Deutsche Bank

Sinds 1995 heeft de bank haar focus gericht op zakenbankieren (investment banking).

De activiteiten zijn verdeeld over drie onderdelen:

• Corporate & Investment Bank; levert financiële diensten voor grote bedrijven die wereldwijd actief zijn, verder wordt hier gehandeld in effecten en buitenlandse valuta;
• Private & Commercial Bank; bankdiensten voor particulieren en midden- en kleinbedrijf;
• Asset Management; de vermogensbeheeractiviteiten vinden vooral plaats binnen de dochteronderneming DWS.

In 2018 telde de bank 92.000 medewerkers waarvan iets minder dan de helft in de thuismarkt werkzaam waren. Het had een netwerk van 2425 kantoren, waarvan 1570 in Duitsland. De bank kampt met hoge kosten, tegenover iedere euro aan inkomsten staan ruim 90 eurocent aan kosten.[2]

Begin 2009 kocht het een aandelenbelang van 23% in Deutsche Postbank om de positie in de particuliere markt te verstevigen.[3] Postbank telde in 2009 zo'n 14 miljoen klanten, meer dan het dubbele van Deutsche Bank, en de bank zag veel mogelijkheden haar bankproducten en -diensten ook via dit netwerk aan te beiden.[3] Het heeft later het belang in Postbank uitgebreid naar 97%. In 2015 besloot Deutsche Bank onder druk van nieuwe en zwaardere kapitaaleisen van de toezichthouders na de kredietcrisis de Postbank weer te verkopen. De resultaten van de Postbank waren onvoldoende om aan die zwaardere eisen te voldoen. De Postbank telde zo'n 19.000 medewerkers. Verder zal de bank een aantal activiteiten afstoten, maar de kern van de Deutsche Bank blijft gericht op grote klanten.[4]

De aandelen van de bank staan genoteerd aan de Deutsche Borse en aan de New York Stock Exchange. Per jaareinde 2018 was de beurswaarde 14,4 miljard euro, een jaar eerder was dit nog ruim het dubbele op 32,8 miljard euro. Particuliere aandeelhouders hebben een vijfde van de aandelen in handen en zowel Duitse als buitenlandse aandeelhouders hebben ongeveer 50% van de aandelen in handen.

De geschiedenis van Deutsche Bank in Nederland gaat terug naar 1919. In dat jaar werd de bank H. Albert de Bary & Co opgericht.[6] De Bary en partner Michelis leverden elk een derde van het kapitaal en Disconto-Gesellschaft Berlijn en Norddeutsche Bank Hamburg ieder een zesde.[6] In 1920 had Disconto-Gesellschaft uit Berlijn 99% van de aandelen in handen en ook de laatste 1% werd overgenomen.[6] In 1921 opende Deutsche Bank haar Nederlandse vestiging aan de Herengracht in Amsterdam.

In oktober 1929 fuseerden Deutsche Bank en Disconto-Gesellschaft.[6] In Nederland nam de Bary & Co de werkzaamheden van de Deutsche Bank in Amsterdam over.[6] Na de oorlog werden de aandelen door de Nederlandse staat in beslag genomen en verkocht aan diverse partijen. In 1977 kochten AMRO Bank en Deutsche Bank de aandelen elk voor 50%. In 1988 nam Deutsche Bank alle aandelen over en werd de bank een volle dochteronderneming. Tien jaar later wordt de naam gewijzigd in Deutsche Bank.[6]

Op 10 maart 1870 kregen een groep bankiers een licentie voor de oprichting van Deutsche Bank. De drijvende kracht achter de bank was Adelbert Delbrück en het eerste kantoor werd op 9 april 1870 geopend in Berlijn.[14] De bank wilde vooral internationaal actief zijn om de buitenlandse handel van Duitse bedrijven te bevorderen. Tussen 1871 en 1873 opende de bank kantoren in de Duitse havensteden Bremen en Hamburg en in het buitenland in Yokohama, Shanghai en Londen.[14] In eigen land was de bank actief betrokken bij de oprichting van Allgemeine Elektricitäts-Gesellschaft (AEG) in 1887. Een jaar later kreeg het van de Turkse regering, met diverse andere banken, een licentie voor de aanleg en in dienst nemen van de Anatolische spoorweg tussen Istanboel en Ankara. In 1903 volgde een vergelijkbare concessie voor de Bagdadspoorweg. Om de groei van de bank te helpen werden in Duitsland diverse banken overgenomen en buitenlandse banken opgericht.

