Hazara

De geschiedenis van het Hazaravolk is niet volledig bekend. Een reden voor hun verspreiding binnen Centraal-Azië kan de Mongoolse invasie zijn. "Hazara" is voortgevloeid uit het Turk-Perzisch getal "Hazar" (1000) en ze worden gezien als het nageslacht van een 1000-tal Mongoolse strijders die zich als nomaden vestigden in Centraal-Azië, na de Mongoolse invasie in Irak en omgeving. Ze worden voor het eerst genoemd in Baburs memoires in de vroege zestiende eeuw.[1] De meeste Hazara's bekeerden tot het Sjiisme in de tijd van de Safawiden en vormen de enige sjiitische minderheid van Afghanistan.[2]

Hazara's zijn tevens genetisch verwant aan de Oezbeken en Turkmenen, die in het noorden en noordoosten van Afghanistan wonen en grenzend aan de buurlanden Oezbekistan en Turkmenistan. Hazara's spreken Dari, een Iraanse taal en geen Turkse taal zoals de Oezbeken en Turkmenen. Dit komt doordat ze cultureel meer verwant zijn aan Iraanse volkeren zoals de Tadzjieken, die ook Dari spreken.[3] Daarnaast hebben bepaalde Hazarastammen een genetische verwantschap met de Mongolen, die in de twaalfde eeuw een groot rijk stichten van China tot Oost-Europa.[4]

Door hun geloof en uiterlijke kenmerken worden de Hazara's behandeld als buitenbeentjes in Afghanistan. De Hazara's werden in de 19e eeuw vervolgd, uitgemoord of als slaven verkocht door koning Abdoer Rahman Khan. Veel Hazara's vluchtten toen naar Brits-Indië (tegenwoordig Pakistan) en India). In de 20ste eeuw werden Hazara's als tweederangsburgers behandeld door de Pashtuns. De Sovjetoorlog leidde ertoe dat Afghanen, waaronder ook de Hazara's, gingen samenwerken in de strijd tegen de communisten. Na de oorlog tegen de Sovjet-Unie kwamen krijgsheren aan de macht over delen van het land. Die gingen met elkaar in strijd om de macht over heel Afghanistan. De taliban nam in 1996 de macht over en vervolgde de Hazara vanwege hun geloof. Het kwam tot massamoorden, die zelfs beschouwd worden als een genocide.[5] De taliban vernietigde in 2001 de Boeddha's van Bamyan, die eeuwen beschermd werden door de Hazara.

Na de val van de talibanregering in 2001 kregen de Hazara's meer rechten, maar nog steeds worden zij slachtoffer van geweld door de taliban en andere extremistische groeperingen.

Hazara's zijn hoofdzakelijk sjiitische moslims, hoewel er ook soennitische en ismaïlitische Hazara's in noordelijk en noordwestelijk Afghanistan wonen. De Hazara worden agressief vervolgd door islamisten zoals de Taliban, maar ook de Afghaanse tak van IS.[6][7]

Sinds de vroege jaren 90 van de 20e eeuw zijn de meeste Hazara's lid van de politieke partij Hizb-e-Wahdat. Het invloedrijkste lid was Abdul Ali Mazari, die door de taliban op een brute manier werd vermoord. Zijn dood maakte hem tot de symbolische leider van veel Hazara's. Hij kreeg de bijnaam Baba (Vader). Leden van de partij zijn onder anderen Mohammad Karim Khalili en Ustad Mohaqiq.

Om de gevaren van Afghanistan te ontlopen emigreren vele Hazara's. Veel voorkomende bestemmingen zijn:

• Iran
• Australië
• Europa, onder andere Zweden, Denemarken, Noorwegen, Verenigd Koninkrijk en Duitsland.

In Afghanistan gelden de Hazara als een ambitieus volk. De bevolking van de Hazara groeit snel. Azizullah Royesh nam in 2010 deel aan de Global Teacher Prize, hij werd 7de. Bij de presidentsverkiezingen in 2009 behaalde Hazarakandidaat Ramazan Bashar Dost de derde plaats achter de zittende president Karzai en Abdullahi. In de door Hazara's gedomineerde provincies Bamyan en Daikondi behaalde Dost zelfs meer stemmen dan dit tweetal.[8]

• (en) Hazara People

Zie de categorie Hazara people van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.