XerxesDZB

Xerxes werd opgericht in 1904 door onder anderen leden van de familie Van Koetsveld. Het speelde aanvankelijk aan de Zanddijk.[2] Vanaf 1906 in de Boschpolder.[3] Vanaf 1908 had de club haar speelveld aan de Pelgrimsstraat,[4] vanaf ca. 1911 aan de Hudsonstraat[5] en vanaf 1921 nog westelijker, aan het Groene Wegje.[6]

In 1925 haalde Xerxes de finale van de KNVB-Beker, hierin verloor Xerxes met 5-1 van ZFC. In 1931 bereikte Xerxes de 1e klasse, de hoogste afdeling van het Nederlandse voetbal. Uiteraard was er grote vreugde, maar ook een probleem. Het veld en de inrichting aan het Groene Wegje voldeden niet aan de eisen van de eerste klasse. De thuiswedstrijden in het seizoen 1931-1932 moesten op het VOC-terrein worden afgewerkt. In augustus 1932 kon het 'westelijke' Xerxes verhuizen, deze keer uit vrije wil, naar een eigen stadion aan de Wilgenplas in Schiebroek.

In ieder geval tot in het begin van de jaren '20 van de 20e eeuw werd bij Xerxes, net zoals bij veel andere verenigingen naast voetbal ook aan atletiek gedaan.

De Rotterdamse volkswijk die nu bekendstaat als het Oude Noorden bleek een Xerxaanse kweekvijver van voetbaltalent. Bekende voetballers als Leo Beenhakker, Hans Dorjee, Willem van Hanegem, Nol Heijerman, Rob Jacobs, Wim Lagendaal, Coen Moulijn, Eddy Treijtel en Faas Wilkes droegen de blauw-witte kleuren van Xerxes.

Xerxes speelde tussen 1954 en 1960 profvoetbal. Na degradatie naar de amateurklasse werd de club in 1961 en 1962 algeheel amateurkampioen en promoveerden de Rotterdammers weer naar de Tweede Divisie. Tussen 1962 en 1967 speelde Xerxes nog eens vijf seizoenen betaald voetbal. In het seizoen 1965-1966 werd promotie naar de Eredivisie afgedwongen. In het seizoen 1966-1967 behaalden de Rotterdammers een verdienstelijke tiende plaats in de hoogste afdeling. Desondanks kampte Xerxes met tegenvallende toeschouwersaantallen, mede doordat men noodgedwongen de thuiswedstrijden moest afwerken op Het Kasteel, het stadion van stadgenoot Sparta.

Aan het einde van het seizoen 1966-1967 fuseerde de profafdeling van Xerxes met DHC'66, de profafdeling van DHC. De wedstrijden van deze fusieclub, Xerxes/DHC'66 geheten, werden in Delft gespeeld. Xerxes/DHC'66 behaalde in het seizoen 1967-1968 nog een zevende plaats in de Eredivisie, maar toch ging de club failliet.

Na het faillissement van Xerxes/DHC gingen semi-profs als doelman Andries van Dijk, aanvaller Martin Snoeck en middenvelder Ad Verhoeven voor de amateurtak van Xerxes spelen. De club behaalde onmiddellijk vier kampioenschappen op rij: In 1969 werd Xerxes kampioen van de 4e klasse F, in 1970 van de 3e klasse D, in 1971 van de 2e klasse A (notabene na een beslissingswedstrijd tegen DHC) en in 1972 van de 1e klasse B, destijds het hoogste amateurniveau. In die vier succesvolle jaren kwamen ook semi-profs als Hans Hazebroek en Joop Langhorst het team versterken. Xerxes werd in 1972 net geen amateurkampioen van Nederland.

Wel bleef Xerxes een kweekvijver voor eredivisieclubs. Profspelers als Rob Meijster, Henny Michielsen, Piet den Boer, Jan Everse, Nico Jalink, Bart Latuheru en Jan Villerius speelden allen in de prille jaren van hun carrière bij Xerxes.

In 1980 wonnen De Zebra’s wel het amateurkampioenschap (zondagamateurs) van Nederland. Dat succes kon niet voorkomen dat de eens zo roemruchte club in de jaren negentig verder afgleed.

In het KNVB-Beker toernooi van 2012/13 schakelde XerxesDZB profclub Helmond Sport uit in de tweede ronde. Na verlenging was het 3-3, waarna XerxesDZB de strafschoppen beter nam. Daarna mocht XerxesDZB het in de derde ronde opnemen tegen stadsgenoot Feyenoord. Deze thuiswedstrijd werd gespeeld op Het Kasteel van Sparta, omdat het eigen Sportpark Faas Wilkes hiervoor te klein was. Feyenoord was met 0-4 te sterk.

Een teruglopend ledenaantal en een verhuizing (de HSL-Zuidspoorlijn was gepland over het terrein van Xerxes) noopte de club in 2000 tot een fusie met DZB Zevenkamp.

DZB (De Zomerhof Boys) was op 1 oktober 1935 opgericht. In 1988 voegde WIAzich bij DZB en vanaf 1989 werd als DZB Zevenkamp gespeeld. Van 1991 tot 1996 speelde de club in de zaterdag hoofdklasse.

2003: de beslissingswedstrijd op 3 mei om het klassekampioenschap in zaterdag 2D werd met 0-2 verloren van VV Stellendam

winaar Districtsbeker West II: 1973 *, 1977 *

*Xerxes

* In het seizoen 1967/68 waren 2 teams actief: Xerxes/DHC '66: Profafdeling van Xerxes welke gefuseerd was met DHC en speelde in Delft. En een amateurafdeling welke in Rotterdam speelde.