Lijst van Nederlandse orgels

Hieronder enige pijporgels in Nederland die vermeldenswaardig zijn omwille van klankkleur, bouwer, dispositie, historie, locatie of architectuur.

Orgel Plaats Bouwer Bouwjaar Bijzonderheden Foto
Peter GerritszorgelMiddelburgPeter Gerritsz1479Oudste orgel van Nederland. Niet bespeelbaar. Gebouwd voor Nicolaïkerk in Utrecht, maar in 1886 naar Rijksmuseum verplaatst. Orgelkas sinds 1952 in Koorkerk in Middelburg. Studiekopie Van Stratenorgel (Reil, 2012) in Orgelpark (Amsterdam)
Koororgel van de Grote of Sint-LaurenskerkAlkmaarJan van Covelens1511Oudste bespeelbare orgel van Nederland.
Orgel van de MariakerkKrewerdonbekend1531Mogelijk met pijpwerk uit de 15de eeuw
Orgel van de Grote kerk van OosthuizenOosthuizenonbekend (mogelijk Peter Gerritsz of Jan van Covelens)17e eeuwBij restauratie in 2003 werd het altijd gedachte bouwjaar van 1521 in twijfel getrokken. 17e-eeuwse assemblage door Pieter Backer uit Medemblik. Bevat verschillende onderdelen uit voornamelijk 16e eeuw, mogelijk ook uit een voorganger.
Orgel van de MarekerkLeidenPieter de Swart / Rudolf Garrelsca. 1560 / 1733oorspronkelijk gebouwd voor de Pieterskerk, in 1733 overgeplaatst en uitgebreid door Garrels
Hoofdorgel van de Hooglandse KerkLeidenPieter de Swart / Gebroeders Van Hagerbeer1565 / ca. 1635
Orgel van de H. WillibrordusbasiliekHulstLoys Isoré1610-1612Eén van de slechts twee resterende orgels van de Frans-Vlaamse orgelbouwer Loys Isoré. Veel oorspronkelijk pijpwerk uit 1610 (in het Hoofdwerk). Tweede klavier (Positif) en vrij pedaal toegevoegd door fa. Flentrop in 1970-71
Hoofdorgel van de Sint-Janskathedraal's-HertogenboschFloris Hocque II, Hans Goltfuss en Germer von Hagerbeer1638
Van Hagerbeer-orgel in de PieterskerkLeidenGebroeders Van Hagerbeer1643Bevat pijpwerk van voorgangerorgel (o.a. van Jacob van Bilsteyn rond 1445, Jan van Covelens rond 1530 en Hendrik Niehoff rond 1550). Voorgangerorgel bestond reeds in 1398. Volgens Jacob Cornelis Overvoorde was er zelfs al in 1353 een orgel, maar een bron hiervoor noemt hij niet.[1]
Hoofdorgel van de Sint-LaurenskerkAlkmaarJacobus Caltus van Hagerbeer1645In 1725 opnieuw opgezet door Frans Caspar Schnitger.
Orgel van de Sint-ServaasbasiliekMaastrichtPeter Briesger(?)1650 (ca.)Oorspronkelijk in de Dominicanenkerk. In 1806 geplaatst in Sint-Servaasbasiliek. Eerste vermelding van orgel in Sint-Servaasbasiliek dateert uit 1305 (herstel bestaand orgel).
Faberorgel in de JacobuskerkZeerijpTheodorus Faber1651Grotendeels reconstructie door de fa. Blank en fa. Bernhardt Edskes. Van Faber resteren nog de windladen van hoofdwerk en pedaal, de Bourdon 16', twee Vox Humana 8' pijpen en het pedaalklavier.
Hoofdorgel Nieuwe KerkAmsterdamHans Wolff Schonat1655
Hinsz-orgel in de BovenkerkKampenJan Slegel1676In 1742 vernieuwd door Albertus Antoni Hinsz als zijn grootste orgel. Voorganger was mogelijk orgel van Jan van Covelens dat tussen 1520 en 1523 werd geplaatst. Oudste pijpwerk huidige orgel waarschijnlijk van Jan Morlet (1629; voorgangerorgel).
Hoofdorgel van de MartinikerkGroningenArp Schnitger1692Eerste vermelding orgel in Groningen uit 1318: "enen man op de orghel te blazen" (waarschijnlijk portatief). Oudste voorgangerorgel gebouwd rond 1450. Tweede voorgangerorgel gebouwd rond 1481 (waarschijnlijk door Johan then Damme). Huidige orgel bevat pijpwerk van tweede voorgangerorgel.
Hoofdorgel van de Sint-MichaelskerkZwolleArp Schnitger1721
Hoofdorgel van de Oude Kerk in AmsterdamAmsterdamChristian Vater1724
Hoofdorgel van de Grote- of Jacobijnerkerk in LeeuwardenLeeuwardenChristian Müller1727
Garrelsorgel in de Groote KerkMaassluisRudolph Garrels1732
Orgel in de PetruskerkLeensAlbertus Antoni Hinsz1733
Hoofdorgel van de Waalse KerkAmsterdamChristian Müller1734Gebouwd met gebruik van de hoofdwerkkas, luiken en meerdere registers van de voorganger, een instrument van Nicolas Langlez uit 1680.
Orgel van de Grote of Sint-JanskerkGoudaJacob François Moreau1736Voorgangerorgel in 1558 gebouwd door Hendrick Niehoff en in 1745 verkocht aan Sint-Joostkapel. Dit orgel werd in 1904 vervangen en de orgelkas bevindt zich sindsdien in de H.H. Cosmas en Damianuskerk van Abcoude.
