Beleg van Dordrecht (1418)

Jan IV van Brabant sloeg zijn tentenkamp op enkele kilometers ten Zuiden van de stad. Het dorpje De Mijl (genoemd naar het feit dat het dorpje een mijl van de stad lag) werd ingenomen door het Brabantse leger. Er werd een blokhuis gebouwd en voorzien naar alle gemakken van die tijd om bij een eventuele stadsuitbraak als schuilplaats te dienen voor de Hertog van Brabant. Jan IV had het probleem dat van de honderd krijgsmannen die geronseld waren durfden slechts dertig de hoofdweg van Brabant met het blokhuis naar de stad te bewaken.[3] De Hertog had zijn mannen beloofd dat bij een aanval op het blokhuis onmiddellijk te hulp te komen. Hij had even verderop namelijk zijn hoofdkwartier ingericht, van waaruit hij zijn mensen kon aansturen. Echter, na een stadsuitval op 30 juli waren de Brabanders die bij De Mijl gelegerd waren gevlucht, ze waren bang geworden dat een naburige dijk zou worden lek gestoken en werden al enkele dagen geplaagd door kleine stadsuitvallen.

Jan IV moet het blokhuis kort daarna weer heroverd hebben, maar zag na 6 weken van beleg in, dat het allemaal te lang duurde en de kosten erg hoog werden. Hij besloot toen maar het blokhuis in brand te laten steken. Vanuit de stad zagen ze dit als teken dat de Brabanders gingen vertrekken en besloten tot een massale stadsuitbraak. De Brabanders werden van zowel van achteren als in de zij flanken aangevallen.[5] Het is goed mogelijk dat de Dortenaren nog veel volgelingen hadden in de Grote Waard en dat Keizer Sigismund een huurleger had gezonden. Hertog Jan IV kon ontkomen maar leed een groot verlies van zijn leger.

Volgens beschrijvingen van de 16e-eeuwse Dordtse archivaris Jan van Beverwyck gebeurden de volgende schermutselingen tijdens het beleg: Half juli hadden de Brabanders enig succes, toen een schip uit de Vriesepoort wilde varen, deze was afkomstig vanaf het begijnhof en was op weg om levensmiddelen te gaan halen. Deze werd geënterd en lekgeslagen door de Brabanders, als reactie daarop werd er een nieuwe stadsuitval gedaan, hierbij werd heer Arent van Leyenburg gevangengenomen[6] die aan de kant van Hertog Jan IV van Brabant vocht. Die dag werd er in het Vestwater velen Brabantse schepen en koften veroverd en binnen gebracht in de havens de "Boog" als ook aan de Visstraat gebracht[5]

Op Laurentiusdag 's avonds (10 augustus) kwam Jan IV van Brabant na zijn nederlaag aan in Geertruidenberg, daar zond hij zijn grotendeels overgebleven leger naar huis en na twee dagen trok de hertog met zijn Brabantse lijfleger naar Papendrecht. Daar veranderde hij het tentenkamp in een halve vesting inclusief het blokhuis. Daarna vertrok hij weer en liet het onder leiding van jonkheer Adriean van Holland, een bastaardzoon van Aalbrecht van Beieren. Begin augustus werd er een aanval gedaan vanuit Dordrecht met vendels, kromstevens en roeijjachten onder leiding van Jan van Beieren op het in Papendrechts gelegen leger. Het kamp werd compleet verwoest en in brand gestoken, waarna Jacoba een groot deel van haar leger kwijt was geraakt. Haar soldaten waren gevlucht, vermoord of gevangengenomen waarbij Adriaan van Holland hierbij ook omgebracht was.[7]

Op kleine incidenten en wat branden na, kon het leger van Jacoba en Jan IV de stad niet veroveren. De inwoners konden met gemak standhouden, doordat ze dankzij de steun van Jan van Beieren via de rivieren bevoorraad konden worden met voedsel, textiel en wapens.[8] Na zes weken van beleg, (28 juni t/m 10 augustus 1418) braken de stedelingen uit en moesten de legers van Jacoba en Jan IV vluchten. Uit wraak verwoestten de stedelingen het Huis ter Merwede en Jacoba moest vluchten.[9] Nadat de belegeraars vanuit het Zuiden en Oosten wegtrokken, werd de Noordflank nog ± 1 week behouden, maar na een aanval van Jan van Beieren werd dit bolwerk ook verloren.

• 
  Jan IV van Brabant
• 
  Jan van Beieren
• 
  Jacoba van Beieren
• 
  Huis te Merwede
• 
  Herdenkingsplaat van het Beleg van 1418