gooien

Nederlands
Uitspraak
  • Geluid:  gooien    (hulp, bestand)
  • IPA:
    • (Noord-Nederland): /ˈχoːi̯ən/
    • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˈɣoːi̯ən/
Woordafbreking
  • gooi·en
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘werpen’ voor het eerst aangetroffen in 1350 [1]
  • Afkomstig van het Middelnederlandse goyen. [2]
stamtijd
onbepaalde
wijs		 verleden
tijd		 voltooid
deelwoord
gooien
gooide
gegooid
zwak -d volledig

Werkwoord

gooien [3]

  1. overgankelijk het door de lucht verplaatsen van een voorwerp, al dan niet naar een doelwit
Synoniemen
Hyponiemen
   
Afgeleide begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
   
  • De handdoek in de ring gooien
het opgeven
  • De knuppel in het hoenderhok gooien
Met een opmerking een meningsverschil krijgen
  • De kont tegen de krib gooien
Zich verzetten
  • Er met de pet naar gooien
je doet niet je best
  • Ergens een gooi naar doen
een kans wagen of iets proberen te raden
  • Goed geld naar kwaad geld gooien
geld ergens insteken waarvan bekend is dat het verlies oplevert
  • Hoge ogen gooien
een goede kans maken op iets
  • Met de muts naar iets gooien
ergens geen zorg aan besteden
  • Met de pet naar iets gooien
niet echt moeite voor iets doen ofwel: zonder inzicht schatten
  • Olie in het vuur gooien.
iets doen waardoor de ruzie opnieuw begint of oplaait
  • Over de balk gooien
onnodig geld uitgeven voor zaken die niet nodig zijn
  • Roet in het eten gooien
de pret bederven of een plan laten mislukken
Vertalingen
    1. het door de lucht verplaatsen van een voorwerp, al dan niet naar een doelwit   

Gangbaarheid
  • Het woord gooien staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.

Verwijzingen
  1. "gooien" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
  2. gooien op website: Etymologiebank.nl
  3. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.