Valk (boot)
De valk is een middelgrote open zeilboot, een tweemans wedstrijdklasse gebouwd van hechthout in knikspant met vaste kiel. Tegenwoordig is vooral de polyester uitvoering erg populair voor recreatie en zeillessen; in dit geval worden de boten polyvalken genoemd.
Valk
| ||||
 | ||||
| Lengte | 6,50 m | |||
| Breedte | 2,0 m | |||
| Massa | 530 kg | |||
| Bemanning | 2 tot 3 (bij zeilwedstrijden) ruimte voor 5 personen | |||
| Materiaal romp | Hechthout | |||
| SW | 104 | |||
| Zeilen | ||||
| Grootzeil | 12,0 m² | |||
| Genua | 6,5 m² | |||
| Fok | 4,0 m² | |||
| Spinnaker | 14,5 m² | |||
| Ontwerp | ||||
| Architect | E.G. van de Stadt | |||
| Jaar | 1939 | |||
| Zeilteken | ||||
 | ||||
| ||||
Eigenschappen
De boot is sloepgetuigd met gaffeltuig en voert een grootzeil van 12 m². Wedstrijduitvoeringen, van hout, hebben een genua van 6,5 m² en een spinaker van 14,5 m², de toer-uitvoeringen hebben meestal alleen een fok van 4 m². Het roer is meestal aangehangen, al zijn er ook exemplaren met een doorgestoken roer.
Voor recreatief gebruik is de boot groot genoeg om er met vier personen in te toeren en er (met enige inschikkelijkheid) ook in te slapen. Er is weliswaar geen kajuit maar men kan een tent (dektent of dekzeil) over de boot heen spannen, meestal met de giek als nok.
Een voordeel bij het toeren is ook dat de boot weinig buist (er komt meestal niet veel opspattend water in de kuip) en dat de mast eenvoudig te strijken is. Door de geringe diepgang (ongeveer 85 cm) is de boot zeer geschikt voor binnenwater, maar door de lage boeg is de boot niet geschikt voor het IJsselmeer of op zee.
Geschiedenis
Het ontwerp van de valk stamt uit 1939 en is van E.G. van de Stadt. De boot is ontworpen in opdracht van de firma Bruynzeel om de mogelijkheden van hun nieuwe product hechthout (een soort multiplex) te demonstreren. De productie van de eerste 200 boten is door Bruynzeel gedaan, met de bedoeling het ontwerp zo snel mogelijk als officiële wedstrijdklasse erkend te krijgen. Dit doel werd bereikt in december 1940. Latere boten zijn gebouwd door verschillende jachtwerven en enkele zeer ervaren zelfbouwers. Grote steun hierbij was ingenieur Jan van Wijngaarden die de originele Bruynzeeltekeningen omgezet heeft naar onafhankelijk te gebruiken tekeningen. Zijn zelfgebouwde Valk, zeilnummer 780, is als eerste naar deze tekeningen gebouwd. Totaal bedraagt het aantal gebouwde en geregistreerde boten in de Valk-wedstrijdklasse 845 exemplaren. Hiervan zijn er anno 2010 nog ongeveer 100 in actieve wedstrijdvorm. In totaal zijn er nog ongeveer 300 gebruiksvaardige Valken.
Vanaf de jaren 70 worden er ook valken in polyester gebouwd ("Polyvalk"), sindsdien is het een populaire open zeilboot voor particulieren, verhuurbedrijven en zeilscholen. Fabrikanten van de valk (polyvalk) zijn anno 2010 Hoora (Heeg), Geuzenboats (Sneek), Breehorn (Woudsend) en Ottenhome (Heeg). De moderne polyvalk is onzinkbaar, voorzien van een zelflozende kuip, aluminium rondhouten en een aangehangen of doorgestoken roer. Er zijn ook uitvoeringen met moderne snufjes als een pneumatische maststrijkinstallatie of een ophaalbare kiel.