Lange tongorchis

De lange tongorchis is een robuuste, 20–60 cm hoge overblijvende geofyt. De bloemstengel is zelden aan de basis gevlekt, draagt tot 8 bladeren en een langgerekte, losbloemige tot ijle aar met 3 tot 10 bloemen.

De bladeren zijn lijn- tot lancetvormig, rechtopstaand tot gebogen, gootvormig, tot 19 cm lang, naar boven toe overgaand in zeer lange roze schutbladen. Deze zijn langer dan de helm van de bloem.

Lange tongorchis, detail bloem

De grote bloem heeft een grijze, aan de buitenzijde purper en aan de binnenzijde rood geaderde, horizontale of licht stijgende helm, gevormd door de grotendeels gefuseerde kelkbladen en bovenste kroonbladen. De helm steekt verder uit dan de basis van het epichiel. De kelkbladen zijn zwak gekield, de kroonbladen driehoekig, met afgeronde basis, gegolfde randen en een lang uitgerekte top.

De lip bestaat uit twee delen. De hypochiel is tot 17 mm lang en 25 mm breed, concaaf, omgekeerd hartvormig tot niervormig, met de zijlobben volledig verborgen onder de helm maar door hun donkere kleur sterk afstekend tegen de rest van de hypochiel, en draagt een karakteristieke verdikte en van haren voorziene, lange witte callus, met aan de basis twee witachtige of donker gevlekte, gladde lamellen, parallel of in V-vorm. De epichiel is tot 30 mm lang en 13 mm breed, lancetvormig, roodbruin tot purper, meestal naar achter gebogen, en voorzien van donkere haren. Het gynostemium draagt groene, met violet bespikkelde pollinia.

De bloeitijd is van april tot juni.