Humbeek

Humbeek (dialect: Hummek of Ummek) is een dorp in de Belgische provincie Vlaams-Brabant en een deelgemeente van Grimbergen. De patroonheilige van Humbeek is Sint-Rumoldus.

Humbeek
Deelgemeente in België

Situering
Gewest Vlaanderen
Provincie Vlaams-Brabant
Gemeente Grimbergen
Fusie1977
Coördinaten50° 58′ NB, 4° 23′ OL
Algemeen
Oppervlakte7,87 km²
Inwoners3985
(506 inw./km²)
Overig
Postcode1851
NIS-code23025(D)
Oude NIS-code23036
Detailkaart

Portaal    België
De Humbeekbrug
Het 's Gravenkasteel
De Lourdesgrot
Cilindrische zonnewijzeer in opaal glas[1]

Geschiedenis

De oudste vermelding van Humbeek gaat terug tot 980. Humbeek was in de 10e eeuw een domein van bisschop Notger van Luik, die er het kapittel van Mechelen mee begiftigde. In 1268 noemde Gillis Berthout zich Heer van Humbeek. In 1313 verkocht Florent Berthout zijn leengoed Humbeek aan Daniël van Boechout. Tot 1606 regeerden de Boechouts erover. Van 1644 tot 1763 hield het Normandische geslacht Lecocq de macht in handen. In deze periode werd Humbeek tot graafschap verheven. Op de Ferrariskaart uit de jaren 1770 staat het dorp vermeld als Ophumbeeck, zo'n 50 jaar later is het al Humbeke. De sluis op het kanaal Brussel-Schelde ten noordoosten van het dorp is aangeduid als Pont d'opHumbeek.

Op het eind van het ancien régime werd Humbeek een gemeente. In het begin van de 19e eeuw kwam de familie Le Candele in het bezit van het Kasteel van Humbeek, en in 1830 de familie Lunden. In 1839 werden de gehuchten Berg (Zemst) en Heienbeek (Grimbergen) bij de parochie toegevoegd.

20e eeuw

De buurt rond het kanaal heet in de volksmond nog steeds "Het Sas" verwijzend naar de sluis die er tot de modernisering van het kanaal in 1922 lag. Door de vernieling van de kanaalbrug tijdens de Tweede Wereldoorlog was de wijk aan de rechteroever van het kanaal, bijgenaamd "Muskepie", zowat 20 jaar enkel via een veerpont te bereiken vanuit het centrum. Pas in 1968 werd de nieuwe brug geopend. Gedurende lange tijd lag er in de buurt van Humbeek langs het kanaal een kolenstort. Tijdens de Tweede Wereldoorlog starten de Humbekenaren met het zoeken naar goede restjes kolen op dit stort. Ze werden zogenaamde kooltjeszifters. Tot een heel eind na de Tweede Wereldoorlog kwamen Brusselaars in Humbeek deze kolen kopen. Zo verkochten de Humbekenaren dus eigenlijk de Brusselaars hun eigen afval terug.

Dankzij de directe tramlijn "H", (eerst stoom, daarna elektrisch[2]) met terminus bij het kanaal, was Humbeek in de 1e helft van de vorige eeuw bij de Brusselaars een populaire bestemming voor een dagje uit. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vooral om de karige rantsoenen aan te vullen door "zwart" aankopen bij de lokale boeren. De tram werd op 31 oktober 1961[3] vervangen door de bus, maar het oude stationsgebouw (recent gerenoveerd als privéwoning) en het tramdepot zijn nog steeds aanwezig.

Humbeek was tot 31 december 1976 een zelfstandige gemeente, maar maakt sinds 1 januari 1977 deel uit van de fusiegemeente Grimbergen.

In origine een landbouwdorp, heeft het de laatste decennia door de verkavelwoede rond de grootstad Brussel, ook duidelijk een residentieel karakter gekregen. Het landelijk karakter blijft niettemin behoorlijk bewaard, mede door het bijna 100 hectare grote 's Gravenbos.

21e eeuw

Eind juli 2013 vond er in het dorp een gezinsdrama plaats dat het leven kostte aan drie personen.[4] Op 17 januari 2019 vond er een ernstige aanvaring plaats tussen een vrachtschip en het brugdek, nadat de brugsensor het schip niet had opgemerkt.[5] Het brugdek moest weggehaald worden voor herstelling, waardoor verkeer tussen de twee dorpshelften enkel via een veerpont mogelijk was. Op 14 juni 2019 werd de herstelde brug opnieuw voor het verkeer opengesteld.

Geografie

De deelgemeente is 7,87 km² groot, telt 3985 inwoners (506 inw/km²), en is gelegen langsheen het Zeekanaal Brussel-Schelde, dat het dorp in twee verdeelt. Ten oosten van het kanaal ontspringt de Aabeek.

Bezienswaardigheden

De belangrijkste bezienswaardigheden zijn:

  • Sint-Rumolduskerk (heropgebouwd in 1930 in neogotische stijl, koor en kruisbeuk van de vroegere gotische kerk, laatgotische toren van 1646). De patroonheilige van het dorp is Sint-Rumoldus.
  • kastelen
  • Steeneikkapel
  • Lourdesgrot met kruisweg: kopie van de grot in Lourdes, ingewijd in 1954 en gebouwd onder impuls van de kajottersbeweging
  • Zonnewijzer op een cilindrische zuil van opaal glas van 3,60 meter hoog op een metalen onderstel van 0,70 m hoog. De diameter van de cilinder is 1,80 meter. Midden in het bovenvlak van helder glas bevindt zich – onzichtbaar voor de toeschouwer - een bol van 10 cm diameter. De schaduw van die bol valt op de binnenkant van de cilinder en is doorheen het opaal glas aan de buitenkant te zien. Daar geeft de schaduw een aanduiding van het uur en van de datum. Het uur- en datumlijnenpatroon in de onderste helft van de cilinder is er voor ‘s nachts als een laserstraal de functie van de zon overneemt.[1]

Natuurgebieden

Cultuur

Bijnaam

De bijnaam van de Humbekenaren is "De Brassers".