Hoofdorgel van de Grote of Sint-BavokerkHaarlemChristian Müller1738
Orgel van de Waalse kerkLeidenGerard Steevens / Pieter Assendelft1746 / 1748-50Gerestaureerd door Flentrop in 1987
Orgel van de Grote KerkNijkerkMatthijs van Deventer1756Voorgangerorgel uit 1540.
Orgel van de DorpskerkKatwijkPieter Assendelft1765
Robustelly-orgel in de Sint-LambertuskerkHelmondGuillaume Robustelly1772
Orgel van de LokhorstkerkLeidenJohannes Mitterreither / Lambertus van Dam1774 / 1807
Hoofdorgel van de MartinikerkBolswardAlbertus Antoni Hinsz1781
Kabinetorgel in de Grote of Sint-VituskerkNaardenJohannes Stephanus Strumphler1784Oorspronkelijke locatie onbekend. In 1949 in de kerk geplaatst.
Orgel van de Lutherse kerkLeidenAndries Wolfferts1790Gebruikmaking van ouder pijpwerk uit de periode 1672-1780
Hoofdorgel van de KruiskerkMaarssenAbraham Meere1790
Hoofdorgel van de EusebiuskerkArnhemJohannes Stephanus Strümphler1795Stond oorspronkelijk in de Hersteld Evangelisch Lutherse kerk van Amsterdam. In 1951 in de Eusebiuskerk geplaatst nadat het eerdere Wagner-orgel van 1770 in 1944 verloren ging tijdens de Slag om Arnhem
Orgel en koororgel van de DorpskerkRhedenAbraham Meere1816
Hoofdorgel van de DomkerkUtrechtJohan en Jonathan Bätz1831Oudste vermelding eerste voorgangerorgel uit 1342. Tweede voorgangerorgel gebouwd in 1541 door Peter Jansz. de Swart.
Hoofdorgel van de Nieuwe KerkDelftJohan en Jonathan Bätz1839Voorgangerorgel gebouwd in 1455 door Adriaan Pieterszn; was toen reeds het derde orgel van de kerk, maar mogelijk waren er destijds meer orgels in de kerk, betaald door verschillende broederschappen of gilden.
Hoofdorgel van de Grote of LebuïnuskerkDeventerJohann Heinrich Holtgräve1839Bevat onderdelen van voorgangerorgel dat in 1541 voor het eerst wordt genoemd.
Josephorgel in de St. JosephkerkHaarlemHendricus Lindsen1856In 1906 door de Gebroeders Adema opnieuw opgezet met behoud van de kas en enig pijpwerk. Is in feite een Adema-orgel.
M.H. van Dinter-orgel in de Sint-LambertuskerkNistelrodeMathias Hermanus (Mathieu) van Dinter1858Stond oorspronkelijk in de rooms-katholieke St. Michaëlkerk van Westerblokker. In 1977 naar de Lambertuskerk verplaatst.
Orgel van de Philharmonie HaarlemHaarlemAristide Cavaillé-Coll1875Stond tot 1922 in het Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam.
Orgel van de HartebrugkerkLeidenMichaël Maarschalkerweerd1877
Orgel van de H.H. Cyriacus en FranciscuskerkHoorn (N-H)M. Maarschalkerweerd1883Een van de eerste orgels met open front in Nederland, door de gerende gevel is de rechterzijde van het orgel dieper dan de linkerzijde. Het front is ontworpen door A.C. Bleys. Een deel van het pijpwerk stamt uit het orgel van de voorganger.
Orgel van het ConcertgebouwAmsterdamMichaël Maarschalkerweerd1891Met 59 registers, 3 manualen en vrij pedaal.
Walckertorgel van de MartinikerkDoesburgE.F. Walcker & Cie1916Oorspronkelijk gebouwd voor de Nieuwe Zuiderkerk te Rotterdam. Met 75 registers, 4 manualen en 5415 pijpen het grootste elektropneumatische orgel in Nederland.
Hoofdorgel van de NicolaïkerkUtrechtMarcussen & Søn1956Eerste orgel in de kerk was een portatief, dat waarschijnlijk al in 1120 wordt genoemd en daarmee mogelijk het oudste kerkorgel van Nederland was. Ook Nederlands oudste orgel, het Gerritszorgel, komt oorspronkelijk uit deze kerk.
Hoofdorgel van de Grote KerkBredaFlentrop1969Opgebouwd uit voorgangerorgels. Eerste vermelding van orgel in de kerk in 1410. Huidige orgel gaat terug op orgel uit 1534, dat waarschijnlijk door Hendrik Niehoff werd gebouwd.
Hoofdorgel van de Grote of Sint LaurenskerkRotterdamMarcussen & Søn1973Grootste orgel van Nederland met 85 stemmen.
Orgel van de Nieuwe KerkKatwijkJan van den Heuvel1983
Orgel van Het Koloniekerkje Wilhelminaoord Van der Molen 1853 gebouwd door van der Molen uit Steenwijk in 1853. In 2015 volledig gerestaureerd.
Marianneorgel Voorburg Bätz/Witte 1879 Het Marianneorgel van de N.H.-kerk te Voorburg werd in 1879 in gebruik genomen. Het Bätz/Witte-orgel was een geschenk van Prinses Marianne ter vervanging van het aan grondige restauratie toe zijnde orgel van Lambertus van Dam te Leeuwarden uit 1800. Dat orgel ging in 1878 naar orgelbouwer Haspel in Rotterdam.
Deze lijst is (mogelijk) incompleet. U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om de lijst uit te breiden.
Zie de categorie Orgels in Nederland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.