Republiek Artsach

Ten tijde van de Sovjet-Unie was de Nagorno-Karabachse Autonome Oblast een etnisch Armeense autonome oblast van de Azerbeidzjaanse SSR. Met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werd in de oblast, dat al in een gewapend conflict met Azerbeidzjan verwikkeld was, op 2 september 1991 de Republiek Nagorno-Karabach uitgeroepen. Op 6 januari 1992 verklaarde de republiek zich ook onafhankelijk. De strijd met Azerbeidzjan duurde tot aan het staakt-het-vuren in 1994. Sindsdien heeft de Republiek Nagorno-Karabach (die in 2017 werd hernoemd tot de Republiek Artsach) de de facto controle over het gebied dat ze op het moment van de wapenstilstand in handen had. Dat gebied komt ongeveer overeen met die van de voormalige oblast, maar de republiek heeft ook controle over aangrenzende delen ten westen en ten zuiden ervan tot aan de grenzen met Armenië en Iran, wat het oppervlak van de republiek bijna drie keer zo groot maakt. Enkele kleinere delen in het noorden en oosten van de voormalige oblast zijn in handen van Azerbeidzjan.

De internationale gemeenschap en zelfs Armenië erkennen de onafhankelijkheid van de Republiek Artsach formeel niet, omdat men de huidige vredesonderhandelingen tussen Armenië en Azerbeidzjan wil bevorderen.[3] In deze onderhandelingen staat de status van Artsach centraal. Artsach wordt wel erkend door Abchazië, Zuid-Ossetië en Transnistrië die allen zelf ook niet erkend worden.

Artsach kent naast de centrale overheid ook andere bestuurslagen, territoriale onderdelen waar regels vastgesteld en/of beslissingen worden genomen over bepaalde gebieden en/of hun bewoners. Het betreft de volgende bestuurslagen:

Tussen Azerbeidzjan en Artsach is geen verkeer mogelijk. De grens tussen Artsach en Armenië is open en het verkeer in beide richtingen is vrij. Vanuit Armenië loopt de snelweg A 312 van de Armeense stad Goris, via de Laçın-corridor, naar Sjoesja en Stepanakert. Sinds 2008 al is er sprake van dat de luchthaven van Stepanakert, die sinds de wapenstilstand niet meer heeft gefunctioneerd, heropend zou worden.[5] Dit is tot op heden niet het geval.

Armeense staatsburgers en burgers van GOS-landen hebben geen visum nodig voor Artsach. Voor staatsburgers van andere landen geldt formeel een visumplicht. Het visum is overigens aan de grens, dan wel bij de vertegenwoordigingen van Artsach in Jerevan, Washington, Parijs, Berlijn en Moskou, gemakkelijk verkrijgbaar. Omdat de grenscontroles zo weinig voorstellen, wordt veelal pas in Artsach naar het visum gevraagd.

Traditionele zjengalbroodjes

• Zjengal-broodjes (Zjengalow hats)
• Moerbeiwodka

• Gandzasar
• Amaras
• Dadivank
• Sint-Jegisjekerk (tombe van Vachagan de Vrome)
• Kathedraal van Sjoesja
• Tigranakert - historische stad
• Tinjery
• Grot van Azoch

• André - popzanger
• Moeratzan - novellist
• Arrakel Babachanian - historicus
• Gazaros Agayan - dichter en prozaschrijver
• Movses Kalankatvatsi - middeleeuwse geschiedschrijver
• Robert Kotsjarian - ex-president van Armenië
• Gago Drago - Nederlands-Armeense kickbokser
• Vladimir Arzumanian - popzanger

• Oorlog in Nagorno-Karabach

officiële websites

• President van Artsach
• Ministerie van buitenlandse zaken
• Nationale Dienst voor de Statistiek
• Vertegenwoordiging in Washington, DC

nieuwsbladen

• Karabakh-Open
• Azat Artsakh (regeringsblad)

toerisme

• Janapar (Wikiproject)

Zie de categorie Artsakh van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.