Kunstroof

Kunstroof is het zich wederrechtelijk toe-eigenen van kunstwerken, bijvoorbeeld door particuliere dieven of door staten.

Verladen van Russische Beutekunst (Boeken en Ikonen) door duitse soldaten in Pskow (Pleskau) om naar het Duitse Rijk te transporteren

Oorlog

Roofkunst kan het voorwerp zijn van kunstroof in bijzondere (oorlogs)omstandigheden, zoals de systematische kunstroof door Fransen in de Zuidelijke Nederlanden van schilderijen en beelhouwwerken uit kerken en kloosters tijdens de Franse Revolutie en de kunstroof tijdens de Tweede Wereldoorlog toen de nazi's op grote schaal kunstwerken uit bezette gebieden weghaalden. Recenter werden kerken geplunderd tijdens de Turkse invasie van Cyprus in 1974.

De roof in oorlogstijd kan dienen om de tegenstander te demoraliseren of zichzelf, een partij of de eigen staat te verrijken. Dikwijls is een georganiseerde kunstroof een uitdrukking van de staatsideologie. In de voorbeelden van de Franse Revolutie en de Turkse invasie van Cyprus was de antichristelijke ideologie ook een belangrijke factor.

In oorlogsomstandigheden zijn kunstwerken veelal de materiële verliezer van het geweld. Zij worden al of niet systematisch vernield, beschadigd, geplunderd, gestolen, gevandaliseerd, en als oorlogsbuit (zogenoemde Beutekunst) door de overwinnaar meegenomen.

Bekende gevallen van kunstroof

Museum Datum Details
Van Gogh Museum 8 december 2002 Twee schilderijen van Vincent van Gogh (Kerk van Nuenen met kerkgangers en Zeegezicht Scheveningen) werden ontvreemd uit het Van Gogh Museum in Amsterdam. Twee mannen werden veroordeeld voor deze diefstal, maar de schilderijen werden pas in 2016, toen de veroordeelden hun straf al hadden uitgezeten, teruggevonden[1] bij de Napolitaanse maffia. Het Kunstteam (Art Crime Team) van de Amerikaanse FBI schat hun gezamenlijke waarde op $30 miljoen.[2][3][4]
Westfries Museum 10 januari 2005 's Nachts waren bij een inbraak 21 schilderijen meegenomen, waaronder een jeugdwerk van Jan van Goyen en De Grashaven van Matthias Withoos. Ook een deel van de zilvercollectie was ontvreemd. De schade liep in de miljoenen euro's.
Kunsthal Rotterdam 16 oktober 2012 Op 16 oktober 2012 werden zeven schilderijen gestolen uit de Kunsthal, Monet: Waterloo Bridge, London en Charing Cross Bridge, London, Picasso: Tête d'Arlequin, Gauguin: Femme devant une fenêtre ouverte, dite la Fiancée, Matisse: La Liseuse en Blanc et Jaune, De Haan: Zelfportret en Lucian Freud: Woman with Eyes Closed. Er was 's nachts alleen technische bewaking geweest.[5] Vermoedelijk zijn de schilderijen na de diefstal verbrand.[6]

Bekende gestolen kunstwerken

De volgende kunstwerken, gestolen uit verschillende musea, zijn (nog) niet teruggevonden.

Fictie

Kunstroof is een geliefd thema in films en detective-romans.

  • In Entrapment (1999) haalt een oude meesterdief een verzekeringsagent over om mee te doen met een kunstdiefstal.
  • In Ocean's Twelve (2004) komt een diefstal van vier schilderijen voor, onder meer Danseuses bleues van Edgar Degas, maar de film draait om een wedstrijd om een Fabergé-ei te ontvreemden.
  • In de stripreeks Franka spoort zij gestolen kunst op.

Varia

Strikt genomen is de benaming kunstroof niet juist voor de meeste gevallen waarin deze term wordt gebezigd, daar roof en beroving gelden als termen voor diefstal met geweld, terwijl het bij de meeste gevallen die als kunstroof worden aangeduid doorgaans geen geweldpleging doch daarentegen insluiping, inklimming of inbraak betreft.

Zie de categorie Stolen property van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.