Konrad Henlein
Konrad Henlein (Maffersdorf, 6 mei 1898 – Pilsen, 10 mei 1945) was de leider van de nazi-partij in het Sudetenland van de jaren dertig van de twintigste eeuw.
Konrad Henlein
| ||
Gouwleider Konrad Henlein, 1939. | ||
Geboren | 6 mei 1898 Maffersdorf, Bohemen, Oostenrijk-Hongarije | |
Overleden | 10 mei 1945 Pilsen, Tsjecho-Slowakije | |
Rustplaats | Pilsen begraafplaats | |
Religie | Katholiek, bekeerd naar het Protestantisme in 1926 | |
Land/zijde | ||
Onderdeel | ||
Dienstjaren | 1914 - 1918 1939 - 1945 | |
Rang | SS-Obergruppenführer | |
Eenheid | Tiroler Kaiser-Jäger-Regiment Nr. 3 Infanterie-Regiment Nr. 27 | |
Bevel | Gauleiter van Sudetenland en Reichsstatthalter van Reichsgau Sudetenland | |
Slagen/oorlogen | Eerste Wereldoorlog
| |
Onderscheidingen | Kruis voor Oorlogsverdienste |
Soldaat
Hij was de zoon van een Volksduitse vader en Tsjechische moeder en volgde een handelsopleiding. In de Eerste Wereldoorlog was Henlein vaandrig en werd hij aan het Italiaanse front krijgsgevangen gemaakt. Tijdens zijn gevangenschap ontwikkelde hij zijn eerste ideeën over een Grootduits nationalisme.
Politieke actie
Aanvankelijk was hij bankbediende. In 1925 werd hij turnleraar en reorganiseerde de vereniging waarvoor hij werkte tot een strakke, nationaal georiënteerde opvoedingsorganisatie. Drie jaar later zette Henlein zijn politieke ideeën om in daden toen hij de Kameradschaftsbund oprichtte. In 1931 werd hij leider van de hele Sudetenduitse turnvereniging.
Nadat de Tsjecho-Slowaakse regering eerdere Nationaalsocialistische en Duits nationalistische bewegingen had opgeheven richtte Henlein in 1933 het Sudetendeutsche Heimatfront (SHF) op, waarin oudere bewegingen opgingen. Het doel van het front was autonomie van Sudetenland. Het officiële doel was Sudetenland zelfbeschikkingsrecht te geven binnen het in 1918 ontstane Tsjecho-Slowakije waarin Sudetenland was komen te liggen.
Samenwerking met nazi's
De contacten met het Nationaalsocialistische bewind in Duitsland werden intussen steeds inniger. In 1935 werd de – inmiddels tot Sudetendeutsche Partei (SdP) omgedoopte - partij van Henlein met 44 van de 66 Duitse zetels in het parlement de tweede partij van Tsjecho-Slowakije. De campagne was voornamelijk door de NSDAP betaald. De invloed van de NSDAP leidde tot een sterke groei van het ledental van de SdP. Ook nam de roep om aansluiting van Sudetenland bij Duitsland toe. In 1937 sloot Henlein zich in een brief bij Hitler aan.
Conferentie van München
De verhoudingen tussen de SdP, de Sudetenduitsers en de Tsjecho-Slowaakse regering werden zo kritisch dat er in september 1938 in München een internationale conferentie met delegaties van Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Italië gehouden werd over de positie van Sudetenland. Henlein leidde in september tweemaal een mislukte opstand van Sudetenland en bevond zich tijdens de conferentie niet in Tsjecho-Slowakije, maar in Duitsland.
Annexatie van Sudetenland
Nadat bij het Verdrag van München werd besloten dat Duitsland Sudetenland mocht annexeren trokken Duitse troepen het Sudetenland binnen en keerde Henlein terug. Door Adolf Hitler werd hij tot leider (Gauleiter) van Sudetenland benoemd dat eveneens tot onderdeel van Duitsland werd gemaakt. In 1939 werd de rest van Tsjecho-Slowakije ingenomen door de Duitsers. Dit hield echter niet in dat Henlein werd gepromoveerd in functie. Hij bleef slechts leider van Sudetenland en zijn politieke invloed was tijdens de oorlog gering.
Zelfmoord
Tegen het einde van de oorlog werd hij gevangengenomen door de Amerikanen. Tijdens zijn gevangenschap pleegde hij zelfmoord.
Militaire loopbaan
- Kriegsfreiwilliger: 1914
- SS-Gruppenführer: 9 oktober 1938
- SS-Obergruppenführer: 21 juni 1943
Registratienummers
Decoraties
- Kruis voor Oorlogsverdienste, 1e klasse en 2e klasse met Zwaarden
- Gewondeninsigne 1918 in zwart
- Landesorden
- Gouden Ereteken van de NSDAP
- Ehrendegen des Reichsführers-SS
- SS-Ehrenring
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie de categorie Konrad Henlein van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |