Arameeërs in Nederland

Vlak na de Tweede Wereldoorlog deed West-Europa een beroep op werknemers uit het buitenland. Zo trok ook de wederopbouw van Nederland de aandacht van tientallen Aramese arbeidskrachten tussen 1965-1975. Velen waren werkzaam in de industriële sector in de Twentse steden Enschede, Hengelo, Oldenzaal en ook in steden als Amsterdam en Amersfoort.[3]

Na 1975 kwamen de Arameeërs naar Nederland toe als politieke vluchtelingen wegens oplopende spanningen tussen de Turkse overheid en de Koerdische PKK in de Aramese regio Tur Abdin. Op 13 april 1979 bezetten ± 350 Arameeërs de Sint-Janskathedraal ('s-Hertogenbosch), omdat zij gedreigd werden het land uitgezet te worden, de bezetting zou enkel het paasweekend duren, maar duurde uiteindelijk 93 dagen voordat de regering besloot de vluchtelingen een status te geven. De Arameeërs uit Turkije raakten net zoals de uit Turkije gevluchte Armenen bekend onder dezelfde naam, namelijk: Christen-Turken/Kerk-Turken.[4][5]

Vanaf de jaren 80 en 90 volgden ook Arameeërs uit Syrië en na de eerste en tweede Golfoorlog de Arameeërs uit Irak.[6]

Op het hoogtepunt van de Aramese vluchtelingenstroom werden twee Aramese vrouwen, Yildiz Saado en Mariam Youssef, aangehouden en vervolgens, samen met het 5-jarige dochtertje van Yildiz, onder dwang teruggestuurd met het vliegtuig naar Damascus. Het gezin van beide vrouwen bleef achter in Nederland en dook vervolgens onder. Een dochter van Yildiz, Carolien Saado, werd uitgenodigd door onder andere het Jeugdjournaal, NOS Journaal en Sonja op donderdag. Haar leven werd vastgelegd in een documentaire door de VPRO.

Een groep journalisten die toentertijd verslag wilde doen van de uitzetting werd hardhandig door de politie bij de wachtruimte van het vliegtuig weggestuurd. Uit angst doken tachtig Aramese gezinnen onder in kerken verspreid over het hele land, waarbij vrijwilligers hen gezelschap hielden. Staatssecretaris Virginie Korte-van Hemel liet weten dat iedereen die hulp verleende aan de Aramese christenen een strafbaar feit beging, aangezien zij illegalen hielpen met onderduiken. Na negen maanden werden de drie uitgezette Arameeërs teruggehaald om te worden herenigd met hun gezin en kregen zij net als alle andere Arameeërs een status in Nederland.[7]

In 1981 werd in Enschede de Suryoye Aramese Federatie Nederland als eerste Aramese organisatie opgericht, omdat de Arameeërs al snel hulp nodig hadden bij asielprocedures daarnaast wilden ze integratie-ondersteuning in de Nederlandse samenleving met behoud van de eigen identiteit, taal en cultuur. De Aramese integratie in Nederland verloopt goed.[8]

De Europese vluchtelingencrisis bracht ook Arameeërs naar Nederland. Meer dan 600 van hen zijn in Enschede zijn opgevangen.[9]

De Arameeërs zijn een trots volk en houden over het algemeen sterk vast aan hun tradities en cultuur van eer en respect, wat deels te maken heeft met hun verantwoordelijkheidsgevoel jegens de ander. De Aramese gemeenschap in Nederland is een goed georganiseerde minderheid, met culturele en sociale verenigingen in de plaatsen waar ze zich gevestigd hebben. De uit Turkije en Syrië gevluchte Arameeërs leven enigszins gesegregeerd in Oost-Nederland; zo rekruteerde de textielindustrie in Twente Arameeërs uit regio's die bekend stonden om hun weefnijverheid.

Vergeleken met andere etnische minderheden in Nederland zijn de Arameeërs hoger geschoold, succesvoller op de arbeidsmarkt en een beter geïntegreerd volk. De eerste en tweede generaties zijn vooral ondernemers en hebben vaak een eigen bedrijf.[12]

De reeds genoemde Syrisch Orthodoxe Culturele Vereniging (Enschede, 1981) vormde in 1989 met andere verenigingen een landelijke koepel, de Syrische Aramese Federatie Nederland (SAFN), die in 1993 na verdere fusies opging in Platform Aram. Deze organisatie is aangesloten bij de internationale koepel World Council of Arameans (Syriacs).[13]

In Nederland is een van de doelen van de Aramese organisaties om de genocide in het Ottomaanse Rijk op de Arameeërs als zodanig te erkennen. In 2015 verscheen een documentaire over deze genocide op TV genaamd De vergeten genocide op de Arameeërs. Ook zijn er boeken gepubliceerd over deze volkerenmoord zoals ‘De genocide op Arameeërs in het kort’[14].

• Chris David
• Gaby Jallo
• Christian Cicek
• Jasar Takak
• Simon Sulaiman