Tuniek (liturgie)

De tuniek (in het Latijn tunica of tunicella) is een kerkelijk parament (liturgisch kledingstuk) in de Rooms-Katholieke Kerk en sommige orthodoxe kerkgemeenschappen. Zij is het liturgisch kledingstuk van de subdiaken.

Tuniek in de liturgische kleur paars
Deel van de serie over
kerkelijk gerei

waaronder paramenten
en liturgisch vaatwerk

gebruikt in de liturgie

Liturgisch vaatwerk
Vasa sacra
Miskelk · Pateen
Kelklepeltje
Ciborie · Monstrans
Pyxis · Custodiale

Vasa non sacra
Ampullen · Wijwatervat
Olievaatje
Wierookvat · Ablutievat

Paramenten
Amict · Albe · Baarkleed · Cingel
Tuniek · Dalmatiek · Fanon
Kazuifel · Manipel · Stola
Gremiale · Benedictievelum
Mijter

Koorkledij
Rochet · Superplie
Koorkap · Cappa magna
Kovel

Kelkgerei
Bursa · Kelkvelum
Ciborievelum

Kerklinnen
Corporale · Kelkdoekje
Lavabodoekje · Palla
Altaardwaal

Kerkinterieur
Altaar · Ambo
Biechtstoel · Communiebank
Doksaal · Doopvont
Faldistorium
Godslamp · Hoogaltaar
Heilig Kruisaltaar
Katheder · Preekstoel
Sedilia
Tabernakel · Volksaltaar

Liturgische boeken
Altaarmissaal
Benedictionale · Brevier
Evangeliarium · Evangelistarium
Graduale · Kyriale
Lectionarium
Psalter · Rituaal
Sacramentarium · Volksmissaal

Overige
Flambouw · Processiekruis
Altaargong · Altaarschel · Sanctusbel
Wijwaterkwast · Scheepje
Doopschelp · Lessenaar
Thabor · Antependium
Paaskaars · Adventskrans

De liturgische tuniek is afgeleid van de wereldlijke Romeinse tunica, die door de vroege christengemeenten overgenomen werd voor de eucharistische liturgie en daarbij rijkelijk versierd werd met christelijke symbolen en afbeeldingen. De tuniek werd voortaan door de subdiaken gedragen in de viering van de Mis en andere plechtigheden.

De tuniek lijkt heel sterk op de dalmatiek, het kledingstuk voor de diaken. Oorspronkelijk bestonden er verschillen, maar die vervaagden in de loop van de eeuwen. In de oosterse liturgieën en kerken is de tuniek net als de dalmatiek lang: zij hangt tot op de kuiten. De tuniek heet daar stichaar. In de westerse (Latijnse) liturgie is zij ingekort gedurende de eeuwen en komt veelal tot de hoogte van de heupen. Sinds het vrijwel volledige verdwijnen van de oud-christelijke structuur van de hogere en lagere wijdingen door toedoen van een motu proprio van paus Paulus VI in 1972, waardoor het subdiakenschap praktisch verdween, is de tuniek veelal in onbruik geraakt. Zij is echter nog altijd een verplicht liturgisch kledingstuk in de Tridentijnse Mis die in de Katholieke Kerk vooral gebruikt wordt door traditionalistische geestelijken.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.