< Duits < Grammatica

Duits

Inleiding
  1. Inhoud
Lessen
  1. Alfabet, geslacht en getallen
  2. Ontmoeting, handige woorden
  3. De klok, de week, het weer, groeten
  4. Het weer verder
  5. Dagen
  6. Maanden
  7. Sagen, sein, können, haben: tegenwoordige tijd
Grammatica Naamvallen
  1. Der Nominativ
  2. Der Genitiv
  3. Der Dativ
  4. Der Akkusativ
  5. Samenvattende tabel lidwoorden
Grammatica Naamwoorden
  1. Zelfstandig naamwoord en co
  2. Geslacht van het zelfstandig naamwoord
  3. Meervoud van het zelfstandig naamwoord
  4. Lidwoord
  5. Bezittelijk voornaamwoord
  6. Aanwijzend voornaamwoord
  7. Bijvoeglijk naamwoord
  8. Persoonlijk voornaamwoord
Grammatica Werkwoorden
  1. Werkwoorden
  2. HabenSeinWerden
  3. Klankwissel in de stam in de tegenwoordige tijd
  4. Regelmatig (zwak) in de tegenwoordige tijd
  5. Voltooid deelwoord
  6. Modale werkwoorden
  7. Scheidbare werkwoorden
  8. Lijdende vorm
  9. Konjunktiv
Toetsen
  1. Toetsenbank Duits
Overig
  1. Zinsbouw
  2. Platform voor leraren
Auteurs
  1. Ischa1
  2. Bdcooman
  3. en vele anderen
<Naamwoorden - Geslacht zelfstandig naamwoord - Meervoud znw - Lidwoord - Bezittelijk vnw - Aanwijzend vnw - Bijvoeglijk nw - Persoonlijk vnw>

Duitse bijvoeglijke naamwoorden (adjectieven) kunnen volgens drie verschillende declinaties worden verbogen, afhankelijk van wat eraan voorafgaat: een bepaald lidwoord, onbepaald lidwoord of helemaal geen lidwoord. We gebruiken hier telkens het adjectief jung (jong) als voorbeeld:

Geen lidwoord vooraf

In dit geval komt de uitgang van het adjectief min of meer overeen met de uitgang die het bepaalde lidwoord gehad zou hebben. De genitief mannelijk en onzijdig enkelvoud vormen hierbij de uitzonderingen. Bij deze vormen neemt het bijvoeglijk naamwoord niet de uitgang van het bepaalde lidwoord over.

NaamvalMannelijkVrouwelijkOnzijdigMeervoud
Nominativjunger Mannjunge Fraujunges Kindjunge Leute
Genitivjungen Mannesjunger Fraujungen Kindesjunger Leute
Dativjungem Mannjunger Fraujungem Kindjungen Leuten
Akkusativjungen Mannjunge Fraujunges Kindjunge Leute

Let op: bij de datief meervoud krijgt het zelfstandig naamwoord nog een -n erbij!

Na een onbepaald lidwoord

Na de onverbogen vormen ein en kein krijgt het adjectief de uitgang die het bepaalde lidwoord gehad zou hebben. Is ein(...) of kein(...) echter verbogen, dan eindigt het daaropvolgende adjectief op -en:

MannelijkVrouwelijkOnzijdigMeervoud
Nominativ(k)ein junger Mann(k)eine junge Frau(k)ein junges Kindkeine jungen Leute
Genitiv(k)eines jungen Mannes(k)einer jungen Frau(k)eines jungen Kindeskeiner jungen Leute
Dativ(k)einem jungen Mann(k)einer jungen Frau(k)einem jungen Kindkeinen jungen Leuten
Akkusativ(k)einen jungen Mann(k)eine junge Frau(k)ein junges Kindkeine jungen Leute

Bij de genitief krijgt het mannelijke en onzijdige woord waarop het adjectief slaat een -(e)s erbij. De uitgang -es wordt gebruikt als de klemtoon op de laatse lettergreep valt, -s als dit niet zo is.

Na een bepaald lidwoord

In dit geval krijgt het adjectief de uitgang -e in alle vormen van de nominatief enkelvoud en bij vrouwelijke en onzijdige woorden ook in de accusatief enkelvoud. In andere gevallen is de uitgang -en:

MannelijkVrouwelijkOnzijdigMeervoud
Nominativder junge Manndie junge Fraudas junge Kinddie jungen Leute
Genitivdes jungen Mannesder jungen Fraudes jungen Kindesder jungen Leute
Dativdem jungen Mannder jungen Fraudem jungen Kindden jungen Leuten
Akkusativden jungen Manndie junge Fraudas junge Kinddie jungen Leute

Substantivering

In het Duits worden bijvoeglijke naamwoorden geregeld - vaker dan in het Nederlands - gesubstantiveerd, d.w.z. gebruikt als zelfstandig naamwoord door er een lidwoord voor te plaatsen. Dit wordt in het algemeen gedaan om naar personen te verwijzen. De uitgangen blijven hetzelfde: der Junge, die Alte (hier moeten dus de woorden Mann en Frau achter worden gedacht).

<Naamwoorden - Geslacht zelfstandig naamwoord - Meervoud znw - Lidwoord - Bezittelijk vnw - Aanwijzend vnw - Bijvoeglijk nw - Persoonlijk vnw>
This article is issued from Wikibooks. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.