McDonald's

McDonald's Corporation is 's werelds grootste keten van hamburger- en fastfoodrestaurants.

McDonald's Corporation
McDonald's Plaza, tot 2016 het hoofdkantoor van McDonald's
BeursNYSE: MCD
Motto of slagzinI'm lovin' it
OprichtingEerste restaurant: San Bernardino (Californië), Verenigde Staten (15 mei 1940)
Corporation: Des Plaines, Verenigde Staten (15 april 1955)
Oprichter(s)Dick en Mac McDonald
SleutelfigurenChris Kempczynski (CEO)
HoofdkantoorChicago (Illinois), Verenigde Staten
Werknemers235.000 (2017)[1]
Leden37.000 (2017, vestigingen wereldwijd)
Productenfastfood
Omzet $ 22,82 miljard (2017)[1]
Winst $ 5,19 miljard (2017)[1]
WebsiteMcDonald's Nederland
McDonald's België
Portaal    Economie

Het hoofdkantoor van de firma is gevestigd in Chicago in de Verenigde Staten.

Het bedrijf werd uitgebouwd door zakenman Ray Kroc nadat hij in 1955 de rechten had overgenomen van een kleine hamburgerketen die werd geleid door Richard en Maurice McDonald.

Een McDonald's-restaurant wordt beheerd door een franchisenemer, een filiaal, of het bedrijf zelf. De inkomsten van het bedrijf komen van de huur, auteursrechten en vergoedingen die betaald worden door de franchisenemers, en de verkoop in zelfuitgebate restaurants.

McDonald's verkoopt voornamelijk hamburgers, cheeseburgers, kippenvlees, frieten, ontbijtproducten, frisdranken, milkshakes en nagerechten. In reactie op de kritiek over de eenzijdigheid van het menu verkoopt het bedrijf ook salades, garnalen, wraps en fruit.

Het totale aantal bestellingen bij McDonald's bedraagt 69 miljoen per dag, verspreid over ruim 37.000 vestigingen in 120 landen.[1]

Geschiedenis

Het eerste McDonald's-restaurant werd geopend in 1940 in San Bernardino (Californië) door de broers Dick en Mac McDonald, zonen van Ierse immigranten. Het McDonald's-restaurant werd bekender na 1948, toen de broers hun innovatieve "Speedee Service System" ontwikkelden, een 'lopende band'-productiesysteem voor hamburgers, zonder bediening aan tafel. Een handelsreiziger en verkoper van milkshakemachines Ray Kroc opperde het idee meer zaken te openen. Hieruit is het McDonald's-concern ontstaan. De formule kwaliteit, service, kraakhelderheid & waar voor je geld (KSK&W) die men destijds bedacht, wordt vandaag de dag nog steeds gehanteerd in alle restaurants wereldwijd. Het eerste McDonald's-restaurant in Europa werd geopend in Zaandam, Nederland in 1971. Franchisenemer was indertijd Albert Heijn.

Heden

Een restaurant van McDonald's in Saugus (Massachusetts)
McDonald's koosjer in Buenos Aires
De McDonald's in Northport (Alabama) heeft een gedenkplek voor het bezoek dat president Ronald Reagan er bracht

De openingen van de eerste vestigingen in Rusland en de Volksrepubliek China veroorzaakten een ware stormloop. Amerikaanse fastfood werd beschouwd als cool, trendy, hip en een teken van welvaart.

McDonald's komt in bepaalde gevallen ook tegemoet aan speciale wensen met betrekking tot voedsel. Zo zijn sommige McDonald's in Israël volledig koosjer en houden sommige McDonald's ook rekening met de islamitische voedingsregels (halal en haram). Een ander verschil tussen landen is dat in sommige landen, zoals Duitsland wel alcohol wordt verkocht, en in Nederland bijvoorbeeld niet.

Bekende producten zijn onder andere de Big Mac en de hamburgers met friet. Voor kinderen is een speciaal menu verkrijgbaar: de Happy Meal. Tegenwoordig kan men ook salades krijgen.

In Nederland en België kan men de speciale gele frietsaus krijgen. In de meeste andere landen wordt standaard ketchup bij de frietjes geserveerd of gewone mayonaise als men daar om vraagt. Daarnaast is het ook mogelijk ketchup of curry bij de friet te bestellen.

Een toevoeging die vele restaurants kennen is de zogenaamde McDrive. Dit is een betaal- en afhaalmogelijkheid bij een McDonald's-restaurant waar men producten kan bestellen zonder de auto te hoeven verlaten, waarna de maaltijd/snack in de auto genuttigd kan worden. Het concept heet in Amerika drive-thru. Deze filialen hebben meestal een terras, naast de mogelijkheid om in de auto te blijven en de mogelijkheid om binnen te zitten.

