Commonwealth realm
Een Commonwealth realm is een Engelse term voor een onafhankelijk land binnen het Gemenebest van Naties (Engels: Commonwealth of Nations) met de Britse monarch als staatshoofd. Er zijn sinds 1992, inclusief het Verenigd Koninkrijk zelf, nog zestien Commonwealth realms. Het huidige staatshoofd is koningin Elizabeth II. Merk op dat alle Commonwealth realms lid zijn van het Gemenebest van Naties, maar dat niet alle leden van het Gemenebest ook Commonwealth realms zijn. Diverse landen van het Gemenebest zijn republieken of hebben een eigen monarch als staatshoofd.
Geschiedenis
De Commonwealth realms zijn ontstaan uit het Britse Rijk. In 1931 kregen, via het Statuut van Westminster, de toenmalige Britse dominions (Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, de Unie van Zuid-Afrika, Newfoundland en de Ierse Vrijstaat) een onafhankelijke status. Het werden gelijkwaardige leden van het Britse Gemenebest die hun monarch deelden met die van het Verenigd Koninkrijk. Newfoundland gaf in 1934 de onafhankelijke status vrijwillig op en sloot zich in 1949 aan bij Canada. De Ierse Vrijstaat en de Unie van Zuid-Afrika werden als Ierland (de facto in 1937, de jure in 1949) en Zuid-Afrika (in 1961) republieken. Na de deling van Brits-Indië werden de onafhankelijke staten Pakistan en India ook Commonwealth realms, zij het voor slechts een korte periode. In de daaropvolgende jaren werden veel voormalige kolonies van het Britse Rijk onafhankelijk. De meeste hiervan werden aanvankelijk Commonwealth realms, al riepen veel landen, met name in Afrika, na enkele jaren de republiek uit. Tegenwoordig zijn er nog 15 soevereine staten die hun monarch delen met die van het Verenigd Koninkrijk.
Huidige Commonwealth realms
De onderstaande landen zijn tegenwoordig nog Commonwealth realms en hebben dus allemaal Elizabeth II als staatshoofd.
Naam van het land | Een Commonwealth realm sinds | Status voordat het een Commonwealth realm werd |
---|---|---|
1981 | Kolonie | |
1931 | Dominion | |
1973 | Kolonie | |
1966 | Kolonie | |
1981 | Kolonie Brits-Honduras | |
1931 | Dominion | |
1962 | Kolonie | |
1962 | Kolonie Jamaica | |
1931 | Dominion | |
1975 | Australisch Territorium Papoea en Nieuw-Guinea | |
1983 | Afhankelijk gebied, daarvoor kolonie | |
1979 | Kolonie | |
1979 | Kolonie | |
1978 | Protectoraat Britse Salomonseilanden | |
1978 | Kolonie | |
1931 | Onafhankelijk land, tot 1927 het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland |
Voormalige Commonwealth realms
De onderstaande landen zijn Commonwealth realms geweest, maar zijn dat nu niet meer. Rhodesië is niet in onderstaande lijst opgenomen. De Britse kolonie Zuid-Rhodesië verklaarde zich in 1965 onafhankelijk onder de naam Rhodesië als een Commonwealth realm met de Britse koningin als staatshoofd, maar dit werd internationaal niet erkend, ook niet door het Verenigd Koninkrijk. In 1970 riep Rhodesië de republiek uit. Het land is sinds 1980 onafhankelijk met internationale erkenning als de Republiek Zimbabwe.