Na de Eerste Wereldoorlog stonden Duitsland en Deutsche Bank er slecht voor. Veel buitenlandse bezittingen van de bank waren afgepakt door de geallieerden en hoge herstelbetalingen brachten het land financieel aan de afgrond. De Duitse banken zochten steun bij elkaar en in 1929 fuseerden Deutsche Bank en Disconto-Gesellschaft tot de grootste bank van het land.[14] Acht jaar lang handelden zij als Deutsche Bank und Disconto-Gesellschaft, maar in 1937 werd het weer Deutsche Bank.

Na de bankencrisis van 1931 was de bank deels genationaliseerd, een derde van de aandelen was in handen gekomen van de Deutsche Golddiskontbank, een dochterbedrijf van de Reichsbank.[14] In 1936 was de bank voldoende hersteld en de bank werd geprivatiseerd.[14] Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog ontsloeg de bank haar joodse werknemers en was overal in het land betrokken bij de "Arisierung", de doorgaans verplichte overdracht van joods eigendom aan niet-joden. Diverse banken in bezet gebied werden ondergebracht bij Deutsche Bank. In 1999 werd bekend dat de bank was betrokken bij de financiering van het concentratiekamp Auschwitz.[15]

Na de oorlog werd het land verdeeld over de vier geallieerden. In de DDR werden de bankonderdelen van Deutsche Bank genationaliseerd, en in het westen werd de bank opgesplitst in 10 kleinere banken. Dit laatste was van korte duur en in 1952 werden de eerste banken alweer samengevoegd tot drie regionale banken, de Rheinisch-Westfälische Bank in Düsseldorf, Süddeutsche Bank in Frankfurt en München en Norddeutsche Bank in Hamburg.[14] In 1957 fuseerden deze drie tot Deutsche Bank met het hoofdkantoor in Frankfurt. Hierna groeide de bank snel door nieuwe kantoren in binnen- en buitenland te openen en door overnames.

In 1989 kocht het de Britse handelsbank Morgan Grenfell.[16] Met de overname verstevigde het zijn positie in de belangrijkste financiële markt van Europa. Tien jaar later volgde de grootste overname in de geschiedenis van Deutsche Bank en werd de Amerikaanse bank Bankers Trust ingelijfd.[17] Deutsche Bank betaalde hiervoor 10 miljard dollar.[17] Twee jaar later kreeg de bank ook een beursnotering op de New York Stock Exchange. In 2010 werd Postbank overgenomen en kreeg de bank ook diverse activiteiten van ABN AMRO in Nederland in handen. Met de overname van Postbank kreeg de bank er 14 miljoen klanten bij en werd de grootste retailbank van het land.[18] Verder had Postbank veel spaargeld waardoor de bank minder afhankelijk werd van andere banken voor de financiering van de activiteiten.[18] Dit was een zwakte van de bank die tijdens de kredietcrisis duidelijk was geworden.[18]

In 2011 werd de bank door de Financial Stability Board aangemerkt als een Systemically Important Financial Institution (SIFI) of systeembank. Dit zijn grote banken die een belangrijke rol spelen in de financiële wereld en een eventueel faillissement zou grote negatieve economische consequenties kunnen leiden. Deze grote banken vallen onder extra toezicht en moeten ook meer kapitaal aanhouden om de kans op een faillissement te verkleinen.[19]

Na een reeks van schandalen maakten de twee bestuursvoorzitters van Deutsche Bank, Jürgen Fitschen en Anshu Jain, op 7 juni 2015 bekend voortijdig te zullen opstappen.[20] De Brit John Cryan nam de plaats van Anshu Jain over.