Begin november 2019 wordt de Brit Steve Easterbrook die het bedrijf leidde sinds 2015 vervangen door de Amerikaanse directeur Chris Kempczinski.[2]

Filialen in Nederland

In Nederland zijn er 250 McDonald's-restaurants,[3] 165 McDrives[3] en 93 stadszaken, daarvan zijn er 209 in handen van een franchise-ondernemer verdeeld onder 78 franchise-ondernemers en 21 in handen van McDonald's Nederland (juli 2012). Er werken in Nederland ongeveer 20.000 medewerkers bij McDonald's.[3]

De McDrives zijn in het algemeen gelegen in een gemeente met ten minste 35.000 inwoners, aan een provinciale weg of rijksweg of op een andere zichtlocatie. In grotere steden (vanaf 100.000 inwoners) zijn er vaak ook één of meer stadszaken in het horeca- of winkelcentrum.[4] Sommige stadszaken hebben 's zomers net als de McDrives een terras. Dit hangt niet alleen van de beschikbare ruimte af maar ook van het verkrijgen van een vergunning van de gemeente.

  • Het eerste McDonald's-restaurant in Nederland en Europa werd geopend in Zaandam in 1971, de eerste drie jaar in samenwerking met Albert Heijn, niet op de huidige plaats in het centrum maar aan de Vermiljoenweg.[5] Op 17 juli 1972 opende het McDonald's restaurant aan de Koningin Julianalaan in Voorburg. Het is de oudste nog steeds bestaande McDonald's in Nederland.[6]
  • De eerste McDrive in Nederland werd geopend op 25 september 1987 in Huis ter Heide.[7]

Een product dat enkel in Nederland, België en op Curaçao wordt verkocht is de McKroket. Dit is een hamburgerbroodje met een kroketschijf die is afgeleid van het Nederlandse snackbarsucces: de kroket. De McKroket stond al op het menu toen McDonald's in Nederland zijn eerste restaurant opende, net zoals appelmoes en kippenbout. Het product verdween echter na enkele jaren uit het assortiment. In 1999 vond de herintroductie van de McKroket plaats. Het werd een verkoopsucces wat de firma deed besluiten om deze burger permanent op te nemen in het assortiment.

Franchising

Aantal vestigingen in Amerika

McDonald's is een franchise-organisatie. Dit betekent dat een groot deel van de vestigingen zelfstandig zijn, maar tegen betaling aan het moederconcern mogen zij gebruikmaken van de McDonald's-formule. Sommige restaurants zijn in handen van McDonald's zelf. Dit betekent dat ze de recepten krijgen en mogen gebruiken, maar daarbij komen ook de verplichtingen ten aanzien van bijvoorbeeld de te voeren huisstijl, producten en beleidslijnen. De bedrijfsvoering van McDonald's komt uitgebreid aan bod in het boek McSucces - De McMethode onthuld dat de Nederlandse journalist Ubel Zuiderveld in 2012 publiceerde.

Kritiek

McDonald's ligt voortdurend onder vuur van critici zoals de milieubeweging, vakbonden en experts op het gebied van de volksgezondheid. Zij beschuldigen McDonald's onder meer van het uitbuiten van ongeschoolde arbeiders, ecologische schade, de verkoop van ongezonde, niet voedzame voeding, de productie van verpakkingsafval, uitbuitende reclame (vooral gericht op kinderen) en medeschuldigheid aan het lijden en de uitbuiting van dieren.

In 1990 verspreidden activisten van een kleine groep, bekend als London Greenpeace (geen connectie met de internationale groep Greenpeace) folders met de titel What's wrong with McDonald's?, met kritiek op het milieu-, gezondheids- en arbeidsrecord. Het bedrijf benaderde de groep met de eis dat ze ophielden en zich verontschuldigden, en toen twee van de activisten weigerden zich terug te trekken, vervolgde ze hen voor smaad in een van de langste zaken in het Britse burgerlijk recht. Een documentaire over de McLibel Trial is in verschillende landen getoond.[8]

Een beroemde rechtszaak in 1994 in de VS was de zogenoemde Liebeck v. McDonald's Restaurants rechtszaak waarin 79-jarige Albuquerque, New Mexico, inwoonster Stella Liebeck aanvankelijk een schadevergoeding van 2,7 miljoen dollar kreeg nadat zij derdegraads brandwonden had opgelopen na het morsen van een broeierige kop McDonald's koffie op zichzelf. De prijs werd later teruggebracht tot $ 640.000. Haar advocaten konden in het proces bewijzen dat McDonald's de koffie willens en wetens bij zulke hoge temperaturen zette, ook al waren andere gasten eerder verbrand door hete koffie.[9]

