Wijk en Aalburg

Wijk en Aalburg in 1865

Wijk en Aalburg is geleidelijk ontstaan door aaneengroeiing van de zelfstandige dorpen Wijk en Aalburg. Wijk ligt ten noorden van Aalburg. In 1814 werden ze tot één gemeente samengevoegd. Beide dorpen waren benedendorpen van het Land van Heusden, dat sedert 1357 bij het Graafschap Holland hoorde.

Van de agrarische bedrijvigheid nam de veeteelt de belangrijkste plaats in, gevolgd door landbouw en tuinbouw. De melkveehouderij was het belangrijkst en begin 20e eeuw begon de hoenderteelt aan belang te winnen. De landbouwgewassen waren in 1865, in volgorde van belangrijkheid: tarwe, aardappelen, haver, rogge, bonen, koolzaad, en vlas. Daarnaast was er paarden- en rundveefokkerij en fruitteelt. Hooi werd geleverd aan de Meierij van 's-Hertogenbosch.

Van de nijverheid kan Mandenmakerij De Vlijt genoemd worden. Dit was een soort werkverschaffingsproject en ook de boeren konden er in de wintermaanden wat bijverdienen. Dit bedrijf was in de 19e eeuw opgezet, beleefde omstreeks 1906 haar hoogtepunt met de uitvoer van wit mandenwerk naar Engeland, en werd in 1910 omgezet in een NV. Er werden veel manden naar Duitsland uitgevoerd. In 1923 werd het bedrijf stilgelegd.

Omstreeks 1900 kende Wijk een zestal konijnenslachterijen.

Een kleine scheepswerf sloot in 1914 de poorten.

De Maas en het Heusdensch Kanaal boden de mogelijkheid tot handel. Vanaf 1851 waren er regelmatige diensten op Rotterdam en Gorinchem door beurtschippers. Sedert 1881 voer er zelfs een schroefstoomboot op Rotterdam, die passagiers, goederen en vee vervoerde. Producten als boter, fruit en groenten werden verhandeld.

Door het graven van de Bergsche Maas in 1904 kwam Wijk en Aalburg in een enigszins geïsoleerde positie te liggen.

• De Hervormde kerk van Aalburg, is een van oorsprong gotisch kerkje met 14e-eeuwse toren en Rijksmonument. De Hervormde gemeente bouwt een nieuwe kerk naast de oude, die in 2010 gereedkomt. Dit omdat het oude kerkje te klein is geworden.
• Aan de Maasdijk te Aalburg bevindt zich de stellingmolen De Twee Gebroeders, een gerestaureerde korenmolen uit 1872.
• De kerkgebouwtjes van de Gereformeerde Gemeente (1929), de Vrije Oud Gereformeerde Gemeente (1951) en de Gereformeerde Gemeente in Nederland (1980), alle aan de Polstraat te Aalburg gelegen, hebben een geringe architectonische waarde. Wél getuigen ze van de diversiteit aan protestantse kerkgenootschappen in deze plaats.
• Het gebouw van de Hersteld Hervormde Kerk te Wijk stamt uit 2007 en is gelegen aan de Engelsestoof. Het heeft geen noemenswaardige architectonische waarde.
• De Hervormde kerk van Wijk, gelegen aan de Grote Kerkstraat, heeft een schip en een koor die in de 18e eeuw sterk zijn verbouwd. Aan de koorzijde zijn nog sporen te vinden van de oorspronkelijke driebeukige tufstenen kerk. Het koor werd vermoedelijk in 1420 voltooid en is later tot consistoriekamer verbouwd. Koor en schip werden in 1953 gerestaureerd. De 15e-eeuwse vlakopgaande toren werd tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd, doch hersteld in 1955. Ze heeft enkele spaarvelden en boogfriezen, alsmede een traptoren. Ze bestaat uit drie geledingen en heeft een ingesnoerde torenspits. De kansel is uit het midden van de 17e eeuw, en de kerk bezit drie 18e-eeuwse koperen kroonluchters.
• Diverse boerderijen, waaronder enkele van het Altenase dwarsdeeltype. De oudste is uit einde 18e eeuw en bevindt zich aan Grote Kerkstraat 69 te Wijk.

• 
  bij Wijk en Aalburg, zicht naar dorp vanaf brug over Heusdensch Kanaal
• 
  Wijk en Aalburg, monumentale boerderij op de Maasdijk
• 
  Wijk en Aalburg, stellingmolen de Twee Gebroeders

Wijk en Aalburg is gelegen aan de Afgedamde Maas en het Heusdensch Kanaal. Wijk en Aalburg wordt omringd door een grootschalig polderlandschap. Tegenover Spijk, ten noorden van Wijk, ligt de Wijkse Waard, een uiterwaard met enkele kreken in de Afgedamde Maas.[2]

Er zijn twee basisscholen en een school voor voortgezet onderwijs, het Willem van Oranje College.

• Lijst van burgemeesters van Wijk en Aalburg

• Elsbeth van Rooy-Vink, wielrenster