Abellio

Een bus van Abellio in het centrum van Londen.

Abellio UK in Engeland opereert in samenwerking met Serco de treinconcessie Merseyrail (sinds 2003). Deze loopt af in 2028. Met 1.200 medewerkers, en dagelijks ruim 110.000 reizigers in 2014 is Merseyrail actief in een van de drukste netwerken in het land.

Eveneens in samenwerking met Serco werd van 12 december 2004 t/m 31 maart 2016 de Northern concessie, uitgevoerd als Northern Rail. Northern Rail telde 5.000 medewerkers en in 2014 werd de concessie verlengd tot en met maart 2016. Op 1 april 2016 werd deze concessie overgenomen door Arriva.

In 2009 werd het busbedrijf Abellio London & Surrey toegevoegd aan het portfolio.

Het bedrijf heeft sinds 2011 ook de treinconcessie Abellio Greater Anglia. Dit onderdeel exploiteert de treinconcessie in de Anglia-regio in Oost-Engeland naar Londen. Er werken zo'n 3.000 mensen die in 2014 dagelijks 354.000 reizigers verplaatsten.

Abellio werd op 10 augustus 2016 verkozen als 'preferred bidder' boven de maatschappijen First East Anglia Limited en de National Express East Anglia Trains Limited. Het gaat hier om een concessie van negen jaar tot 2025. Deze concessie ging in op 16 oktober 2016. Onderdeel van de concessie betreft een investering van 1,5 miljard pond (ruim 1,75 miljard euro) ter vervanging van de bestaande treinvloot. Hiermee worden in ieder geval 1.043 nieuwe, elektrische, bimodale voertuigen gekocht. Het gaat hierbij om 111 treinstellen van het type Bombardier next-generation Aventra elctro en om 58 treinstellen van het type Stadler FLIRT UK electro en electro-diesel.[1]

Medio 2017 won de joint venture West Midlands Trains (WMT) een Britse aanbesteding.[2] In WMT heeft Abellio 70% van de aandelen.[2] Het gaat om het treinverkeer tussen Londen met Birmingham en Liverpool en verschillende regionale lijnen. De concessie start in december 2017 en loopt tot het voorjaar van 2026.[2] WMT is bereid in deze periode 1 miljard pond te investeren, waaronder zo'n 700 miljoen pond voor materieel.[2] De concessie levert een omzetbijdrage op van ongeveer 500 miljoen euro per jaar.

Op 8 oktober 2014 werd bekend dat met ingang van 1 april 2015 Abellio de ScotRail-franchise voor het exploiteren van treinen in Schotland heeft verkregen. Deze franchise is voor zeven of tien jaar, te bepalen halverwege de looptijd van de franchise.[3][4] ScotRail verzorgt in heel Schotland intercity-, regionale en voorstedelijke spoorwegdiensten. ScotRail telt 348 stations, meer dan 2.000 treindiensten per dag en 800 treinvoertuigen. Per jaar verzorgt de spoorwegmaatschappij zo'n 90 miljoen treinreizen.

Qbuzz werd opgericht in 2008. In 2013 werd NS honderd procent aandeelhouder. Het bedrijf heeft twee bus-/tramconcessies in Groningen-Drenthe en in Utrecht, goed voor in totaal ongeveer 350.000 reizigers per dag, met 700 bussen en 26 trams. In juli 2017 werd bekend dat de NS Qbuzz had verkocht aan BusItalia, een bedrijfsonderdeel van Ferrovie dello Stato (FS Group).[7]

De concessie voor de spoorlijn Gouda - Alphen aan den Rijn voor de periode 2016-2031 is gewonnen door een combinatie van NS Reizigers BV en Abellio Rail NRW (onderdeel van Abellio GmbH). De exploitatie van de concessie wordt gedaan door NS Reizigers. Op 3 december 2015 is hiervoor het eerste treinstel van het type FLIRT 3, met nummer 2010, naar Leidschendam gebracht.

Abellio verwierf in februari 2015 de concessie Limburg, die zou lopen van december 2016 tot december 2031. Abellio zou het busvervoer en alle stop- en sneltreinen (geen Intercity's) in Limburg gaan rijden onder de naam "DOOR!".[8] Abellio zou de taak overnemen van Veolia en de opdracht zou naar verwachting leiden tot een omzet van 2 miljard euro over de contractperiode.

In april 2015 werd uit een intern onderzoek van NS bekend dat Qbuzz een voormalige werknemer van Veolia Transport Limburg, die nog gebonden was aan een concurrentiebeding, via een tussenpersoon had ingehuurd.[9] Deze werknemer voorzag Qbuzz, gevraagd of ongevraagd, ongeoorloofd van vertrouwelijke informatie over Veolia. Twee bestuurders van Abellio/Qbuzz werden op non-actief gesteld. Onderzocht werd of disciplinaire maatregelen tegen andere medewerkers nodig waren.[9] Het arbeidscontract met de ex-medewerker van Veolia werd ontbonden.[9] De provincie Limburg zegde het contract op en besloot dat Arriva, de enige andere mededinger, de concessie kreeg.[10]

Veolia stelde NS aansprakelijk voor schade die het bedrijf had geleden rond de aanbesteding in Limburg.[11] Het schadebedrag werd geraamd op miljoenen euro's. Veolia deed eerder aangifte tegen de ex-medewerker van het bedrijf die informatie heeft gelekt.[11]

Abellio vond de financiële risico's van het bod op de OV-concessie in Limburg eigenlijk te groot, maar was door de NS-directie gedwongen dit bod uit te brengen.[12]

In juni 2017 legde de Autoriteit Consument en Markt (ACM) NS een boete op van ruim 40 miljoen euro.[13] Volgens de ACM had NS bij de aanbesteding van het regionaal openbaar vervoer in Limburg misbruik gemaakt van zijn economische machtspositie.[13]

In 2018 oordeelde de rechtbank in Rotterdam dat NS zijn positie op het Hoofdrailnet niet had misbruikt ten behoeve van het bod op de Limburgse ov-concessie in 2017. Er was onvoldoende aangetoond dat NS een economische machtspositie had of die misbruikte. De ACM had de voorwaarden van de concessie van het Hoofdrailnet die verleend was aan NS door de Nederlandse Staat, niet onderzocht.[14]