In september 2015 maakte de bank bekend zo'n 9000 werknemers te ontslaan, ongeveer de helft hiervan in Duitsland en de rest in tien landen waar Deutsche Bank filialen gaat sluiten.[21] Deutsche Bank heeft te veel kosten door de complexe structuur en met de ontslagen wil de bank winstgevender en efficiënter worden.[21] Verder zal de bank de risicogewogen balans met een kwart reduceren over de komende vijf jaar en het eigen vermogen versterken door over de jaren 2015 en 2016 geen dividend uit te keren.[21]

Over 2015 leed Deutsche Bank een nettoverlies van € 6,8 miljard, het eerste verlies op jaarbasis sinds 2008. Het resultaat werd fors gedrukt door bijzondere posten. In het jaar zette de bank € 5,2 miljard apart aan voorzieningen voor boetes en nam verder een forse afwaardering op de bezittingen van bijna € 6 miljard.[22]

Constante daling van de aandelenkoers lijkt te duiden op zeer moeilijke tijden voor deze bank.[23] Sommige analisten menen zelfs dat de bank ten dode is opgeschreven.[24]

In april 2015 betaalde de bank een Liborgerelateerde-boete aan de Amerikaanse en Britse toezichthouders van circa US$ 2,3 miljard.[25]

De Verenigde Staten deed onderzoek naar het verstrekken van rommelhypotheken door de bank. In september 2016 kwam naar buiten dat de boete zou kunnen oplopen tot US$ 14 miljard, een veelvoud van dat waarmee beurskringen rekening hielden.[26] Op 26 september daalde de aandelenkoers van de bank met ruim 7% nadat de Duitse regering had geweigerd financieel bij te springen.[27] Op de avond van 30 september maakte topman John Cryan bekend dat de bank alsnog voldeed aan de kapitaalseisen en er zou een schikking zijn getroffen met de Amerikaanse justitie waardoor de boete was verlaagd tot draagbare proporties.[28]

Na de verkiezing van Donald Trump komt de boete in een ander licht te staan, nu de bank een belangrijke bankier blijkt te zijn van de gekozen president.[29] Een kleine maand voordat Donald Trump president werd, schikte Deutsche Bank voor US$ 7,2 miljard.[30] Van dit bedrag is US$ 3,1 miljard een boete en de overige US$ 4,1 miljard staat ter beschikking voor verlichting van de hypotheken bij de Amerikaanse klanten.[30]

Tussen 2016 en 2018 financierde Deutsche Bank voor 47,5 miljard euro steenkool-, olie- en gasbedrijven.[31] Deutsche Bank investeerde voor meer 1,7 miljard euro in bedrijven die zich schuldig maken aan ontbossing en mensenrechtenschendingen en die gelinkt worden aan de (bos)branden in en rond de Amazone.[32]

Uit de rapporten Dirty profits 5 & 6 blijkt dat Deutsche Bank financiële banden heeft met verschillende bedrijven die het milieu significant aantasten, zoals Eni en Bayer, en bedrijven die de mensenrechten schenden, waaronder G4S, Glencore, Bayer, Gazprom, Eni en Hewlett-Packard. Deutsche Bank financiert ook verschillende bedrijven die de arbeidsrechten overtreden, zoals Freeport-McMoRan en Rio Tinto, en bedrijven die actief belasting ontduiken zoals Glencore. Tussen 2011 en 2016 investeerde Deutsche Bank meer dan 9 miljard dollar in mijnbedrijven met een bedenkelijke reputatie op het vlak van mensenrechten en milieuschade.[33]

Uit een rapport van de Belgische Coalitie tegen Kernwapens met FairFin en Bankwijzer.be blijkt dat Deutsche Bank meer dan 7 miljard dollar investeerde in zeventien van de twintig grootste kernwapenbedrijven ter wereld.[34]

De grootste concurrenten van zakenbank Deutsche Bank zijn:

• Credit Suisse
• Goldman Sachs
• JP Morgan Chase
• Morgan Stanley
• UBS
• Commerzbank

Zie de categorie Deutsche Bank van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.