acts (klassiekers van morgen), en een breed spectrum van stijlen binnen het genre vinden een plaats in dit concept.

Doornroosje organiseert een jaarlijkse wedstrijd voor nieuwe Nijmeegse bands en andere muzikale acts: de Roos van Nijmegen. De competitie werd in 1986 opgezet als gezamenlijk project van een aantal Nijmeegse instellingen, waaronder Doornroosje, dat in de maalstroom van culturele ontwikkelingen de continuïteit ervan heeft gewaarborgd.

Sinds 2008 beheert Doornroosje ook Pop- en danscafé Merleyn aan de Hertogstraat in de Nijmeegse binnenstad.

Doornroosje ontving tweemaal het IJzeren Podiumdier voor beste poppodium van het jaar (2011 en 2015), uitgereikt door de Vereniging voor Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF). Directeur Toine Tax ontving drie keer een IJzeren Podiumdier als beste directeur. Robert Meijerink ontving twee keer een IJzeren podiumdier (2006 en 2016) en een keer een Duiveltje als 'beste programmeur' (2011), Darko Esser en Albert Reinink ontvingen het IJzeren Podiumdier samen als beste programmeur van 2001, en Gert Gering ontving deze prijs voor 1998. Joris Holter ontving het IJzeren Podiumdier voor beste marketeer van 2015. In 2006 werd Doornroosje door de lezers van Nieuwe Revu verkozen tot 'Nachttempel' van Nederland. Voornaamste reden voor de uitverkiezing was de 'progressieve programmering en zeer eigen gemêleerde ambiance'. In 2007 werd Doornroosje tweede bij deze verkiezing.

Zie de categorie Doornroosje, Nijmegen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.