Hombeek

In 1939 werden er vaatwerk uit de ijzertijd (ca. 8e – 1e eeuw v.Chr.) gevonden, en in 2009 werden er ook paalkuilen (vermoedelijk van een schuur) en kuilen gevonden uit deze periode. Voor het begin van onze jaartelling werd dit gebied door Nerviërs bewoond.

Uit de Romeinse periode zijn er sporadische sporen gevonden. In 1939 werd er aardewerk uit de Romeinse en middeleeuwse periode gevonden. In 2009 werden er ook vondsten gedaan van mogelijke Romeinse brandstapels.[2]

In 1129 draagt Burchard van Kamerijk de "altare" van Hombeek en Leest over aan de Abdij van Kortenberg. Dit is de eerste vermelding van Hombeek. Het "altare van Hombeeck" is vermeld.[3]

In 1233 werd in Hombeek de priorij Leliëndaal van de zusters norbertinessen gesticht. De godsdiensttwisten van de 16e eeuw en meer specifiek de Beeldenstorm uit 1566 en de Spaanse Furie uit 1572 vernielden dit gebouw. De volledige verwoesting gebeurde onder het bewind van de Mechelse hervormers tussen 1680 en 1685.

Landelijke woning aan de Bankstraat

Herberg In den Engel

In 1592 kochten de norbertinessen een terrein van de norbertijnen in Mechelen langs de huidige Bruul en gingen er wonen in 1602. In 1662 bouwden ze er de Onze-Lieve-Vrouw van Leliëndaalkerk.

Hombeek was dan wel één parochie, op bestuurlijk vlak was het gedurende het hele ancien régime opgedeeld in twee stukken. Het oostelijke deel was waar de dorpskern en de Zenne gelegen was en noemde Neerhombeek. Het veel meer dunbevolkte westelijke deel noemde Ophombeek en lag aan de grens met Zemst-Laar en Kapelle-op-den-Bos. De belangrijkste bebouwing van dit gebied is wat men vandaag de Pikkerie noemt. Verder lag op het grondgebied van Hombeek, vlak bij Zemst-Laar, ook nog de onderhorige heerlijkheid Muijselwijck. Pas onder Napoléon zou Hombeek verenigd worden tot één bestuurlijke entiteit, wat het op religieus vlak weliswaar altijd al was.

In 1674 telde Hombeek-Mechelen zo'n 115 gezinnen.[4]

In 1702 telde Hombeek-Brabant 41 gezinnen waarvan er 5 van "den armen" leefden.[5] In 1734 telde Hombeek-Brabant al 59 gezinnen, in totaal waren dit 219 mensen (+12 jaar).[6] In 1747 waren er al 76 gezinnen in Ophombeeck.[7]

Op de Ferrariskaarten (1777) is te zien dat Hombeek (Hombeeck) toen een piepklein gehuchtje was. Er stonden 50 huizen aan de westoever van de Zenne, waarvan 35 als 'lintbebouwing' in de Kattestraat; en 8 huizen op de oostoever van de Zenne.