Héloïse

Héloïse (ca. 1100 – Ferreux-Quincey, 16 mei 1164) was een Franse abdis die vooral bekend is om haar liefdescorrespondentie met de theoloog Petrus Abaelardus. Héloïse was de dochter geboren uit de schandalige vereniging van Hersint van Champagne Lady van Montsoreau (oprichter van de abdij van Fontevraud) met de Seneschal van Frankrijk Gilbert van Garlande.

Abaelardus en Heloïse in het 14e-eeuwse manuscript Roman de la Rose

Meestal wordt aangenomen dat ze geboren is omstreeks het jaar 1100, maar Clanchy meent door een brief van Petrus Venerabilis, waarin hij vermeldt dat Héloïse reeds bekend is tijdens zijn jeugd, dat Héloïse ouder dan Petrus moet zijn en dus omstreeks 1090 werd geboren. Dit is een belangrijk verschil inzake de relatie tussen Héloïse en Petrus Abaelardus aangezien ze door de geboortedatum van Clanchy geen tienerbruid zou zijn zoals door de meeste andere biografieën wordt aangeduid. Hoewel in de Historia Calamitatum verwezen wordt naar haar ouders, is ze waarschijnlijk een (halve) wees of de dochter van een ongehuwde moeder, Heresindis.

Haar eerste onderwijs geniet ze van de nonnen van Argenteuil, waar ze naast Latijn ook Grieks en Hebreeuws leert; er kan dus gesteld worden dat ze een intellectueel was.

Ze trekt omstreeks 1117 in bij haar oom Fulbertus, die voor haar het onderricht van Abélard regelt. Ze krijgt van hem meer onderricht in de liefde dan in literatuur en filosofie. Nadat ze in Le Pallet, het geboortedorp van Abélard, is bevallen van haar zoon Astralabe[1] en ze, naar de wil van haar oom, in het geheim is getrouwd met Abélard, treedt ze in het klooster van Argenteuil. Daar werkt ze zich op tot priorin maar wordt in het begin van de jaren 1120 wegens immoreel beleid samen met haar zusters uit het klooster gezet.

Abélard biedt haar de Parakleet aan waar ze in 1129 opnieuw priorin wordt en in 1136 abdis. Over haar verblijf in de Parakleet is nauwelijks iets bekend. Ze sterft op 16 mei 1164 en wordt naast Abaelardus begraven. In de 19e eeuw wordt haar stoffelijk overschot waarschijnlijk verhuisd naar het kerkhof Père Lachaise te Parijs.