Westmalle (plaats)

In 1194 wordt Malle voor het eerste genoemd, als Oostmalle een eigen parochie krijgt, een afsplitsing van de parochie waartoe Westmalle en Oostmalle behoorden. Malle behoorde toen toe aan het graafschap Toxandrië. De oudste kern van bewoning van Malle lag op laaggelegen land. Toen er een tweede kern op het hogere deel van Malle ontstond, werd Malle uiteindelijk Westmalle.

Ten zuiden van Westmalle ontstond er ook derde kern. Deze kern was Zoersel en die groeide uit van gehucht naar een dorp. Westmalle en Zoersel werden daarna een dubbeldorp. Daar kwam in 1794 een einde aan, doordat Westmalle en Zoersel zelfstandige gemeenten werden.

Tijdens de grote gemeentelijke herinrichting in het tweede deel van de 20e eeuw ontstond op 1 januari 1977 door de samenvoeging van de gemeenten Oostmalle en Westmalle een nieuwe gemeente. De naam van de fusiegemeente was in eerste twee en half jaren Westmalle, maar op 30 juli 1979 werd deze gewijzigd in Malle.

Westmalle is gelegen langs de N12, halverwege tussen Antwerpen en Turnhout. Westmalle bestaat uit de Sint-Martinusparochie en de in het zuidwesten van het grondgebied gelegen Sint-Paulusparochie. Ten oosten van de dorpskern ligt het grotendeels in Westmalle gelegen industrieterrein De Schaaf-Delften.

• Gemeentehuis van Malle: Het gemeentehuis van de gemeente Malle is in deze deelgemeente gelegen. Bovendien was dit voor de fusie ook reeds het gemeentehuis van Westmalle.
• Ter Dennen, een centrum van het bisdom Antwerpen, dat oorspronkelijk was opgericht voor bijeenkomsten van vrouwelijke religieuzen en thans dient als centrum voor bezinning, ontmoeting en vorming.
• Abdij van Westmalle: in Westmalle bevindt zich een klooster dat in 1836 werd verheven tot de abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van de orde der Trappisten. De abdij kent een boerderij, een kaasmakerij en een brouwerij waar de bekende Westmalle-bieren worden gebrouwen.
  Vlak daarbij verbleef begin 20e eeuw de schrijver André Baillon een tijdje. Zijn wedervaringen in Westmalle vindt men in zijn boek "En sabots", vertaald als "Op klompen".
  In de buurt van het klooster ligt het bedevaartsoord Drieboomkensberg. Daarnaast is er ook het jeugdverblijf Heibrand, een van de vier Vlaamse Chirohuizen.
• Kasteel van Westmalle: dit kasteel ontstond in de 12de eeuw door de verbouwing van de Hoeve ten Driesse, het voormalige verblijf van de meiers. Vanaf 1561 werd de hoeve verbouwd tot ridderlijk slot. De dreef naar de kerk van Westmalle werd aangelegd in 1650. Het kasteel had toen het uitzicht van een versterkte burcht met monumentale poort, dubbele omwalling, valbrug en voorplein. In 1878 werd het kasteel verbouwd tot het huidige uitzicht.
  In 1914 erfde baron Alfons van der Straten Waillet het kasteel. Door deling onder zijn kinderen is het in 1973 overgegaan naar zijn 4de zoon, baron Jacques van der Straten Waillet. In 1978 werd het kasteel dat zijn uitzicht van 1561 perfect heeft weten te bewaren, geklasseerd. Na het overlijden van baron Jacques van der Straten Waillet in 1984 wordt het kasteel bewoond door zijn weduwe, geboren gravin Christiane de Lannoy.
• Sint-Martinuskerk: de oorspronkelijke kasteelkapel werd in 1490 omgebouwd tot een volwaardige parochiekerk. Ze bleef niet gespaard van natuurgeweld, zo richtten een blikseminslag in 1822 en een hevige storm in 1869 grote schade aan. Op 8 juni 1915 ging de kerk volledig in de vlammen op. Tijdens de wederopbouw in 1926-1927 werd ze uitgebreid met twee zijbeuken. Het huidige kerkorgel dateert uit 1934. De drie klokken in de toren zijn van het jaar 1949. De vorige klokken werden opnieuw gesmolten, vernield of geroofd.
  De Sint-Martinuskerk maakt deel uit van het beschermd dorpsgezicht rond het kasteel van Westmalle.
• De Scherpenbergmolen is een 19e-eeuwse windmolen langs de Antwerpsesteenweg.

Voetbalclub KV Westmalle is aangesloten bij de KBVB en actief in de provinciale reeksen.

• Martinus Dom, eerste abt van de abdij van Westmalle
• Francis Severeyns (1968), voetballer
• Seppe Smits (1991), snowboarder

• Wapen van Westmalle
• Foto van de abdij
• Rondreis door Westmalle met postkaarten
• Westmal anders bekeken

Zie de categorie Westmalle van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.