Grot van Azoch

De grot van Azoch (Armeens: Ազոխի քարանձավ, Azerbeidzjaans: Azıx mağarası) is een indrukwekkend complex van zes grotten die samen een lengte van 600 m en een oppervlakte van 8.000 m² hebben, waarin in het stenen tijdperk mensen gewoond hebben. Het ligt vlak bij het gelijknamige dorp Azoch en ongeveer 3 km ten noordoosten van het dorp Togh in de Artsachse provincie Hadroet (de jure Füzuli district van Azerbeidzjan).

Grot van Azoch
De ingang van de grot
Coördinaten	39° 37′ NB, 46° 52′ OL
Locatie	Artsach / Azerbeidzjan
Portaal    Aardwetenschappen

De kaak van het Azokhmens in de Nationaal Museum van Geschiedenis in Azerbeidzjan.

De grot is door geologen uitgebreid onderzocht in de jaren 60 van de 20e eeuw. Men denkt dat dit een van de oudste protohumane woonplaatsen in Eurazië is. Mammadall Huseynov vond hier in 1968[1] een neanderthalachtig kaakbeen, dat nu bewaard wordt door de Academie van Wetenschappen in Bakoe, en waarvan men denkt dat het meer dan 300.000 jaar oud is, waarmee het een van de oudste overblijfselen van voorouders van de mens is in dit deel van de wereld. Sinds deze ontdekking wordt wel gesproken van de Azochmens.

Archeologen menen dat de onderste lagen in de grot van een pre-Acheuléen cultuur afkomstig zijn die een van de oudste in de wereld was (730.000-1.500.000 jaar geleden)[1], en die veel leek op de Olduwancultuur in de Olduvaikloof in Tanzania en op de cultuur die de beroemde Grot van Lascaux in Zuidoost-Frankrijk heeft voortgebracht.

Door de gebrekkige kwaliteit van de opgravingen in de jaren 60 is er onzekerheid ontstaan over de chronologische volgorde van de lagen.[2] De opgravingen zijn halverwege de jaren 90 hervat. In 2002 ontdekte een onderzoeksteam onder leiding van Tanya King ingangen van de grot die nog niet verstoord waren, en stenen werktuigen en de overblijfselen van dieren[3]. Men denkt nu dat deze grot een van de eerste woonplaatsen van voorouders van de mens in Eurazië is. En hoewel er zeer weinig menselijke resten gevonden zijn, is er bewijs dat dit gebied bijna twee miljoen jaar lang door mensachtigen bewoond werd[4].