Afferden (Limburg)

Het aan de rechter Maasoever gelegen dorp Afferden maakt sedert 1823 deel uit van de Limburgse gemeente Bergen. Het ligt ongeveer halverwege Nijmegen en Venlo. Het hoorde vroeger tot het opperkwartier van Gelderland en werd in het noorden begrensd door de Kleefse Heerlijkheid Heijen, in het zuiden door de Gelderse Heerlijkheid Well, in het oosten door het ambt Goch, waartoe Siebengewald behoorde. De juiste grens werd in 1436 vastgelegd door het gerecht en de oudste mannen (schepenen). Deze in een oud geschrift vastgelegde “Beleijdinge” grens werd de basis van latere grensregelingen.

Bij nadere grensregelingen tussen het Koninkrijk der Nederland en Pruisen werd door laatstgenoemde mogendheid bij akte van 12 december 1817 Siebengewald (een gedeelte van de Burgemeisterei Weeze) afgestaan aan de Nederlanden (Traktaat van Aken). Deze aanwas van grondgebied zou ook in kerkelijke aangelegenheden verandering aanbrengen, want toen het bisdom Aken werd opgeheven kwam in het jaar 1822 de parochie Afferden met het vergrote gedeelte van Siebengewald onder het apostolisch vicariaat van Gaven, maar werd Heukelom, door de eeuwen heen vergroeid met Afferden, aan de parochie Bergen toegewezen. Siebengewald werd in 1864 een zelfstandige parochie.

Aan het einde van de 13e of het begin van de 14e eeuw werd Kasteel Afferden gebouwd. In eerste instantie was dit een omgrachte boerderij die in het begin van de 15e eeuw door een volwaardig kasteel werd vervangen.

Afferden behoorde bij het Overkwartier van Gelre of Spaans Opper-Gelre. Tijdens de Spaanse Successieoorlog werd het door Pruisische troepen bezet en zo bleef het als deel van Pruisisch Opper-Gelre ongeveer een eeuw lang Duits (tot 1814).

De oudste vermelding van de schepenen van Afferden is al op 21 maart 1363. Pas vanaf 1534 heeft de schepenbank een eigen zegel, met de heiligen Cosmas en Damianus. Cosmas houdt in de linkerhand een balsemkruik en Damianus in zijn rechterhand een boek. In latere versies staan ze voor een gemetselde muur en is er geen boek, maar geeft Damianus een balsemkruik aan Cosmas.

• De Sint-Cosmas en Damianuskerk uit 1957, met een 13e-eeuwse Romaanse toren.
• De plaatselijke korenmolen werd verwoest in 1945. De molen Nooit Gedacht is in 1958 gebouwd als vervanging van de oude molen.
• Kasteel Bleijenbeek. Ook dit is in de Tweede Wereldoorlog geheel verwoest. Het is tot op heden een ruïne.

Afferden ligt op de rechteroever van de Maas, op een hoogte van ongeveer 12 meter. Ten zuiden van Afferden stroomt de Eckeltse Beek uit in de Maas. Ten noordoosten van Afferden ligt een strook rivierduinen, onderdeel van het Nationaal Park De Maasduinen. Hier liggen de grote landgoederen Bergerbos en Bleijenbeek.

• Siebengewald, Heijen, Nieuw Bergen, Bergen, Sambeek, Vortum-Mullem

• 
  Kasteelruïne Bleijenbeek
• 
  Windmolen Nooit Gedacht
• 
  Moeder van Smartenkapel

• Lijst van rijksmonumenten in Afferden (Limburg)
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Afferden (Limburg)

• Uitgebreidere Geschiedenis van Afferden
• Informatie en foto's over Landgoed Bleijenbeek en Afferden (L)

Zie de categorie Afferden (Limburg) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

	Plaatsen in de Limburgse gemeente Bergen
Dorpen: Afferden · Nieuw Bergen · Siebengewald · Well · Wellerlooi Buurtschappen en gehuchten: Aijen · Beekheuvel · Bergen · Bergsche Heide · Bleijenbeek · Bosscherheide · Elsteren · Gening · Groote Horst · Hengeland · Heukelom · Kamp · Kleine Horst · Knikkerdorp · Koekoek · Lakei · 't Leuken · Op de Belt · Rimpelt · Smal · Tuindorp · Vrij · Zeelberg