Actaea racemosa

Oorspronkelijke Amerikanen gebruikten zilverkaars om gynaecologische en andere aandoeningen, zoals keelpijn, nierproblemen en depressie te behandelen. In 1844 kreeg A. racemosa populariteit toen John King, een eclectische arts, het gebruikte voor de behandeling van reuma en zenuwaandoeningen. Andere eclectische artsen van het midden van de negentiende eeuw gebruikten zilverkaars voor een verscheidenheid van ziekten, met inbegrip van endometritis, amenorroe, dysmenorroe, menorragie, steriliteit, ernstige na-geboorteweeën, en voor de verhoogde productie van moedermelk.[6]

Zilverkaars wordt tegenwoordig hoofdzakelijk gebruikt als voedingssupplement voor vrouwen, voor het bestrijden van de symptomen van premenstrueel syndroom, menopauze en andere gynaecologische problemen[3]. Recente meta-analyse van de hedendaagse bewijs ondersteunt deze claims[1], hoewel de Cochrane Collaboration heeft geconcludeerd dat er onvoldoende bewijs om het gebruik ervan te ondersteunen bij de symptomen van de menopauze[7]. Onderzoeksopzet en dosering van zilverkaarspreparaten spelen een rol in de klinische uitkomst[8] en recent onderzoek met zuivere verbindingen, zoals die voorkomen in zilverkaars, hebben enkele gunstige effecten van deze verbindingen op leeftijdsgerelateerde aandoeningen zoals osteoporose geïdentificeerd.[9]

Volgens Cancer Research UK: "Artsen zijn bang dat het gebruik van zilverkaars op lange termijn verdikking van het baarmoederslijmvlies kan veroorzaken. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op baarmoederkanker." Ze waarschuwen ook dat mensen met leverproblemen het niet zouden moeten nemen, aangezien het de lever kan beschadigen,[10] hoewel een meta-analyse uit 2011 van het onderzoek erop wijst, dat deze zorg ongegrond zou kunnen zijn.[11]

Onderzoeken waarbij proefpersonen twee commercieel verkrijgbare zilverkaarspreparaten toegediend kregen, konden geen oestrogene effecten op de borst aan het licht brengen.[12]

Er bestaan geen studies naar veiligheid van langdurig gebruik van zilverkaars bij mensen[13]. In een transgeen muismodel van kanker heeft zilverkaars de incidentie van primaire borstkanker niet verhoogd, maar verhoogde de metastase van bestaande borstkanker naar de longen.[14]

Leverschade is gemeld in een paar individuen die zilverkaars gebruikten[3], maar veel vrouwen hebben het kruid ingenomen zonder schadelijke gevolgen voor de gezondheid te melden,[15] en een meta-analyse van een aantal goed gecontroleerde klinische studies hebben geen bewijs gevonden dat zilverkaarspreparaten nadelige gevolgen voor het functioneren van de lever hebben[11]. Hoewel bewijs voor een verband tussen zilverkaars en beschadiging van de lever niet overtuigend is, heeft Australië een waarschuwing aan het etiket van alle zilverkaarsbevattende producten toegevoegd, waarin staat dat het schade kan toebrengen aan de lever bij sommige personen en niet mag worden gebruikt zonder medisch toezicht.[16] Andere studies concluderen dat leverschade door het gebruik van zilverkaars onwaarschijnlijk is,[17] en dat de belangrijkste zorg, voor het veilige gebruik, het gebrek aan regelmatige authentisatie van plantenmaterialen is, en vervalsing van commerciële preparaten met andere plantensoorten.[18]

Gerapporteerde directe bijverschijnselen zijn onder andere duizeligheid, hoofdpijn en epileptische aanvallen, diarree, misselijkheid en overgeven, zweten, constipatie, lage bloeddruk, trage hartslag en gewichtsproblemen.[19]

Omdat de meeste zilverkaars in het wild wordt geoogst, is een terugkerende bezorgdheid over de veiligheid van zilverkaarsbevattende voedingssupplementen, dat de verkeerde identificatie van planten onopzettelijk inmengen van schadelijke stoffen uit andere plantaardige bronnen kan veroorzaken.[3]

Zilverkaars kan een wisselwerking aangaan met oestrogenen, progestagenen en anticonceptiepillen, evenals vruchtbaarheidsbehandelingen.[20]

Net als de meeste planten, bevat zilverkaars veel organische verbindingen met biologische activiteit.[8][21][22] Men vermoedde oorspronkelijk dat oestrogeenachtige verbindingen waren betrokken bij effecten van zilverkaarsextracten op vasomotorische symptomen bij vrouwen in de menopauze.[23] Verscheidene andere studies hebben echter geen oestrogene effecten[12][24] of verbindingen[22][25][26] in zilverkaars aangetoond. Recente bevindingen suggereren dat sommige van de klinisch relevante fysiologische effecten van zilverkaars het gevolg kunnen zijn van verbindingen die serotoninereceptoren binden en activeren,[27] en een derivaat van serotonine met hoge affiniteit aan serotoninereceptoren, N_ω-methylserotonine, is gevonden in zilverkaars[28]. Van complexe biologische moleculen zoals triterpeenglycosiden (bijvoorbeeld cycloartanes), is aangetoond dat cytokinegeïnduceerd botverlies (osteoporose) vermindert door het blokkeren van het ontstaan van osteoclasten in in vitro- en in vivomodellen[9]. 23-O-acetylshengmanol-3-O-β-D-xylopyranoside, een glycoside van cycloartane Actaea racemosa, is geïdentificeerd als een nieuwe werkzame modulator van GABAA-receptoren met sedatieve activiteit in muizen.[29]