Propaan

Propaan is een eenvoudige koolwaterstof uit de groep der alkanen, met als brutoformule C3H8. De stof komt bij kamertemperatuur voor als een kleurloos en reukloos gas, dat zeer licht ontvlambaar is. Het gas wordt gewonnen uit aardolie en aardgas.

Propaan
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van propaan
Molecuulmodel van propaan
Tankwagen met vloeibare propaan
Algemeen
Molecuulformule
     (uitleg)		C3H8
IUPAC-naampropaan
Molmassa44,09562 g/mol
SMILES
CCC
InChI
1S/C3H8/c1-3-2/h3H2,1-2H3
CAS-nummer74-98-6
EG-nummer200-827-9
PubChem6334
BeschrijvingKleurloos, reukloos gas
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnenH220 - H280
EUH-zinnengeen
P-zinnenP210 - P410+P403
OpslagBrandveilig, koel en verluchting langs de vloer en het plafond
EG-Index-nummer601-003-00-4
VN-nummer1978
MAC-waarde1000 ppm
1800 mg/m³
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestandgasvormig
Kleurkleurloos
Dichtheid(bij −42°C) 0,58 g/cm³
Smeltpunt−188 °C
Kookpunt−42 °C
Vlampunt−104 °C
Dampdruk(bij 20°C) 8,39 × 105 Pa
Oplosbaarheid in water(bij 18°C) 6,5 g/l
Slecht oplosbaar inwater
log(Pow)2,236
Thermodynamische eigenschappen
ΔfHog−105,2 kJ/mol
Cop,m73,60 J/mol·K
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Toepassingen

Propaan wordt in gasflessen en voor bulktanks verkocht als brandstof voor koken, stoken en als warmwatervoorziening. Ook is het een bestanddeel van autogas, in de volksmond lpg. Autogas is een mengsel van propaan en butaan (eveneens een lpg). Propaan wordt ook gebruikt als koudemiddel in koelkasten en airconditioning (en hoewel de ontvlambaarheid het daarvoor geen ideale stof maakt, is het milieuvriendelijker dan de ouderwetse cfk's zoals freon).

Toxicologie en veiligheid

Mengsels van propaan met lucht of zuurstof zijn explosief en zeer brandbaar. Zulke mengsels kunnen ontstaan als het gas ontsnapt en zich met de lucht vermengt. Een vonk, een vlam of een andere vorm van open vuur kan een ontploffing of een brand veroorzaken.

De relatieve dichtheid ten opzichte van lucht bedraagt ongeveer 1,56: het is dus zwaarder dan lucht. Vandaar de noodzaak om onderventilatie te voorzien voor de veiligheid. Wanneer onvoldoende ventilatie aanwezig is, kan het gas zich laag bij de grond ophopen waardoor een gevaarlijke situatie kan ontstaan. Om het gas detecteerbaar te maken door de geur, worden zeer kleine hoeveelheden ethaanthiol toegevoegd.

Bij de verbranding van propaan wordt er enkel koolstofdioxide en water gevormd:

Bij onvolledige verbranding ontstaat ook een gedeelte koolstofmonoxide. Beide verbrandingsreacties zijn zeer exotherm en kunnen explosief zijn. De verbrandingsenthalpie bedraagt −2,2197 MJ/mol.

Omdat propaan van zichzelf geurloos is wordt vaak de stof mercaptaan toegevoegd aan propaan dat in gasflessen zit. De zwavelachtige geur van mercaptaan alarmeert de gebruiker zodat een eventueel lek of mankement tijdig kan worden gesignaleerd.

Zie ook
Zie de categorie Propane van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.