Mariëndaal (landgoed)

Mariëndaal is een historische buitenplaats gelegen tussen Oosterbeek en Arnhem. Het behoort grotendeels tot de gemeente Arnhem; het westelijk deel (met het hoofdgebouw) ligt in de gemeente Renkum. Mariëndaal maakt deel uit van de landgoederengroep Mariënborn die in bezit is van de stichting Het Gelders landschap & Kasteelen (GLK).[2]

Historische buitenplaats Mariëndaal
Hoofdgebouw Mariëndaal
Locatie	Mariëndaal 8, Oosterbeek
Algemeen
Kasteeltype	Landhuis
Bouwmateriaal	baksteen
Eigenaar	sinds 1936 Geldersch Landschap & Kasteelen
Gebouwd in	ca 1735
Gebouwd door	Johan Brantsen
Gekocht door	1791 burgemeester mr. J.N. van Eck (vererving)
Herbouwd in	1857 verbouwd en vergroot
Monumentale status	Rijksmonumentencomplex
Monumentnummer	527523
Bijzonderheden	oordeel RCE: oorspronkelijk uurwerk uit 1884 ligging in een kom van drie heuvelachtige terreinen middelpunt van het park ensemblewaarde

Mariëndaal (landgoed)
Gezicht op de Groene Bedstee
Type	landgoed
Locatie	deels Arnhem, deels Oosterbeek  Nederland
Opening	parkbos vrij toegankelijk
Beheerder	sinds 1936 Geldersch Landschap & Kasteelen[1]
Status	parkbos vrij toegankelijk
Monumentnummer	527524
Monumentstatus	Rijksmonumentencomplex

Door het gebied loopt de Klingelbeek of Slijpbeek. Het dal van deze beek is door erosie uit de Arnhemse stuwwal geslepen. In het hoger gelegen deel van dit dal stelde Wijnand van Arnhem grond ter beschikking waarop in 1392 het Augustijnenklooster Domus Fontis Beatae Mariae werd gesticht. In het Nederlands heette dit klooster eerst Mariënborn en later Mariëndaal. Dit klooster behoorde tot de stroming van de Moderne Devotie, een beweging die streefde naar terugkeer tot het Vroege Christendom.

In 1580, tijdens de reformatie, werd dit klooster opgeheven om tussen 1587 en 1607 te worden gesloopt. De stenen zijn hergebruikt om de lanen in het landgoed te verharden en in diverse bouwwerken in Arnhem.

Tijdens de ijstijden zijn in dit gebied lange, smalle erosiedalen ontstaan. Deze zijn tot op de dag van vandaag zichtbaar.

De Groene bedstee is een fraaie berceau van echte beuk (geen haagbeuk) die in 1856 op dit park in Engelse landschapsstijl werd aangelegd. Van iets eerder dateren de beukenlanen die tussen 1820 en 1840 tussen weilanden werden aangelegd. Op een kunstmatige heuvel ligt een zwaar verwaarloosde kapel, de Christuskoepel. Deze is in 1939 gebouwd door de architect Alexander Kropholler; de beelden zijn van Mari Andriessen.

Het landgoed wordt doorkruist door de spoorlijn Utrecht − Arnhem. In het noorden en westen wordt Mariëndaal begrensd door de Schelmseweg. De akkers ten zuiden van de Utrechtseweg, tot aan de Prins Bernhardweg, behoren ook tot het landgoed.