In 2002 dienden vegetarische groepen, grotendeels hindoes en boeddhisten, met succes een aanklacht in tegen McDonald's omdat ze hun friet verkeerd presenteerden als vegetarisch, terwijl het runderbouillon bevatte. Er werd vervolgens 10 miljoen dollar uitgekeerd.[10]

In 2004 bezorgde Morgan Spurlocks documentaire Super Size Me negatieve publiciteit voor McDonald's, met suggesties dat het eten van McDonald's zwaar bijdroeg aan de toename van de zwaarlijvigheid in de Verenigde Staten. De filmmaker at en dronk een maand achtereen driemaal per dag bij McDonald's. Hij kwam 11,1 kilo aan, werd depressief, kreeg een chronische hoofdpijn en verloor zijn interesse in seks. Spurlock beperkte zich bij zijn inname zo veel mogelijk tot de Medium size menu's en moest een zogenaamde Super Size Menu nemen als de verkoopmedewerker hem dit aanbood. Een journalist van het Algemeen Dagblad die in Nederland eveneens een maand bij McDonald's ging eten, koos juist voor laagcalorische maaltijden en viel zes kilo af. Wel erkende hij enkel tot dit resultaat te zijn gekomen onder streng toezicht van een diëtiste. De Amerikaan John Cisna herhaalde 2013 het experiment 90 dagen lang en viel 17 kilo af. Anders dan Spurlock lette hij wel op zijn calorische inname en ging sporten.[11]

In 2007 meldde de FNV dat McDonald's gebruikmaakt van kinderarbeid voor het maken van de speeltjes van het Happy Meal. Kinderen zouden meer dan 16 uur per dag moeten werken voor een loon waarvan ze nog geen McDonald's-menu kunnen kopen. Dit bericht werd bevestigd door de HKCTU, de Hong Kong Confederation of Trade Unions, een zusterorganisatie van de FNV.

In april 2007 pleitte McDonald's in Perth, West-Australië schuldig aan vijf aanklachten met betrekking tot de tewerkstelling van kinderen jonger dan 15 jaar in een van zijn restaurants en kreeg een boete van 8000 dollar.[12]

Op 26 januari 2010 oordeelde de rechter over een ontslag wegens het toevoegen van een plakje kaas aan een hamburger voor een McDonald's-collega begin maart 2009. Dit tegen de huisregels van McDonald's in. De rechter oordeelde het ontslag als onterecht en te zwaar. De vrouw kan niet opnieuw aan de slag bij McDonald's maar kreeg wel vijf maanden salaris.[13]

McDonald's ligt ook onder vuur door dierenrechtenorganisatie PETA, die, net als bij KFC, beweert dat McDonald's-medewerkers erg wreed zijn voor kippen.

In december 2010 bleek dat hackers gegevens van McDonald's gestolen hadden over klanten, zoals naam, adres, geboortedatums en telefoonnummers.[14]

In april 2014 werd gemeld dat McDonald's in Europa kippenvlees zal gaan gebruiken dat is geproduceerd met behulp van genetisch gemodificeerd diervoer. Greenpeace beweert dat McDonald's hierdoor minder dan één Eurocent bespaart voor elke kipburger en een pad inslaat dat niet gewenst is door zijn klanten.[15]

Eind 2018 werd er een onderzoek gepubliceerd door de London Metropolitan University waaruit bleek dat er bacteriën werden aangetroffen op de selfserviceschermen van McDonalds, die normaal alleen in darmstelsels of uitwerpselen voorkomen. In totaal werden er acht restaurants onderzocht in Londen en Birmingham, en werden er meer dan 10 potentieel schadelijke ziektekiemen, waaronder een tegen antibiotica resistente bacterie gevonden.[16]

The Founder

Op Netflix is een film uit 2016 over het ontstaan van McDonalds te zien genaamd The Founder. Hierin is te zien hoe Ray Kroc de McDonald broers, Maurice "Mac" en Richard "Dick" McDonald ontmoet en begint met het opzetten van franchises van McDonalds restaurants. Uiteindelijk is te zien hoe hij op slinkse wijze alle rechten overneemt van de McDonald broers en hun ontgoocheld achterlaat.


Foto's van restaurants

Zie ook

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina McDonald's op Wikimedia Commons.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.