Brug 516

Brug 516 is een kunstwerk in het Amsterdamse Bos. Het Amsterdamse Bos is een deel van de gemeente Amstelveen, terwijl de gemeente Amsterdam het beheer voert.

Brug 516
Brug 516 (maart 2019) Er ontbreken een aantal ballen
Algemene gegevens
Locatie	Amstelveen
Overspant	sierwater
Lengte totaal	3,50 m
Breedte	2,10 m
Bouw
Bouwperiode	1937/1938
Gebruik
Weg	voet/fietspad
Architectuur
Type	dubbele ophaalbrug
Architect(en)	Piet Kramer, Dienst der Publieke Werken
Materiaal	beton, staal, hout
Portaal    Verkeer & Vervoer

Een veelvoud van bruggen in dat bos is ontworpen door Piet Kramer bruggenarchitect bij de Dienst der Publieke Werken en deze is daar een van. Ze maakt deel uit van een familie bruggen die later bekend werd onder de term “Ballenbrug”, naar de vorm van de ijzeren contragewichten. Brug 516, brug 519, brug 520, brug 530 en brug 531 vormen qua uiterlijk een eenheid, al zijn 516 en 530 iets breder (2 meter in plaats van 1,60 meter). Tussen de betonnen landhoofden en over betonnen brugpijlers/jukken liggen stalen liggers waarop een houten rijdek is geplaatst met antislipmateriaal. Ze kwamen in de vorm van dubbele ophaalbruggen, terwijl hier geen scheepvaart mogelijk is, anders dan met kajak of kano. De afsluitbaarheid diende dan ook een andere functie. Tijdens wedstrijden op de Bosbaan konden de ophaalbruggen geopend worden, zodat het moeilijk werd de roeiwedstrijden te volgen zonder een kaartje te kopen. Bij de ballenbruggen moet men de bovenste bal naar beneden trekken/drukken om het val omhoog te krijgen. De bruggen moeten handbediend worden, aangezien er geen elektriciteit in de buurt was. In geopende stand komen de ballen in een geul terecht. Door de ballen uit de geleidingsgeul te tillen sluit de brug zich weer. Kramer liet zich voor deze bruggen inspireren door het werk van Bernard Forest de Bélidor.

Dirk Slebos, Kramers opvolger bij de Dienst der Publieke Werken, liet zich twintig jaar later door Kramers ballenbruggen inspireren voor de door hem ontworpen bruggen brug 548 en brug 549.

De brug werd oorspronkelijk gelegd iets zuidelijk aan het westelijke eind van de Bosbaan. Deze brug bestaat op die plek niet meer. Brug 516 werd in de jaren negentig verplaatst naar de Jachthavenweg, toen de terreinen hier opnieuw werden ingericht in verband met de komst van een sportpark.

In 1999 werden alle bruggen door MTD Landschapsarchitecten in opdracht van de gemeente onderzocht op hun cultureel belang. Zij constateerden voor brug 516 dat het voor het bos en omstreken ondanks de verhuizing een waardevolle brug is. Zij voerden aan:

• het geeft toegang tot de natuurzone vanuit een stadachtige omgeving
• de brug bestaat uit oorspronkelijke delen van de brug behorend tot het systeem aan ophaalbruggen rond de Bosbaan
• eenvoudig en sober ontwerp.

Anders dan de andere ballenbruggen benoemde de gemeente Amstelveen deze brug niet tot gemeentelijk monument.

Brug 516 van de zijkant (maart 2019)

Zie de categorie Brug 516 (in Amsterdam) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bruggen in Amsterdam 500 tot en met 599

Brug 500 · Brug 501 · Brug 502 · Brug 503 · Brug 504 · Brug 505 · Brug 506 · Brug 507 · Brug 508 · Brug 509 · Brug 510 · Brug 511 · Brug 512 · Brug 513 · Brug 514 · Brug 515 · Brug 516 · Brug 517 · Brug 518 · Brug 519 · Brug 520 · Brug 521 · Brug 522 · Brug 523 · Brug 525 · Brug 526 · Brug 527 · Brug 528 · Brug 529 · Brug 530 · Brug 531 · Brug 532 · Brug 533 · Brug 534 · Brug 535 · Brug 536 · Brug 537 · Brug 538 · Brug 539 · Brug 540 · Brug 541 · Brug 542 · Brug 543 · Brug 544 · Brug 545 · Brug 546 · Brug 547 · Brug 548 · Brug 549 · Brug 550 · Brug 551 · Brug 552 · Brug 553 · Brug 554 · Brug 555 · Brug 556 · Brug 557 · Brug 558 · Brug 559 · Brug 560 · Brug 561 · Brug 562 · Brug 563 · Brug 564 · Brug 565 · Brug 566 · Brug 567 · Brug 569 · Brug 571 · Brug 572 · Brug 573 · Brug 575 · Brug 577 · Brug 578 · Brug 580 · Brug 581 · Brug 582 · Brug 583 · Brug 584 · Brug 586 · Brug 587 · Brug 589 · Brug 590 · Brug 591 · Brug 592 · Brug 593 Brugnummers 524, 568, 570, 574, 576, 579, 585, 588, 594, 595, 596, 597, 598, 599 zijn niet (meer) vergeven.