Praam (vaartuig)

Een praam heeft weinig zeeg en is lang en smal. Kenmerkend voor de praam is het geheel plat of licht gebogen vlak, de hoekige kimmen, de scherpe boegen, de (meestal) rechte vallende stevens en het ontbreken van wegering (binnenbetimmering). Dit gaat echter alleen op voor de zogenoemde Overijsselsche typen, de Friesche en Groningsche typen behoren tot de Tjalken.

In de 17e eeuw werd de praam in Holland weyschuyt en op de rivieren vlotschuyt genoemd, in Brabant ook turfschuit. Het woord praam betekent drukken (met een vaarboom voortbewegen) zie ook bomen, en is afkomstig van het Latijnse premere.

Na de middeleeuwen ontwikkelde de praam zich tot een groot (tot 20 meter) schip dat zelf voor de vaart op de Zuiderzee en in de kustwateren werd gebruikt als lichter. De boegen kregen een goede Hollandse ronding en er werd zeiltuig geplaatst en zijzwaarden. De kenmerken die zij behielden waren de grote lengte-breedteverhouding van 1:5 of meer, de geringe zeeg, het vrijwel rechte middenschip, de brede platte kielplank en de hoekige kim. De diepgang was nooit meer dan twee voet (+/- 60 cm).

Veense praam met dakrietbalen in Nieuwkoop

• Zomp Een uit Overijssel afkomstig scheepje met als belangrijkste kenmerken: verticale gekromde stevens, brede sterk uitwaaierende zijden opgehoogd met een verticaal boeisel met vrijwel horizontale bovenzijde. Verder een geringe diepgang
• Veense praam. Een uit het Zuid-Hollandse plassen gebied afkomstig scheepje bestemd voor turfvervoer en baggerwerk dat vroeger in hout werd gebouwd naar model van de bok. Het is later veel in ijzer gebouwd en stond zelf weer model voor de zeilende westlander.
• Hoogeveensche praam Een klein model praam, dat in de 17de en de 18de eeuw waarschijnlijk nauwelijks werd gezeild, maar vooral werd geboomd. De Hoogeveense pramenschippers werden ook wel praamschuivers genoemd. In de praam kon twee dagwerk turf worden vervoerd. De Hoogeveense pramen kwamen over het algemeen niet verder dan Zwartsluis. Hier werd de turf overgeslagen op grotere Meppeler pramen. Deze gingen de IJssel op, of maakten de overtocht naar Holland om daar de turf te verhandelen.
• Meppelse praam
• Drentsche praam
• Overijsselsche praam
• Groningsche en Friesche pramen
• 

  Boeierpraam 'De Hoop' in het Zuiderzeemuseum, Enkhuizen
  Boeier praam Een boeier praam is een op de Hoogeveense Turfpraam gelijkend scheepstype, echter wat kleiner, meestal rond ca. 18 meter. Net als de grote praam meestal een paviljoenschip. De boeier praam zou in het voorschip ronde kimmen hebben, in het achterschip een hoekige kim.[1] In de negentiende eeuw werden de Drentse en Overijsselse kanalen druk bevaren door turfscheepjes, zoals de boeier praam. Zij vervoerden turf van de veengebieden naar de overslagplaatsen, zoals de turfmarkt in Zwartsluis. Door hun geringe diepgang konden de scheepjes op de smalle en ondiepe sloten in het veengebied varen en daar direct turf laden. Zij waren echter niet geschikt om turf over de Zuiderzee naar Holland te zeilen. Voor dat doel waren grotere tjalken en pramen in de vaart. In de collectie van het Zuiderzeemuseum bevindt zich een in 1902 door G.J. van Meppel uit Goor gebouwde ijzeren geklonken 'boeier praam'. Het schip werd gebruikt voor het transport van turf van de firma Kats uit Zwartsluis. De turf die Kats uit Drenthe haalde, werd in Zwartsluis met de hondenkar uitgevent.[2]

1. (nl) Ewout Quax / ELMA Multimedia B.V., De Binnenvaart - Home. www.debinnenvaart.nl. Geraadpleegd op 2018-04-20.
2. Collectieregistratie Zuiderzeemuseum