Literatuur
  • Humbeek is een bedevaartsoord voor die-hard fans van jeugdschrijver Willy van der Heide. Een belangrijk deel van het boek "Bombarie om een bunker", nummer 28 uit de Bob Evers-serie, is gesitueerd in Humbeek. Ook in "De smokkelvaart van de Maia", een autobiografisch, deels gefantaseerd relaas speelt Humbeek een belangrijke rol.

Muziek
  • Humbeek telt twee grote muziekmaatschappijen met samen meer dan 350 leden: de Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia en de Koninklijke Fanfare Rumolduszonen. Jaarlijks worden in februari en maart de grote concerten van KHSC en KFR georganiseerd.

Uitgaan
  • In Humbeek bevindt zich ook Jeugdhuis Bloem, het grootste jeugdhuis van Grimbergen en omstreken. Het organiseert onder meer jaarlijks tijdens het 1ste weekend van juli "Bloem-Inn" op de saskermis en de laatste zaterdag van oktober het evenement "Bloem The Legend" waar nationale en internationale dj's komen performen.

Evenementen
  • Kanaalfeesten en "Sas" Kermis: 1e weekend van juli
  • Driekoningenmarkt met vuurwerk aan de brug 1ste weekend van januari
  • Jaarlijkse Dorpsfeesten Humbeek Dorp laatste weekend van Mei
  • In mei het chirorestaurant van de chirojongens van Humbeek
  • Jaarlijks gaat tijdens het laatste weekend van augustus ook de Palmfuif in Humbeek door, op het lokale voetbalveld. Ieder jaar zorgt deze fuif voor ongeveer 5000 bezoekers. De palmfuif wordt georganiseerd door de chirojongens Apollo8 en chiromeisjes Sjaloom. Belgische en lokale groepen en DJ's zorgen ieder jaar voor een talrijke opkomst.

Economie

In Humbeek is de hoofdzetel gevestigd van de elektroketen Krëfel, die met 74 vestigingen in België marktleider is met een omzet (2010) van 375 miljoen euro. Bij de opening van het nieuwe logistieke centrum in 2010 werkten er op de site van Humbeek 378 mensen.

Sport
  • Voetbalclub Humbeek FC is een van de oudere clubs van het land. De club speelde in haar bestaan 13 seizoenen in de nationale reeksen.
  • De Humbeekse schaakclub is een waar begrip in de Belgische schaakwereld. Al 7 jaar speelt het eerste team in de 2de nationale afdeling.
  • Aan het Gravenbos ligt Stoeterij Gravenbos, een manege waar regelmatig jumpings georganiseerd worden. De leden gaan ook op regelmatige basis op verplaatsing springen.
Stoeterij Gravenbos

Wapenschild
Wapenschild van Humbeek

Bij de tradities die de gemeenten van vroegere tijden overerfden, hoort het voeren van een wapenschild. In Humbeek had men de keuze tussen veel families die de heerlijkheid bestuurd hadden. Pas in 1956 koos de gemeente voor het wapen van de familie Lecocq: "Van Zilver met een stappende haan van sabel, gebekt, gebaard, gekamd en gepoot van keel, het schild getopt met een kroon met vijftien parels, waaronder drie verheven."[6]

Burgemeesters
  • 1808-1831: Petrus Verbruggen
  • 1831-1854: Joannes De Groef
  • 1854-1880: Louis baron le Candele
  • 1880-1893: Victor graaf van der Stegen de Putte
  • 1893-1904: Léopold baron J. Alberic Lunden
  • 1904-1921: Loduvicus Van Hemelrijck
  • 1921-1946: Lodewijk Horckmans
  • 1946-1947: Alexander Horckmans
  • 1947-1958: Achiel Mees
  • 1959-1976: Jan Willems

In 1977 werd Humbeek een deelgemeente van Grimbergen.

Geboren in Humbeek
  • Willem Lepage (1688-1765) priester, universiteitsprofessor wiskunde, rector universiteit Leuven[7]
  • August Maes (1868-1945), componist, dirigent en kornettist
  • Lode Maes (1899-na 1933), componist, muziekpedagoog, fagottist, organist en pianist
  • Léon Maes (1900-1965), componist, dirigent en pianist
  • Paul De Valck alias Brasser (1937–2001), cartoonist
  • Tessy Moerenhout (1952-2011), actrice
  • Hugo Broos (1952–), ex-voetballer en voetbaltrainer

Bekende inwoners
Zie de categorie Humbeek van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Plaatsen in de gemeente Grimbergen

Deelgemeenten: Beigem · Grimbergen · Humbeek · Strombeek-Bever
Overige dorpen en gehuchten: Bever · Borgt · Molenveld · Mutsaard · Strombeek · Verbrande Brug
Belgische gemeenten · Arrondissement Halle-Vilvoorde · Vlaams-Brabant · Vlaanderen

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.